Khám phá 3 ngôi đền Hindu độc đáo tại Sài Gòn, với kiến trúc đặc sắc riêng biệt, là điểm đến hấp dẫn cho du khách.
Hành trình khám phá Sài Gòn của Lữ Phong tiếp tục đưa anh đến những ngôi đền Hindu tọa lạc ngay trung tâm thành phố. Dấu ấn của cộng đồng người Ấn xưa kia còn lưu giữ trong 3 ngôi đền cổ kính, đều nằm tại khu vực trung tâm Quận 1. Cách nhau không xa, du khách có thể dễ dàng đi bộ thăm thú những công trình kiến trúc độc đáo này, khám phá nét văn hóa đặc sắc của Ấn Độ ngay giữa lòng Sài Gòn.
Đền Sri Thenday Yutthapani (66 Tôn Thất Thiệp, Q.1)
Khám phá 3 ngôi đền Hindu Sài Gòn.
Cổng vào đền Sri Thenday Yutthapani uy nghi với tháp cổng Gopura đồ sộ trên đỉnh.
Ngôi đền, còn được biết đến với các tên gọi dân dã như chùa Ấn hay chùa Ông, được xây dựng để thờ Thần Chiến tranh Murugan trong thần thoại Hindu. Murugan, con trai của thần Shiva và nữ thần Parvaty, còn được gọi là Sri Thenday Yutthapani.
Khám phá 3 ngôi đền Hindu Sài Gòn.
Điện thờ chính được bao quanh bởi lớp hành lang rộng thoáng.
Ngôi đền Sri Thenday Yutthapani, được xây dựng vào năm 1880, là đền thờ đầu tiên ở Sài Gòn. Do cộng đồng người Tamil phía Nam Ấn Độ trong ngành tài chính và cho vay tiền xây dựng, ngôi đền tọa lạc tại khu phố Ohier (nay là đường Tôn Thất Thiệp).
Bên trong lớp tường bao cao, một không gian rộng lớn mở ra với các hành lang rộng rãi dọc theo điện thờ chính. Trên tường, những bức tranh miêu tả các vị thần Hindu giáo trang nghiêm. Điện thờ chính tọa lạc tại trung tâm, nền cao hơn hành lang, được bảo vệ bởi tượng ngựa và bò thần Nandin đặt hai bên phía trước. Tiếp nối là sảnh Mandapa với 4 hàng cột vuông lớn, mỗi hàng 4 cột, tạo nên một không gian uy nghi và trang trọng.
Khám phá 3 ngôi đền Hindu ở Sài Gòn.
Sảnh trước điện thờ chính, với những hàng cột uy nghi, được nâng cao bởi mặt sàn.
Điện thờ chính được bao quanh bởi một hành lang hẹp và kín. Phía sau lưng điện thờ chính là khu vực thờ thần Krishna (bên phải từ ngoài vào) và thần Ganesha (bên trái từ ngoài vào).
Khám phá 3 đền Hindu tại TP. HCM.
Điện thờ nhỏ hẹp, trang trọng đặt tượng thần Murugan.
Gian điện thờ chính, tuy nhỏ hẹp, lại tôn nghiêm với tượng thần Murugan. Trên nóc, tháp Vinama sừng sững như một điểm nhấn độc đáo. Được xây dựng lại từ năm 1936 bởi các nghệ nhân Tamil, tháp gồm ba tầng thuôn nhỏ, trang trí các tượng thần sống động, là minh chứng cho sự tinh tế và trường tồn của nghệ thuật truyền thống.
Khám phá 3 ngôi đền Hindu ở Sài Gòn.
Tháp Vinama, đỉnh cao uy nghi trên nóc chính điện.
Đền Subramanian Swamy, 98 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Q.1
Nằm cách đền Sri Thenday Yutthapani chỉ 400 mét, đền Subramaniam Swamy cũng thờ thần Murugan. Được người dân địa phương gọi là chùa Ông, ngôi đền này được cho là được xây dựng vào đầu thế kỷ XX, theo một số tài liệu cũ.
Khám phá 3 ngôi đền Hindu tại Sài Gòn.
Cổng chính của đền Subramaniam
Nằm trong lớp tường bao bọc, ngôi đền có diện tích chính điện lớn nhất, nhưng lại mang vẻ trống trải. Dù ở trung tâm thành phố, nơi đây vắng khách hơn hẳn hai khu đền Hindu còn lại.
Khám phá 3 đền Hindu giữa lòng Sài Gòn.
Bên phải cổng đền, ngay từ khi bước vào, du khách sẽ bắt gặp ban thờ thần Ganesha uy nghi.
Khám phá 3 đền Hindu ở Sài Gòn.
Bệ thờ 9 vị thần được xây dựng và cúng dường vào năm 1928.
Bước qua cổng đền, bên phải chính điện là ban thờ thần Ganesha đầu voi, với bộ ngẫu tượng Linga – Yoni được rắn thần Nagar quấn quanh bảo vệ. Cũng ở khu vực này, một bệ thờ thờ 9 bức tượng (Surya, Chandra, Mangala, Budha, Guru, Shukra, Shani, Rahu, Ketu) được ông Shavaliy, một quan chức Campuchia, hiến tặng vào năm 1928 – năm đầu tiên ngôi đền được ghi chép trong tài liệu cũ.
Khám phá 3 ngôi đền Hindu Sài Gòn.
Điện thờ chính rộng rãi, được chia thành hai phòng thông nhau, không có rào chắn.
Khám phá ba đền Hindu ở Sài Gòn.
Gian ngoài của điện thờ chính
Điện thờ chính rộng rãi, được chia thành hai phòng. Phòng ngoài dành cho các vị thần: Shiva, Krishna, Durga, Parvati,… Phòng trong nhỏ hơn, trung tâm là ban thờ vị thần chủ Subramaniam, bên cạnh là ban thờ thần Ganesha đầu voi – vị thần thông thái trong thần thoại Hindu.
Khám phá 3 ngôi đền Hindu ở Sài Gòn.
Ban thờ thần Subramaniam trang trọng tọa lạc trong gian chính điện.
Đền Mariamman, 45 Trương Định, Q.1
Nằm cách đền Subramaniam Swamy chỉ 600 mét trên đường Lê Thánh Tôn (giữa đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa và đường Trương Định), đền Mariamman là ngôi đền Hindu thứ ba tại trung tâm Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh. Không giống hai ngôi đền còn lại thờ thần Murugan, một vị nam thần, đền Mariamman tôn thờ nữ thần Mariamman. Còn được biết đến với tên gọi chùa Bà Ấn Độ, đây là ngôi đền Hindu thu hút đông đảo tín đồ và du khách nhất tại trung tâm Tp. Hồ Chí Minh.
Khám phá 3 đền Hindu trung tâm Sài Gòn.
Cổng đền Mariamman uy nghi trên đường Trương Định, điểm nhấn văn hóa tâm linh độc đáo của thành phố.
Khuôn viên ngôi đền nhỏ nhắn, có lẽ là nhỏ nhất trong ba ngôi đền. Điện thờ chính tọa lạc giữa lòng khuôn viên, được bao bọc bởi dãy hành lang hình chữ U rộng rãi. Trên hành lang, 18 bức tượng hóa thân của thần Shiva với nhiều phong thái khác nhau uy nghi trấn giữ.
Khám phá ba ngôi đền Hindu tại Sài Gòn.
Khám phá 3 ngôi đền Hindu ở Sài Gòn.
Khám phá 3 ngôi đền Hindu ở Sài Gòn.
Nữ thần Mariamman ngự giữa điện thờ, hai vị thần bảo vệ túc trực hai bên.
Khám phá 3 đền Hindu ở Sài Gòn.
Bộ tượng Linga-Yoni trang nghiêm, đặt trước điện thờ chính.
Điện thờ nữ thần Mariamman tọa lạc giữa khu vực thờ tự, hai bên là điện thờ Maduraiveeran và Pechiamman – hai vị thần bảo vệ. Rào chắn phía trước khu vực này chỉ cho phép những người phụ trách cúng lễ được vào bên trong. Nét tương đồng giữa điện thờ ở đây và đền Sri Thenday Yutthapani là diện tích nhỏ, kín đáo, khác biệt với sự thoáng rộng của điện thờ ở đền Subramaniam.
Khám phá 3 ngôi đền Hindu ở Sài Gòn.
Ba ngôi điện thờ, khối đá hình hộp xếp chồng lên nhau, uy nghiêm từ phía sau.
Khám phá 3 đền Hindu ở trung tâm Sài Gòn.
Chắp tay, nghiêng mình sát vào tường đá chính điện, khẩn cầu thần Mariamman.
Ba điện thờ thần Mariamman, Maduraiveeran và Pechiamman nằm cạnh nhau, mỗi điện thờ như một khối đá hình hộp chữ nhật.
Đặc biệt, các tín đồ thường đi vòng ra phía sau 3 ngôi điện thờ, chắp tay cầu nguyện, sau đó áp tay, áp mặt vào bức tường đá phía sau để nguyện cầu về sức khỏe, hạnh phúc. Nữ thần Mariamman, vị thần của sức khỏe, hôn nhân hạnh phúc, và mùa màng bội thu, được cho là sẽ phù hộ cho những lời khấn nguyện này.
Khám phá ba ngôi đền Hindu ở Sài Gòn.
Tháp Vinama uy nghi, sừng sững trên nóc chính điện.
Dấu ấn của cộng đồng người Ấn Độ tại Tp. Hồ Chí Minh vẫn còn in đậm trong những ngôi đền thờ Hindu được xây dựng từ lâu đời. Mặc dù cộng đồng này đã thay đổi nhiều theo thời gian, nhưng những công trình kiến trúc độc đáo ấy vẫn được gìn giữ cẩn thận bởi người Ấn và cư dân Việt. Chúng trở thành điểm sinh hoạt tôn giáo cho tín đồ Ấn giáo tại thành phố, đồng thời là nơi thu hút du khách muốn chiêm ngưỡng tài năng của nghệ nhân Ấn xưa và khám phá văn hóa Ấn Độ trên đất Việt.
Tác giả: Ngô Hòa Nam
