Ancient City và Bảo tàng Erawan là những địa điểm không thể bỏ qua khi du lịch Thái Lan, nơi bạn sẽ được chiêm ngưỡng những cảnh vật và kiến trúc độc đáo, mang đậm nét văn hóa của xứ sở chùa vàng.

Từ ngày 16/2/2022, thủ đô Bangkok của Thái Lan mang tên mới là Krung Thep Maha Nakhon, nghĩa là “Thành phố thủ đô của các thiên thần vĩ đại”. Ghé thăm Krung Thep Maha Nakhon vào giữa tháng 8/2023, tôi ấn tượng bởi đất nước Phật giáo với vô số ngôi chùa và công trình lịch sử vĩ đại.

Ancient City (Muang Boran) và bảo tàng Erawan ở Bangkok là những điểm đến hấp dẫn, được xây dựng bởi tỷ phú Thái Lan – Lek Viriyaphant (Khun Lek). Ông dành trọn tâm huyết và mong muốn bảo tồn di sản văn hóa của đất nước, biến hai công trình này thành những điểm du lịch độc đáo, mang đậm bản sắc Thái Lan.

Sinh năm 1914 trong một gia đình thương gia người Hoa ở Sampeng, Thái Lan, ông Lek Viriyaphant đã được tiếp xúc sớm với nghệ thuật, tôn giáo, triết học và văn hóa, từ đó hình thành nền tảng kiến thức vững chắc.

Khun Lek vô cùng lo lắng khi chứng kiến sự suy giảm của di sản văn hóa Thái Lan do thiếu nguồn tài trợ. Ông và gia đình đã dành hơn 10 năm đi du lịch khắp Thái Lan cùng các học giả và cố vấn để thu thập dữ liệu cho việc xây dựng Ancient City. Họ đã ghi chép, phác thảo và chụp ảnh các địa điểm lịch sử, tạo nên một kho tàng kiến thức thực tế phục vụ cho quá trình xây dựng. Ancient City không chỉ là một công trình kiến trúc, mà còn là một minh chứng cho lòng yêu nước và nỗ lực bảo tồn di sản văn hóa của Khun Lek và gia đình ông.

Năm 1963, ở tuổi 49, tình yêu của ông Lek với di sản lịch sử và văn hóa Thái Lan bùng cháy. Ông thành lập Dự án Thành phố cổ – bảo tàng di sản văn hóa ngoài trời lớn nhất thế giới. Ý tưởng táo bạo ấy khiến ông Lek trở thành người tiên phong, đối mặt với sự hoài nghi và phản đối. Rất ít chủ doanh nghiệp tư nhân sẵn sàng đầu tư vào dự án đầy tham vọng như vậy, thậm chí ông bị cho là kẻ mơ mộng, không thể nhìn thấy dự án hoàn thành.

Sau 9 năm, ông Lek tiếp tục xây dựng Bảo tàng Erawan, điểm nhấn là tượng voi ba đầu. Ông mong muốn nơi đây không chỉ là nơi trưng bày các tác phẩm nghệ thuật quý giá mà còn là cầu nối giới thiệu văn hóa tôn giáo châu Á đến thế hệ trẻ.

Thành cổ Ancient City – điểm đến đầu tiên

Ancient City nằm cách trung tâm Bangkok khoảng 30km. Bạn có thể đến đó bằng taxi, Grab hoặc ô tô cá nhân. Tuy nhiên, để tiết kiệm chi phí và tránh tắc đường, mình gợi ý bạn di chuyển bằng BTS.

Từ trung tâm Bangkok, bạn lên tàu BTS đến trạm Kheha. Xuống tàu, đi theo lối ra số 3 và bắt xe Songthaew số 36 (giá 10 baht, khoảng 7.000 VNĐ) để đến Ancient City.

Xe bus đưa đón miễn phí đến Ancient City (lối exit 3) hoạt động vào cuối tuần, với hai khung giờ: 9h30 – 12h30 (đi) và 12h30 – 17h30 (về).

Khám phá thành phố cổ đại bằng BTS và Songthaew, phương tiện giao thông địa phương độc đáo.

Vé Ancient City giá niêm yết 700 bath (~490.000 VNĐ), nhưng bạn có thể tiết kiệm với giá chỉ 338.000 VNĐ khi mua trên app của chúng tôi, bao gồm cả vé vào Ancient City và bảo tàng Erawan.

Ancient City là một bảo tàng ngoài trời rộng lớn, trải dài trên 200 mẫu Anh, tái hiện lại 109 công trình kiến trúc nổi tiếng của Thái Lan. Nơi đây trưng bày các bản sao thu nhỏ và kích thước thực của những di tích lịch sử và điểm du lịch kiến trúc đặc sắc nhất của đất nước.

Bản đồ Ancient City chi tiết, miêu tả hàng trăm công trình lớn nhỏ, tái hiện một thành phố cổ huy hoàng.

Bản đồ Ancient City

Buddhavas of substanceless universe, hay dịch nôm na là Chư Phật của Vũ trụ Vô ngã, là một điểm đến vô cùng ấn tượng mà tôi muốn chia sẻ cùng bạn.

Khám phá Phật giáo vô ngã vũ trụ

Ngôi chùa không chỉ sở hữu 28 bức tượng Phật từ kiếp trước và 10 bức tượng Phật tương lai, mà còn gây ấn tượng với kiến trúc độc đáo. Xung quanh chùa chính là chùa thờ 12 cung hoàng đạo, chùa tượng trưng cho năm sinh và chùa hòa bình, tạo nên một quần thể kiến trúc linh thiêng và độc đáo.

Theo tín ngưỡng cổ xưa của người Thái, linh hồn mỗi người được sinh ra từ ngôi chùa tượng trưng cho năm sinh của họ. Du hành về chùa để cầu nguyện một lần trong đời là một hành trình mang ý nghĩa thiêng liêng, giúp kết nối với nguồn cội. Sau khi lìa đời, linh hồn sẽ trở về nơi xuất phát ban đầu, khép lại một vòng xoay luân hồi. Đây là hành động mang lại sự thanh thản cho tâm hồn, là lời tri ân đối với cội nguồn.

Nơi đây, du khách trong và ngoài nước đều được chào đón để chiêm ngưỡng và tỏ lòng thành kính tại ngôi chùa linh thiêng của Ancient City.

Cổng Indra-Jaya, biểu tượng chiến thắng của thần Indra trước tà ác, mang lại may mắn cho những ai đi qua. Được Indra và voi ba đầu Erawan phù hộ, cổng là lời chúc phúc cho sự thịnh vượng và bình an.

Những công trình kiến trúc tiêu biểu trong cõi Phật không tướng:

Đại Điện Kim Cương Pháp (The Great Hall of Vajradhamma): Một công trình uy nghi.

Đại Điện Kim Cương Pháp không chỉ là nơi cúng dường cho 28 vị Phật và Đức Phật Tương Lai, mà còn là nơi tu tập thiền Samatha và Vipassana, hướng đến giải thoát theo lời dạy của Đức Phật về việc tuân giữ Giới.

Trước đại điện Kim Cương Pháp, khí thế uy nghiêm tỏa ra, khiến người ta không khỏi kính nể.

Trên bệ cao, đại điện Kim Cương Pháp nguy nga, tráng lệ.

Phía sau đại điện Kim Cương Pháp

• ) này được ủy ban Jetovimut chấp thuận để thờ phụng 28 vị Phật, bao gồm cả Đức Phật hiện tại. Nơi đây cũng dành riêng để tôn kính Đức Phật Tương lai, ‘Sri Arya Di Lặc Bồ Tát’, hiện đang chờ đợi thời điểm Ngài hóa thân thành Đức Phật thứ 29 trong tương lai.

Hội trường Wihan Somdej, lấy cảm hứng từ thiết kế giả định dưới thời trị vì của Vua Prasat Thong, thời kỳ hưng thịnh của Ayutthaya, vẫn giữ được chiều cao và chiều rộng ban đầu. Mặc dù mái hiên ngắn hơn do hạn chế về không gian, vẻ đẹp nghệ thuật của nó không hề bị ảnh hưởng. Hàng nghìn bức tượng Phật được trang trí trên tường, tôn vinh sự tốt lành tối thượng của Đức Phật, khiến hội trường trở thành một tác phẩm nghệ thuật Phật giáo tráng lệ. Nét đẹp này đã giúp Wihan Somdej trở thành một trong những kiệt tác kiến trúc Phật giáo quý giá nhất của phong cách hậu Ayutthaya, khẳng định sự kế thừa và phát triển nghệ thuật kiến trúc của vương quốc này.

Prang, những công trình kiến trúc cơ bản, tượng trưng cho núi Meru, ngọn núi thiêng trong văn hóa Phật giáo. Ở Thái Lan, xá lợi của Đức Phật thường được đặt trong mái vòm của prang, phản ánh niềm tin về vị trí tối cao của Đức Phật trong việc đạt giác ngộ và dẫn lối con người đến giác ngộ.

Hội trường Kim Cương Pháp lộng lẫy, nơi quyền uy toả sáng.

Ngôi chùa Vajiradhama uy nghi ẩn chứa 28 dấu chân của Đức Phật, được khắc tinh xảo với 108 pha, tượng trưng cho mọi yếu tố trên thế giới, khẳng định vị thế tối thượng của Đức Phật. Người dân địa phương tin rằng đứng trên dấu chân Phật với đồng xu sẽ mang lại may mắn, cầu nguyện cho cuộc sống an lành.

Dấu chân Phật trong đại điện Kim Cương Pháp, một biểu tượng thiêng liêng và đầy sức mạnh, là điểm thu hút du khách thập phương.

Phía sau bức tượng Phật thứ 28 trong đại điện, 9 vị Phật tương lai, nối tiếp Bồ Tát Di Lặc theo lời tiên tri, đang chờ đợi.

Công trình thứ hai: Tượng Phật tôn vinh sự kiện Modhu Purnima.

Ngày này kỷ niệm Đức Phật ẩn mình trong rừng Parileyya để hòa giải hai phe đệ tử tranh cãi. Truyền thuyết kể rằng, một con khỉ và một con voi tên Parileyaka đã dâng đồ ăn cho Đức Phật: con voi mang mía, con khỉ mang tổ ong.

Tượng Phật Modhu Purnima

Sau lễ hội trăng tròn Modhu Purnima, đằng sau là bức tượng Đức Phật đứng ban phước cao 16,8m, sơn vôi vàng, quay mặt về hướng đông. Trên đầu tượng Phật là xá lợi xương của Đức Phật, và tượng được đặt trong một mái vòm bằng vàng cùng với các tượng Phật tượng trưng cho sáu ngày trong tuần.

Trong mái vòm vàng của tượng Phật đứng, bạn sẽ thấy sáu vị Phật hộ mệnh, mỗi vị đại diện cho một ngày trong tuần từ thứ Hai đến Chủ Nhật. Modhu Purnima ở phía sau là Đức Phật vào tối thứ Tư, vị Phật thống trị cả bảy ngày. Giống như cung hoàng đạo của Trung Quốc, người Thái Lan tin rằng vị Phật ứng với ngày sinh nhật của họ sẽ là vị Phật hộ mệnh của chính họ.

Tượng Phật đứng uy nghi, ban phước lành.

Công trình 3: Tổ hợp Tháp Hoàng đạo – một kiến trúc độc đáo, kết hợp giữa thiên văn học và nghệ thuật.

Nằm ẩn mình trong khung cảnh thanh bình của Thái Lan, Tháp Hoàng đạo là minh chứng rõ nét cho ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa Trung Hoa trong đời sống người dân nơi đây. Niềm tin vào cung hoàng đạo được thể hiện sinh động qua kiến trúc độc đáo của 12 bảo tháp, mỗi tháp tượng trưng cho một năm hoàng đạo khác nhau. Nằm rải rác ở phía bắc và đông bắc Thái Lan, những ngôi chùa này là điểm đến lý tưởng để du khách khám phá và tìm hiểu về cung hoàng đạo của chính mình. Hãy đến tham quan tháp hoàng đạo tương ứng với năm sinh của bạn và trải nghiệm những điều thú vị mà nó mang lại.

Tổ hợp Tháp Hoàng đạo

Tổ hợp Tháp Hoàng đạo

Công trình số 4: Hình ảnh Phra Mae Thorani

Trong truyền thuyết Phật giáo, Phra Mae Thorani, hóa thân thành thiếu nữ, đã dùng dòng nước mát từ mái tóc mình để dập tắt ma quỷ Mara, kẻ được cử đến cám dỗ Đức Phật Gautama khi ngài thiền định dưới gốc cây bồ đề.

Tượng Phra Mae Thorani

Núi Tu Di, công trình nổi bật thứ hai tại Ancient City, là biểu tượng của vùng Sumeru.

Núi Tu Di tại Ancient City là một điểm đến ấn tượng, đưa du khách lạc vào thế giới thần thoại linh thiêng.

Trong vũ trụ học Thái Lan, núi Sumeru là trụ cột của thế giới, trung tâm vũ trụ. Trên đỉnh núi là thiên đường Tavatimsa, nơi thần Indra ngự trị. Núi Sumeru được bao bọc bởi một con cá khổng lồ. Khi thần cá quay lại, sự di chuyển của nó ảnh hưởng đến cân bằng của ba cõi. Biết điều này, Indra sẽ từ thiên đường xuống giúp đỡ con người trần gian.

Trong Phật giáo, núi Tu Di là biểu tượng ẩn dụ về sự kiên cố và vĩ đại. Hình ảnh núi Tu Di được miêu tả như một đồng hồ cát, với đỉnh và đáy rộng 80.000 do tuần, nhưng thu hẹp lại ở phần giữa (cao 40.000 do tuần) chỉ còn 20.000 do tuần. Trên đỉnh núi Tu Di là cõi trời của Đức Đế Thích, vị thần tối cao trong Phật giáo.

Ngoài hai điểm trên, bạn không nên bỏ qua Sanphet Prasat Throne Hall, cung điện thời vua Ayuthaya, và The Pavilion of the Enlightened – một thiết kế sáng tạo độc đáo.

Sanphet Prasat Throne Hall

Ghé thăm Bảo tàng Erawan

Bảo tàng Erawan, nằm ở tỉnh Samut Prakan, bang Mueang Mai, là công trình được tỷ phú Khun Lek xây dựng sau 9 năm khởi công Ancient City.

Bảo tàng nổi tiếng với bức tượng voi ba đầu khổng lồ bằng đồng, nặng 250 tấn, cao 29 mét, dài 39 mét, đứng sừng sững trên nóc tòa nhà và bệ cao 15 mét.

Bảo tàng Erawan được chia thành ba khu vực, phản ánh quan niệm Phật giáo về Địa ngục, Trái đất và Thiên đường. Tầng thấp nhất, hay Suvannabhumi, đại diện cho Địa ngục, tầng thứ hai là Trái đất con người và tầng trên cùng, còn gọi là Vũ trụ, là biểu tượng cho Thiên đường.

Bức tượng voi ba đầu ẩn chứa bí mật: Tầng một và tầng hai nằm dưới phần bệ, trong khi tầng trên cùng nằm trong lòng tượng.

Thiết kế cổ độc đáo của Bảo tàng Erawan, một kiệt tác kiến trúc phản ánh tinh hoa văn hóa.

Bảo tàng Erawan nhìn từ bên ngoài

Tầng Trái Đất

Tầng Trái Đất của tòa nhà hình tròn màu hồng, với tám mái vòm uy nghi, được trang trí bằng bốn cây cột, kính màu và cầu thang tinh xảo, thể hiện vương quốc của nhân loại. Kỹ thuật xây dựng cổ xưa của Thái Lan sử dụng thạch cao trắng hồng làm nguyên liệu chính. Người ta trộn thạch cao với cát, cháo nếp, đường nâu và một loại keo đặc biệt để tạo nên hỗn hợp vững chắc. Màu hồng đẹp mắt là kết quả của việc thêm trầu, một loại thực phẩm được tổ tiên người Thái ưa thích.

Tầng Trái Đất của bảo tàng, ngay khi bước vào cửa chính.

Cầu thang nối Trái Đất và Thiên Đường, phía sau ẩn chứa bí mật gì?

Bốn cột thiếc, mỗi cột tượng trưng cho một tôn giáo khác biệt.

Bức tượng bí ẩn, tỏa ra luồng khí huyền hoặc, đứng uy nghi trên bậc thang màu hồng rực rỡ, tượng trưng cho con đường vàng son dẫn đến thành công.

Tầng đất của bảo tàng là một minh chứng ấn tượng về sự giao thoa và hòa hợp giữa các tôn giáo. Bốn cột thiếc, tượng trưng cho Phật giáo Nguyên thủy, Ấn Độ giáo, Phật giáo Đại thừa và Thiên chúa giáo, là điểm nhấn chính của không gian này. Mỗi cột, với hình bát giác độc đáo, được bao bọc bởi những mảnh thiếc chạm khắc tinh xảo, kể lại những câu chuyện tôn giáo quan trọng. Hoa văn phù điêu trên các mảnh thiếc như lời khẳng định về vai trò quan trọng của tôn giáo trong việc vun trồng hòa bình và hạnh phúc cho nhân loại.

Thông qua nghệ thuật, bảo tàng muốn truyền tải thông điệp về lòng nhân ái, sự tôn trọng lẫn nhau và tinh thần chung sống hòa bình giữa các tôn giáo. Mục tiêu của bảo tàng là giáo dục con người về sự cần thiết phải đối xử tử tế với nhau, đồng thời giữ gìn và tôn trọng tín ngưỡng của mỗi người. Bằng cách kết hợp hài hòa các tôn giáo, các giáo phái và các loại hình nghệ thuật khác nhau, Phần Trái Đất (The Earth) của bảo tàng đã tạo nên một không gian độc đáo, nơi những giá trị nhân văn và tinh thần hòa hợp được tôn vinh.

Nối liền đất và trời trong đại sảnh là một cầu thang đồ sộ, điểm nhấn của toàn bộ hội trường. Ở mỗi góc dưới chân cầu thang, những bức tượng trát vữa màu hồng được trang trí bằng sứ nhiều màu sắc, tạo nên một thế giới kỳ ảo với đủ loại sinh vật huyền bí: Anuwei, Naga, đầu voi… như đang canh giữ bí mật của đất trời.

Nữ thần Mercy đứng uy nghi trên bậc thang, ban phước lành cho du khách hành hương. Hai lối lên thiên đường mở ra trước mắt, một là cầu thang hồng rực rỡ như vàng, một là cầu thang trắng tinh khôi như bạc, dẫn đến vương quốc vĩnh hằng.

Tầng Thiên Đường

Nằm trên đỉnh núi Meru, biểu tượng của thiên đường trong vũ trụ học Phật giáo, tầng trên cùng của chùa Wat Arun là nơi lưu giữ những di sản văn hóa Phật giáo quý giá. Trần của tầng này được trang trí bởi một họa sĩ người Đức với bột màu, thể hiện Mặt trời và tám ngôi sao. Ngoài ra, đây còn là nơi trưng bày những di tích của Đức Phật và các bức tượng Phật cổ từ nhiều thời đại. Các tín đồ Thái Lan đổ về đây để bày tỏ lòng thành kính với thần Indra và thần voi ba đầu, thực hiện nghi thức Pu-ra-na-ka-ta bằng cách thả hoa sen trên mặt nước. Nghi thức này được cho là mang lại sự bảo vệ và cuộc sống trọn vẹn cho tín đồ.

Phần Thiên Đường của bảo tàng tọa lạc trong bụng voi, trên tầng cao nhất.

Tầng Địa Ngục

Tầng 1, được ví như thế giới ngầm, là nơi lưu giữ những báu vật quý giá từ bộ sưu tập cá nhân của tỷ phú Lek Viriyaphant. Nơi đây trưng bày bộ sưu tập trà, bình và bát từ thời nhà Minh và nhà Thanh, cùng những tác phẩm điêu khắc sinh vật thần thoại nửa người nửa Naga. Theo truyền thuyết, những sinh vật này canh giữ kho báu dưới nước. Tầng 1 bị cấm chụp ảnh, khiến du khách không thể lưu giữ hình ảnh của khu vực bí ẩn này.

Tỷ phú Lek Viriyaphant và vợ: Cặp đôi quyền lực của ngành công nghiệp Thái Lan.

Bước ra khỏi bảo tàng Erawan, tôi dành trọn sự ngưỡng mộ cho ông Khun Lek. Những di sản ông để lại, không chỉ là những công trình nguy nga tái hiện lịch sử Xiêm, mà còn là dòng chảy văn hóa, lịch sử của Thái Lan được truyền tải đến thế hệ mai sau và du khách quốc tế. Ông đã giúp người dân Thái tự hào về quá khứ hào hùng, đồng thời giới thiệu một Thái Lan giàu bản sắc với bạn bè năm châu, nơi Phật giáo hòa quyện hài hòa với các tôn giáo khác.

Tác giả: Lê Lưu Cẩm Ly

Bài viết tham gia chương trình Chúng Tôi GogoGlobal – Nâng tầm kiến thức và kết nối cộng đồng.