Khám phá Khâu Từ: Hành trình du lịch trọn vẹn (137 ký tự)

Khâu Từ (Kuqa, Kuche) là một vương quốc Phật giáo cổ đại nằm trên nhánh con đường tơ lụa, dọc theo sa mạc Taklamakan tại lòng chảo Tarim.

Khâu Từ (Kuqa, Kuche), một vương quốc Phật giáo cổ đại nằm trên nhánh con đường tơ lụa xuyên qua sa mạc Taklamakan ở lòng chảo Tarim, là nơi hội tụ của bốn nền văn minh lớn: Trung Hoa, Kushan (Quý Sương) của Nam Á, Sogdiana (Túc Đặc) của Ba Tư và Hãn quốc Đột Quyết của người du mục. Vị trí đắc địa này đã biến Khâu Từ thành một trung tâm giao thương sầm uất và một điểm gặp gỡ văn hóa độc đáo.

Nằm dựa lưng vào dãy núi Thiên Sơn hùng vĩ, Khâu Từ được mệnh danh là “vựa lúa” của Tây Vực với nguồn nước dồi dào, cho phép phát triển nông nghiệp và chăn nuôi thịnh vượng, bốn mùa cây trái sum xuê. Theo ghi chép của Huyền Trang trong Đại Đường Tây Vực ký, quốc gia này trải dài hơn một ngàn dặm từ đông sang tây, rộng hơn sáu trăm dặm từ nam chí bắc, với thành quách kinh đô có chu vi lên đến bảy, tám trăm dặm. Nằm trên con đường tơ lụa nhộn nhịp, Khâu Từ là trung tâm giao thương sầm uất, thương nghiệp phát triển mạnh mẽ cùng với sự nở rộ của ngành thủ công nghiệp, biến quốc gia này trở thành trung tâm văn hóa giàu có bậc nhất Tây Vực.

Tín ngưỡng Phật giáo được người dân Khâu Từ đón nhận nồng nhiệt, tô điểm thêm cho bức tranh văn hóa đa sắc tộc của quốc gia này. Thành phố là nơi hội tụ của nhiều dân tộc như Nguyệt Chi, Hung Nô, Thổ Nhĩ Kỳ, Mông Cổ, Ba Tư, Iran, Ấn Độ, thậm chí cả người Hy Lạp, Roma và nhiều người Hán. Thời nhà Hán, Khâu Từ có hơn 80.000 dân, chia thành sáu huyện là Luân Đài, Khố Xa, Sa Nhã, Bái Thành, A Khắc Tô và Tân Hòa, trong đó Khâu Từ là trung tâm. Mối quan hệ giữa Khâu Từ và nhà Hán khá mật thiết, thể hiện qua những ghi chép chi tiết về dân số và hộ khẩu trong Hán thư. Nhà Hán muốn giao thương với Ô Tôn để mua giống ngựa Hãn huyết, đều phải đi qua Khâu Từ.

Khâu Từ không chỉ nổi tiếng là quê hương của đại sư Cưu Ma La Thập – người đã đóng vai trò quan trọng trong việc truyền bá Phật giáo vào Trung Nguyên. Ngài cũng là một dịch giả tài ba, đã dịch một lượng kinh Phật khổng lồ từ tiếng Phạn sang tiếng Hán, chỉ đứng sau Đường Tam Tạng về tầm ảnh hưởng.

Khâu Từ ngày nay là một thành phố hiện đại của Tân Cương, tấp nập với phố xá và hệ thống giao thông phát triển. Tuy nhiên, ẩn sâu trong sự phát triển ấy vẫn là những dấu tích lịch sử, minh chứng cho một thời kỳ hưng thịnh của vương quốc Phật giáo.

Thiên phật động Kizil

Kizil, quần thể chùa hang đá cổ xưa nhất Trung Quốc, ra đời từ thế kỷ thứ 3, là một di sản kiến trúc độc đáo. Nằm ẩn mình trên vách núi Karadag, những hang động được chạm khắc tinh xảo, chứa đựng vô số bức bích họa tuyệt đẹp. Giá trị văn hóa của Kizil được thể hiện rõ nét qua những tác phẩm nghệ thuật này, sánh ngang với di sản Đôn Hoàng nổi tiếng.

Trong tổng số 236 hang đá được đánh dấu, khoảng 80 hang vẫn còn lưu giữ những bức vẽ tường độc đáo. Hang số 47, 48, 77, 92, 117, 118 là những ví dụ tiêu biểu, nơi những bức bích họa được bảo tồn tốt nhất, thể hiện rõ nét sự giao thoa giữa nghệ thuật Gandhara, Hy Lạp và văn hóa bản địa, tạo nên một bức tranh nghệ thuật đa dạng và phong phú.

Kizil, một di sản văn hóa Phật giáo, gắn liền với tên tuổi của đại sư Cưu Ma La Thập, người đã xây dựng nên nó. Nét ưu tư, thâm trầm hiện rõ trên khuôn mặt bức tượng ngài, ngay trước cổng vào Kizil, như minh chứng cho tâm huyết và công lao của vị đại sư. Cưu Ma La Thập được xem là một trong những bậc thầy dịch thuật Phật giáo vĩ đại, đóng góp to lớn vào sự phát triển của Phật giáo Trung Hoa. Ông để lại cho hậu thế 70 bộ, 348 quyển kinh Phật dịch từ tiếng Phạn sang tiếng Hán, trong đó có những tác phẩm nổi tiếng như Kinh Kim cương bát nhã, Kinh Duy Ma Cật. Nét đặc sắc trong các bản dịch của Cưu Ma La Thập là sự mượt mà, dễ hiểu, trôi chảy, giữ nguyên được ý chính và ngữ điệu của bản gốc. Vì vậy, những tác phẩm của ông vẫn được sử dụng rộng rãi cho đến ngày nay, góp phần lan tỏa tinh hoa Phật giáo đến nhiều thế hệ.

Thành cổ Sabash

Nằm cách Khâu Từ 20km trên vùng đồng bằng phù sa của sông Kuqa, Subash được xây dựng vào thế kỷ thứ 3, từng là quần thể chùa Phật giáo lớn nhất vùng. Ngày nay, chỉ còn lại dấu tích của hai khu đền thờ và một vài bảo tháp, hang động, gợi nhớ về một quá khứ huy hoàng. Thời nhà Đường, Subash tấp nập với 10.000 tu sĩ và người hành hương, trở thành điểm dừng chân của nhà sư huyền thoại Huyền Trang trên đường thỉnh kinh từ Trường An tới Ấn Độ. Tuy nhiên, sự suy tàn của con đường tơ lụa vào thế kỷ 13, 14 đã khiến ngôi chùa bị bỏ hoang, dấu ấn một thời vàng son giờ đây chỉ còn lại trong những tàn tích.

Năm 1903, một nhóm thám hiểm Nhật Bản đã phát hiện một hộp gỗ tại Subash. Bên trong Bảo tàng Quốc gia Tokyo, chiếc hộp được cất giữ cẩn thận. Nắp hộp được trang trí bởi hình ảnh bốn đứa trẻ vui tươi đang chơi nhạc cụ, trong khi phần thân hộp khắc họa những vũ công đang nhảy múa. Khám phá này không chỉ hé lộ hộp gỗ mà còn mang đến nhiều hiện vật quý giá khác, từ những đồng tiền cổ có niên đại từ thời nhà Hán, Đường, đế chế Ba Tư cho đến những bức tranh tường và phiến gỗ chạm khắc tinh xảo với ký tự và hoa văn cổ xưa.

Phong hỏa đài Beacon Tower

Phong hỏa đài, những công trình cổ xưa báo tin chiến sự bằng lửa, đã từng là tuyến phòng thủ vững chắc trước sự xâm lược của kẻ thù. Beacon Tower, một phong hỏa đài được xây dựng từ thời nhà Hán (thế kỷ thứ 2), là minh chứng hùng hồn cho kỹ thuật xây dựng độc đáo của người xưa. Mặc dù đã bị xói mòn phần nào, nhưng Beacon Tower, với hình chữ nhật cao 6m, rộng 4m, vẫn là điểm thu hút du khách, mang đến cái nhìn chân thực về lịch sử hào hùng của dân tộc.

Hẻm núi Thiên Sơn

Cách Khâu Từ 70km, Hẻm núi Thiên Sơn (Tianshan GrandCanyon) là một kiệt tác địa chất hình thành từ kỷ Đại Trung sinh. Sức mạnh của nước và gió đã khắc họa nên những đường vân ngoạn mục trên vách đá cao 1600m. Đỉnh cao nhất của hẻm núi chạm mốc 2048m, tạo nên một khung cảnh hùng vĩ. Nhờ màu đỏ rực rỡ của các dãy núi, nơi đây còn được ví von là Xích Bích của Tân Cương.

Hẻm núi Thiên Sơn, một khe núi ngoằn ngoèo được chia cắt bởi con đường đất nhỏ hẹp, nơi rộng nhất khoảng 50 mét, hẹp nhất chỉ 0.4 mét. Đường đi gập ghềnh, sau cơn mưa thì lầy lội, thỉnh thoảng xuất hiện những chiếc thang gỗ và những đoạn bê tông nhỏ. Càng đi sâu vào, những vân đá độc đáo và hình thù kỳ lạ của vách núi càng hiện rõ, khiến du khách say mê. Dọc theo 5km chiều dài của hẻm núi, hơn 40 điểm được đặt tên thơ mộng như Suối Ngọc Nữ, Lỗ Trời, Hang Chôn Bảo… Năm 2005, Thiên Sơn được tạp chí National Geographic vinh danh là một trong mười hẻm núi đẹp nhất thế giới và được chính phủ Trung Quốc xếp hạng danh lam thắng cảnh loại AAAA.

Thánh đường Khâu Từ

Nằm ở Tân Cương, Thánh đường Khâu Từ được xây dựng từ thế kỷ 16, là trung tâm tôn giáo lớn thứ hai sau thánh đường Id Kah ở Kashgar. Với diện tích 1.500m², phòng cầu nguyện có sức chứa lên tới 3.000 tín đồ. Sau vụ cháy năm 1931, thánh đường được trùng tu vào năm 1932. Điều đặc biệt, kiến trúc Hồi giáo Tây Á với mái vòm xanh lục mang phong cách Ả Rập điển hình được giữ nguyên, không hề bị ảnh hưởng bởi phong cách Trung Quốc.

Dải nhựa đen băng ngang sa mạc mênh mông.

Con đường độc đạo từ thành phố tới Kizil, một đường cao tốc trải nhựa xuyên qua sa mạc tử thần Taklamakan, là minh chứng cho bước tiến vượt bậc của kiến trúc thế giới. Chiều dài 550km, trong đó 450km được xây dựng trên sa mạc cát di động, từng được mệnh danh là “vào được nhưng không ra được”. Để chiến thắng sa mạc, các kỹ sư đã thiết kế một hệ thống độc đáo: cách mỗi 500m là một buồng nước, nước được dẫn qua các đường ống nhỏ để phun nuôi cỏ. Có nước là có cỏ, cách vài bước lại có những thanh chắn và lồng lau sậy để ngăn cát xâm lấn. Suốt hành trình hơn 500km, người ta chỉ thấy những buồng nước nối tiếp nhau, những thảm cỏ xanh mướt và những đụn cát chất ngất, tạo nên một khung cảnh vừa hùng vĩ vừa kỳ bí.

Thông tin du lịch

Thời gian đẹp nhất

Khâu Từ có khí hậu sa mạc lục địa với mùa hè nóng bức và mùa đông lạnh giá, khô hanh. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa các mùa khá lớn. Du lịch Khâu Từ phù hợp mọi thời điểm trong năm, nhưng lý tưởng nhất là mùa thu (tháng 9 – 11) với thời tiết dễ chịu, mát mẻ và khung cảnh lá cây chuyển màu rực rỡ.

Nên mang theo áo ấm vì chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm khá lớn.

Phương tiện di chuyển

Nằm ở rìa phía bắc lòng chảo Tarim, Khâu Từ có thể được tiếp cận bằng đường hàng không từ Urumqi hoặc đường sắt từ các thành phố lớn của Tân Cương. Do số lượng chuyến bay nội địa hạn chế, nhiều du khách chọn đi tàu đến Urumqi trước khi bay đến Khâu Từ.

Sân bay Khâu Từ, cách trung tâm thành phố khoảng 3km, là một sân bay nhỏ phục vụ các chuyến bay hàng ngày đến Urumqi. Bạn có thể lựa chọn các hãng hàng không như Tianjin Airlines, Hainan Airlines, China Southern Airlines, Sichuan Airlines, Xiamen Airlines với giá vé từ 390 tệ/chiều (tương đương 1.500.000 VND).

Để đến Khâu Từ từ Kashgar, Turpan, Urumqi, bạn có thể lựa chọn đi tàu hoặc xe bus đường dài. Vé tàu có thể đặt online qua Trip.com bằng thẻ tín dụng. Tàu có hai loại chỗ ngồi: ngồi và giường nằm, với mức giá khác nhau. Nên đặt vé trước 1 tháng để đảm bảo có chỗ nằm thoải mái.

Khám phá Khâu Từ bằng xe bus hoặc taxi là lựa chọn phù hợp. Với taxi, đa số tài xế không nói tiếng Anh nên bạn cần chuẩn bị địa điểm bằng tiếng Trung. Du lịch theo nhóm? Hãy liên hệ công ty du lịch để đặt tour với xe và tài xế nói tiếng Anh, đưa đón từ bến tàu/sân bay. Nếu đi một mình, từ sân bay/ga tàu, bạn có thể bắt taxi tới khách sạn và hỏi lễ tân về tuyến bus đến các điểm tham quan. Trường hợp không ai nói được tiếng Anh, hãy chuẩn bị hình ảnh những nơi muốn đến, đưa cho tài xế và dùng điện thoại để thương lượng giá cả.

Lưu trú

Khách sạn ở Khâu Từ có thể không bằng các khách sạn cùng hạng sao ở các thành phố lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải và Urumqi về điều kiện chỗ ở. Bạn nên ưu tiên chọn khách sạn ở khu trung tâm thành phố Khâu Từ, nơi có nhiều lựa chọn và giao thông thuận tiện. Lưu ý rằng số lượng khách sạn phục vụ khách nước ngoài ở Khâu Từ còn hạn chế, bạn cần xác nhận rõ khi đặt phòng.

Đặt phòng trực tiếp trên trang web hoặc ứng dụng Trip.com.

Ẩm thực

Kucha không chỉ quyến rũ du khách bởi danh lam thắng cảnh, mà còn bởi những món ăn hấp dẫn, tạo nên trải nghiệm trọn vẹn cho du khách.

Chợ Wuqia, nằm phía nam đường Thiên Sơn, là nơi bạn có thể tìm thấy nhiều món ăn đặc trưng của người Duy Ngô Nhĩ, từ thịt cừu nướng thơm ngon đến cơm pilaf đậm đà và mì lagman hấp dẫn.

Chợ Dongdagou là thiên đường ẩm thực phong cách Hán với đủ món hấp dẫn như cá nướng thơm lừng, dapanji – món gà cay nồng với khoai tây, ớt chuông, hành, tỏi, gừng, ớt, thìa là, hoa hồi… và nhiều món hấp dẫn khác như ruột gà giòn sần sật, trứng nướng thơm phức.

Mua gì ở Khâu Từ

Khâu Từ nổi tiếng với âm nhạc truyền thống, đặc biệt là các nhạc cụ như đàn nguyệt, trống, hòa tấu và guitar.

Sản phẩm thủ công tinh tế của người Duy Ngô Nhĩ: lụa mềm mại, thảm họa tiết độc đáo và mũ nón truyền thống.

Khâu Từ nổi tiếng với mơ, đặc sản thơm ngon, ngọt giòn. Mùa mơ chín, bạn sẽ được thưởng thức mơ tươi. Ngoài ra, mơ sấy khô, sấy dẻo, mứt mơ cũng là lựa chọn tuyệt vời, dễ tìm mua ở các khu chợ và cửa hàng đặc sản.

Hạt khô (óc chó, hạnh nhân, hạt dẻ…) và gia vị (bột quế, hoa hồi, thảo quả, tiêu…)

Bài viết này là sản phẩm hợp tác giữa chúng tôi và blogger Trần Hồng Ngọc. Tất cả nội dung và hình ảnh trong bài viết thuộc bản quyền của chúng tôi. Vui lòng không sao chép hoặc sử dụng lại dưới bất kỳ hình thức nào mà không có sự cho phép của chúng tôi.

Mục lục bài viết