Mình từng tham gia tình nguyện tại Lộc Khánh và được sư thầy chùa Sóc Lớn hỗ trợ. Mới đây, mình có dịp trở lại chùa, trải nghiệm Tết Chol Chnam Thmay cùng đồng bào Khmer.

Cơ duyên đến với chùa Sóc Lớn bắt nguồn từ chuyến tình nguyện tại xã Lộc Khánh, nơi tôi được quý sư trụ trì hỗ trợ nhiệt tình. Nhớ lại dịp Tết Chol Chnam Thmay vừa qua, tôi may mắn được trở lại chùa, hòa mình vào không khí rộn ràng của lễ hội và cùng đồng bào Khmer đón năm mới.

Thông tin về chùa Sóc Lớn

Chùa Sóc Lớn, ngôi chùa Phật giáo Nam Tông Khmer cổ kính tại Bình Phước, được khởi công xây dựng từ năm 1928 đến năm 1937. Hòa Thượng Tuôch Cháp cùng các ông Lâm Mứt, Lâm Mơm, Lâm Keo, Lâm Duôn và Phật tử Phum Sóc đã chung tay kiến tạo nên công trình này, biến nó trở thành ngôi chùa Khmer lâu đời nhất tại địa phương.

Một góc chùa Sóc Lớn

Chùa Sóc Lớn, với tên Pali là Rajamahajetavanaram và tiếng Khmer là Wat Phum Thum, đã trải qua bao thăng trầm lịch sử. Từ thời kỳ huy hoàng đến những tàn phá chiến tranh, ngôi chùa cổ kính này là minh chứng cho dòng chảy thời gian và sức sống mãnh liệt của văn hóa.

Trang trí cờ hoa mừng năm mới

Được xây dựng lại vào năm 1994 với nhiều hạng mục mới, chùa Sóc Lớn ngày càng phát triển dưới sự trụ trì của Thượng tọa Thạch Nê từ năm 2009. Nơi đây thu hút đông đảo Phật tử và du khách trong và ngoài nước, trở thành điểm đến tâm linh nổi tiếng. Chùa Sóc Lớn còn được Sở Văn Hóa Thể Thao và Du Lịch tỉnh Bình Phước công nhận là Di tích lịch sử, khẳng định giá trị văn hóa và lịch sử đặc biệt của ngôi chùa.

Bảng chỉ dẫn vào chùa

Chùa Sóc Lớn có khuôn viên rộng rãi, bao gồm chánh điện, sala giảng đường, khu văn phòng và lớp học… Kiến trúc chùa Sóc Lớn ấn tượng bởi màu sắc tươi sáng và nghệ thuật tạo hình tinh xảo, tạo nên một tổng thể hài hòa và thu hút.

Kiến trúc độc đáo kết hợp nhà học và văn phòng, tạo nên không gian học tập và làm việc sáng tạo, hiệu quả.

Ngôi chùa này thuộc phái Nam Tông, do đó chỉ thờ Phật Thích Ca, không thờ các vị Phật và Bồ Tát khác như chùa Phật giáo Bắc Tông.

Chùa tọa lạc với tượng Phật Thích Ca uy nghi ở chánh điện, thanh tịnh trong sala và rải rác khắp khuôn viên, tạo nên không gian linh thiêng.

Ấp Sóc Lớn, xã Lộc Khánh, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước.

Tết Chol Chnam Thmay

Chol Chnam Thmay, lễ hội mừng năm mới của người Khmer, diễn ra vào tháng 4 hàng năm. Đây là dịp để họ thể hiện lòng thành kính qua các nghi lễ tôn giáo tại chùa, sau đó vui chơi, giải trí, thưởng thức những món ăn đặc sản của quê hương.

Tết Chol Chnam Thmay: Trải nghiệm độc đáo

Từ thành phố Hồ Chí Minh, tôi di chuyển bằng xe khách đến chùa Sóc Lớn, Bình Phước mất khoảng 3 giờ. Tết Chol Chnam Thmay năm nay tại đây được tổ chức trong 4 ngày liên tiếp từ 14 đến 17 tháng 4 năm 2023 với nhiều hoạt động hấp dẫn, bao gồm các nghi lễ truyền thống và hoạt động vui chơi giải trí.

Chùa rộn ràng sắc xuân, thu hút đông đảo người dân và du khách về đón Tết.

Bánh tét, bánh ít, cơm lam

Mùi thơm nức mũi của bánh tét, bánh ít và cơm lam đã lan tỏa khắp chùa Sóc Lớn, báo hiệu Tết Chol Chnam Thmay đang đến gần. Hàng trăm Phật tử tề tựu, cùng chung tay gói 1000 đòn bánh tét, 200 cái bánh ít và 200 ống cơm lam, tạo nên không khí rộn ràng, ấm áp. Mỗi người một tay, cùng nhau chuẩn bị cho một năm mới an lành, hạnh phúc.

Hương vị Tết cổ truyền, ấm áp và ngọt ngào, là những món ăn quen thuộc, mang theo lời chúc may mắn và thịnh vượng cho cả năm.

Bánh tét với lớp vỏ lá chuối thơm phức, bên trong là nếp dẻo cùng nhân đậu xanh, thịt heo. Bánh ít mang vị ngọt thanh từ bột nếp và nhân đậu xanh. Cơm lam được nướng trong ống tre, mang hương vị đặc trưng từ nếp và đậu đen.

Mừng Năm Mới Maha Songkran

Tết Chol Chnam Thmay được tổ chức vào lúc 16h00, ngày 14/04. Theo truyền thống Khmer, mỗi năm sẽ có một vị thần riêng cai quản và chăm sóc cho người dân.

Đoàn đón Chư Thiên giáng thế

Năm nay là năm của tiên nữ Têvađa, tên đầy đủ là Ké ma ra Tê vi, công chúa thứ 6 của thần Ka-bol Ma-ha Prum (Đại Phạm Thiên). Truyền thuyết kể rằng nàng mặc áo trắng, đeo ngọc ngà, dùng món chuối, tay phải cầm kiếm, cưỡi trâu, tay trái cầm đàn Ping.

Lễ hội Maha Songkran – Đón chư thiên năm mới diễn ra trang trọng tại chùa Sóc Lớn. Hàng trăm người dân đã tề tựu, tay cầm những vật phẩm cúng tế, mang theo mong ước an lành. Hai bạn nữ được chọn làm “tiên nữ” của năm cũ và năm mới. Nét thanh tao, rạng rỡ của Thị Sập Hắt khi hóa thân thành tiên nữ Têvađa của năm nay đã thu hút mọi ánh nhìn.

Nơi giao thoa quyền năng, hai tiên nữ trao nhiệm vụ cai quản.

Nghi lễ này là lời cầu chúc cho một năm mới an lành, hạnh phúc, gạt bỏ những điều không may mắn của năm cũ, mở lối cho những điều tốt đẹp đến.

Diễu hành và dâng bông bạc

Lễ diễu hành và dâng bông bạc trong tết Chol Chnam Thmay ở chùa Sóc Lớn thu hút đông đảo người dân tham dự. Những bông vàng, bông bạc được trang trí tiền, là sản phẩm thủ công tinh xảo của đồng bào Khmer xã Lộc Khánh. Bông tượng trưng cho cái đẹp, tiền tượng trưng cho tài sản, thể hiện nét văn hóa đặc sắc của cộng đồng.

Những bộ trang phục ấn tượng đầy mê hoặc.

Diễu hành sẽ rực rỡ sắc màu với trang phục truyền thống của người Khmer. Ta Ây Cha, Đés, Tinh Môn, KTơi – những nhân vật huyền thoại, sẽ hiện diện với mặt nạ và trang phục đặc trưng, dẫn đường cho đoàn diễu hành, mang theo lời cầu nguyện cho một năm bình an, suôn sẻ.

Những nhân vật quen thuộc trong đời sống văn hóa người Khmer là những biểu tượng văn hóa, mang nét đẹp truyền thống, phản ánh tinh thần, tín ngưỡng và giá trị của người Khmer.

Đắp núi cát

Lễ đắp núi cát là nghi lễ trọng yếu trong Tết Chol Chnam Thmay của đồng bào Khmer, tượng trưng cho vũ trụ. Những ngọn núi cát được tạo hình như những ngọn tháp, được trang trí rực rỡ tại chùa Sóc Lớn, góp phần tôn vinh nét đẹp văn hóa truyền thống của người Khmer.

Núi cát tại chùa Sóc Lớn

Tục đắp núi cát mang ý nghĩa xua đuổi tà ma, mang lại bình an trong năm mới. Đống cát cao tượng trưng cho sự thịnh vượng, may mắn, lan tỏa phúc lành đến mọi nơi, giúp mọi người gặp nhiều điều tốt đẹp.

Tắm Phật, báo ân, lão thành

Tắm Phật, bật ân nhân, lão thành trong Phum Sóc là một hoạt động quan trọng tại chùa Sóc Lớn trong dịp tết Chol Chnam Thmay. Tôi may mắn được tham gia chuẩn bị nước tắm Phật, hái những bông hoa thơm ngát rải đầy những chậu nước sạch sẽ.

Hái hoa tắm Phật

Sau nghi thức tụng kinh và cầu nguyện, nghi lễ tắm Phật sẽ diễn ra. Từ các nhà sư đến người dân, ai cũng tự tay dùng gáo nước hoa tắm Phật, nguyện cầu may mắn và sự che chở của Đức Phật trong năm mới.

Lễ tắm Phật diễn ra trang nghiêm, thể hiện lòng thành kính của người dân.

Lễ tắm Phật kết thúc, nghi thức tắm cho các vị sư và người lớn tuổi diễn ra tiếp theo, thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng sâu sắc của người dân đối với những đóng góp của họ cho cộng đồng. Đây là một vinh dự lớn, khẳng định vai trò quan trọng của họ trong quá trình xây dựng và phát triển địa phương.

Sư Cả chùa Sóc Lớn

Té nước và ném bột

Tết Chol Chnam Thmay ở chùa Sóc Lớn thu hút đông đảo người tham gia, đặc biệt là giới trẻ, với hoạt động truyền thống vui nhộn: té nước và ném bột.

Cầu mong một năm mới thuận lợi

Lễ hội tấp nập với tiếng cười rộn rã, mọi người ném nước, ném bột vào nhau, kèm theo những lời chúc may mắn. Ai cũng vui vẻ, hào hứng, và tôi cũng chẳng thoát khỏi “mưa” nước, bột cùng những lời chúc tốt đẹp.

Tết Chol Chnam Thmay rộn ràng, chúc bạn vui vẻ và tràn đầy niềm vui!

Gala văn nghệ chào xuân

Liên hoan văn nghệ là hoạt động sôi nổi không thể thiếu trong các lễ hội của đồng bào Khmer, đặc biệt là tết Chol Chnam Thmay. Tại chùa Sóc Lớn, nhiều tiết mục đặc sắc như ca, múa, hoạt cảnh đã mang đến không khí vui tươi, rộn ràng cho ngày hội.

Hoạt cảnh Lơng Arak

Tôi khá bất ngờ khi hầu hết người Khmer ở chùa Sóc Lớn đều biết múa truyền thống. Từ già đến trẻ, gái hay trai, ai cũng hòa mình vào điệu nhạc, nhảy múa nhịp nhàng. Tôi cũng được các bạn trẻ hướng dẫn một vài động tác cơ bản để cùng vui múa với mọi người.

Những điệu múa truyền thống Khmer tỏa ra sức hút mê hoặc lòng người.

Chuyến đi vừa rồi thật đáng nhớ! Không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo của chùa Sóc Lớn, mình còn được trải nghiệm nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Khmer trong dịp Tết Chol Chnam Thmay. Nghe nói chùa Sóc Lớn còn diễn ra nhiều lễ hội lớn khác như Óc Om Bok, Sen Dolta… Nếu có dịp, bạn nhất định phải đến một lần để trải nghiệm nhé!