Khám phá các đền thờ vua Việt Nam: Vua Hùng, Ngô Quyền, Lê Đại Hành, Đinh Tiên Hoàng và Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng, những vị anh hùng lịch sử đã góp phần dựng xây và bảo vệ đất nước.

Học hỏi từ lịch sử là con đường dẫn lối chúng ta đến sự trưởng thành. Bởi lẽ, nó không chỉ cung cấp kiến thức tinh hoa của quá khứ, mà còn giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hành trình tiến hóa của xã hội hiện đại. Là người con Việt Nam, tôi tự hào về truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc. May mắn thay, tôi đã có cơ hội viếng thăm một số đền thờ của các vị anh hùng lịch sử, như Đền Hùng, Đền Ngô Quyền, Đền Lê Đại Hành, Đền Đinh Tiên Hoàng và Đền Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng. Những chuyến thăm ấy đã mang đến cho tôi vô số kiến thức quý báu, và bài viết này là lời chia sẻ của tôi về những địa điểm lịch sử thiêng liêng ấy.

Góc huyền ảo tại đền thờ Vua Hùng, nơi linh thiêng hòa quyện với nét đẹp cổ kính.

1. Đền Vua Hùng

Nằm cách Hà Nội khoảng 90km, Khu Di tích lịch sử Đền Hùng tại thôn Cổ Tích, xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ là nơi thờ cúng các Vua Hùng, những người đã có công dựng nên nước Văn Lang, nhà nước đầu tiên theo truyền thuyết trong lịch sử Việt Nam.

Câu ca dao “Dù ai đi ngược về xuôi/ Nhớ ngày giỗ Tổ mùng 10 tháng Ba” là lời nhắc nhở tha thiết, mỗi người con đất Việt, dù ở bất kỳ nơi đâu, hãy luôn ghi nhớ công ơn to lớn của các vị tổ tiên trong việc dựng nước và giữ nước. Cứ mỗi dịp giỗ Tổ, câu ca dao ấy lại vang lên, như một lời khẳng định ý thức về nguồn cội, về truyền thống văn hóa của dân tộc.

Cổng đền Hùng uy nghi với hai phù điêu võ sĩ oai phong, một người cầm giáo, một người cầm rìu, thể hiện tinh thần dũng mãnh, bất khuất.

Đến Đền Hùng vào một trưa cuối tháng 11, tôi bỗng thấy lòng mình rộn lên những cảm xúc khó tả. Nơi đây, từ lâu đã hiện hữu trong từng trang sách lịch sử, từng câu chuyện thần thoại tôi từng đọc. Giờ đây, được đặt chân đến chốn linh thiêng này, tôi vui mừng khôn xiết. Đền Hùng tọa lạc trên núi Hùng, là di tích lịch sử văn hóa đặc biệt quan trọng của quốc gia. Theo thông tin từ tỉnh Phú Thọ, toàn bộ khu di tích xưa kia là rừng già nhiệt đới, nay chỉ còn núi Hùng giữ nguyên vẻ xanh tươi rậm rạp.

Quang cảnh nhìn từ núi Hùng

Đền Hùng là quần thể kiến trúc linh thiêng gồm nhiều ngôi đền, trong đó có Đền Hạ, nơi giếng nước Mắt Rồng huyền thoại – nơi mẹ Âu Cơ ấp trứng, cùng tấm bia lưu giữ lời dặn của Bác Hồ: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước/ Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Tiếp đến là Đền Trung, nơi các Vua Hùng cùng các Lạc hầu, Lạc tướng bàn việc nước. Đền Thượng là nơi tổ chức các lễ tín ngưỡng. Khu di tích còn có Lăng Vua Hùng (mô Vua Hùng thứ 6). Bên cạnh đó, bạn có thể tham quan Đền Giếng, Đền Tổ mẫu Âu Cơ và Bảo tàng Hùng Vương để hiểu thêm về lịch sử hào hùng của dân tộc.

Chùa Thiên Quang ở gần Đền Hạ

Một góc cổ kính của Đền Hùng

2. Đền thờ Vua Ngô Quyền

Lăng mộ Vua Ngô Quyền

Nằm trên một khoảng đất rộng, cách lăng khoảng 100m, đền thờ Vua Ngô Quyền uy nghiêm và cổ kính. Khuôn viên xanh mát với nhiều cây cổ thụ, nơi tương truyền từng là nơi buộc ngựa, voi của vị vua khai quốc. Đến thăm Đại Bái, du khách sẽ được tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của Ngô Quyền, vị anh hùng dân tộc. Khi bước vào hậu cung, đốt nén nhang tưởng nhớ, bạn sẽ bị mê hoặc bởi kiến trúc tinh xảo và không gian nghi ngút khói hương, thể hiện sự tôn kính và lòng biết ơn với vị vua oai hùng.

3. Đền thờ Phùng Hưng

Nằm cách đền thờ Ngô Quyền không xa, đền thờ Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng tọa lạc tại Đường Lâm, một địa danh lịch sử vang danh một thời sử Việt. Ông là vị tướng tài ba, có công đánh đuổi quân xâm lược nhà Đường, bảo vệ bờ cõi nước ta ở thế kỷ VIII. Khu đền với kiến trúc độc đáo, quy mô lớn nhất trong số các đền thờ Vua ở Đường Lâm, bao gồm Tả, Hữu Mạc, Đại Bái và Hậu Cung. Khi đến thăm nơi đây, bạn sẽ được nghe những câu chuyện lịch sử hào hùng về vị Vua này, khâm phục trước tài năng và lòng yêu nước của ông.

Đền thờ Phùng Hưng, khung cảnh tĩnh lặng, an yên, toát lên vẻ uy nghi, tôn nghiêm.

Đền thờ Đinh Tiên Hoàng

Đinh Tiên Hoàng, vị vua tài ba đã dẹp loạn 12 sứ quân, góp phần thống nhất đất nước, được người đời suy tôn là vị hoàng đế khai sáng nhà Đinh. Đền Vua Đinh, tọa lạc trong quần thể cố đô Hoa Lư (xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình), được xây dựng trên nền cung điện kinh đô Hoa Lư xưa vào thế kỷ 17, là nơi lưu giữ những dấu ấn lịch sử hào hùng của vị vua anh minh.

Đền Vua Đinh, theo kiến trúc nội công ngoại quốc, gồm 3 tòa chính: Bái Đường, Thiêu Hương và Chính Cung. Sân rồng trước đền độc đáo với sập long sàng, ẩn dụ sự kết hợp hài hòa giữa quyền uy và nữ tính. Khu đền thờ chính phía sau toát lên vẻ đẹp uy nghi với mái ngói truyền thống và hoa văn rồng tinh xảo. Khuôn viên rộng rãi, cây xanh rợp bóng, góp phần tôn thêm vẻ linh thiêng cho đền Vua Đinh.

Cổng phụ đền Vua Đinh, cổ kính trầm mặc, như ẩn chứa câu chuyện lịch sử hào hùng.

5. Đền thờ Vua Lê Đại Hành

Tọa lạc tại cố đô Hoa Lư, đền thờ Vua Lê Đại Hành, với vẻ cổ kính rêu phong, là điểm du lịch nổi tiếng. Nằm cạnh đền thờ Vua Đinh Tiên Hoàng, đền Vua Lê cũng mang kiến trúc nội công ngoại quốc tương đồng, gồm Bái Đường, Thiêu Hương, Chính Cung. Tuy nhiên, điểm khác biệt là cổng vào đền ở phía đông có thêm từ vũ và không có ngưỡng cửa đá với các tảng đá cổ bồng tôn cao.

Chính cung uy nghi tại đền thờ Lê Đại Hành.

Thiêu Hương, với bốn trụ thờ thần thời Tiền Lê, đối lập với Bái Đường uy nghi ba tấm biển son vàng (mà tiếc thay, tôi không nhớ tên). Chính Cung là nơi tôn nghiêm thờ Vua Lê, Hoàng hậu Dương Vân Nga và Lê Long Đĩnh. Là người yêu khảo cổ, bạn đừng bỏ qua khu khai quật phía Nam, nơi ẩn chứa nền móng cung điện xưa cùng những hiện vật lịch sử quý giá.

Chuyến hành hương đến những ngôi đền thờ Vua cổ kính của Việt Nam đã khép lại, để lại trong tôi những xúc cảm khó tả. Mỗi nơi đều mang nét riêng, nhưng chung quy lại là niềm tự hào về lịch sử hào hùng của dân tộc. Mong bạn, nếu có dịp ghé thăm miền Bắc, hãy dừng chân tại những ngôi đền linh thiêng này, tỏa lòng thành kính với các vị quân vương tài ba đã từng trị vì đất nước.