Lăng Ông Bà Chiểu là lăng mộ Tả quân Lê Văn Duyệt (1764-1832), mang kiến trúc cổ kính độc đáo thời nhà Nguyễn. Hãy cùng khám phá!
Giữa nhịp sống Sài Gòn ồn ào và xôm tụ của khu chợ Bà Chiểu, lặng lẽ nằm ẩn mình là lăng mộ Tả quân Lê Văn Duyệt (1764-1832), hay còn được người dân trìu mến gọi là Lăng Ông Bà Chiểu. Nơi đây, kiến trúc cổ kính độc đáo, không gian yên tĩnh dưới những bóng cây cổ thụ, tạo nên một cảm giác thanh bình, tách biệt hẳn với sự nhộn nhịp bên ngoài. Khách thập phương đến đây như tìm về một ốc đảo bình yên giữa lòng thành phố sôi động.
Lăng Ông Bà Chiểu thu hút du khách bởi kiến trúc cổ độc đáo.
Lăng Tả quân Lê Văn Duyệt – Lăng Ông Bà Chiểu
Lăng mộ này là nơi yên nghỉ của Tả quân Lê Văn Duyệt, một nhân vật quyền uy, phục vụ hai triều vua Gia Long và Minh Mạng. Ông nổi tiếng với tài năng quân sự, chính trị và ngoại giao, được lòng dân nhờ chính sách cai trị hiệu quả. Thời ông làm tổng trấn Gia Định Thành, cuộc sống người dân ấm no, thương mại với phương Tây phát triển thuận lợi. Bởi vậy, ông được người dân tôn kính gọi là Ông Lớn Thượng.
Lăng Tả quân Lê Văn Duyệt, chính xác là Thượng Công Miếu, thường được gọi là Lăng Ông Bà Chiểu do vị trí gần chợ Bà Chiểu. Xây dựng năm 1948, lăng thờ Tả quân Lê Văn Duyệt và chính thất phu nhân – bà Đỗ Thị Phẫn. Bao quanh không gian tĩnh lặng là bức tường cao 1,2m, lăng có diện tích khoảng 18.500m2, với 4 cổng hướng ra 4 con đường: Trịnh Hoài Đức, Vũ Tùng, Lê Văn Duyệt, Phan Đăng Lưu.
Sự tĩnh lặng bao trùm khu lăng mộ, toát lên vẻ trang nghiêm.
Kiến trúc Lăng Ông Bà Chiểu
Cổng Tam Quan Lăng Tả quân
Nằm trên đường Vũ Tùng, Cổng Tam Quan lăng Ông Bà Chiểu với dòng chữ Hán “Thượng Công Miếu” khắc trên cổng, là điểm nhấn kiến trúc trang hoàng tinh tế. Nơi đây thường được lựa chọn làm điểm chụp hình lưu niệm. Rất nhiều du khách nữ chọn diện áo dài, hòa mình vào không khí cổ kính, tôn lên vẻ đẹp dịu dàng và sự trang nghiêm của công trình cổ gần trăm năm tuổi.
Áo dài thướt tha rực rỡ sắc xuân, du khách rạng rỡ lưu giữ khoảnh khắc trước cổng Tam Quan, chào đón Tết Nguyên Đán 2024.
Bước qua cổng Tam Quan, lăng Tả quân hiện ra với 3 khu vực chính: nhà bia, lăng mộ và miếu thờ. Nhà bia ghi lại công lao to lớn của tướng Lê Văn Duyệt, người đã cống hiến trọn đời cho đất nước. Khu lăng mộ gồm 2 ngôi mộ đặt song song của Tả quân và phu nhân, bà Đỗ Thị Phẫn. Đây là nơi linh thiêng, hãy đến tham quan và chiêm bái để tưởng nhớ vị tướng tài ba này.
Thượng Công Linh Miếu: Trái tim kiến trúc Lăng Tả Quân
Thượng Công Linh Miếu, điểm nhấn rực rỡ giữa khu lăng mộ, không chỉ là nơi thờ tự mà còn là điểm đến thu hút du khách. Kiến trúc độc đáo với mái ngói cong, màu đỏ rực rỡ, cùng những hình tượng chạm khắc tinh xảo trên gỗ và nghệ thuật khảm sành sứ tạo nên vẻ đẹp ấn tượng. Nơi đây cũng là địa điểm lý tưởng để lưu giữ những khoảnh khắc đẹp, bởi góc nào cũng đẹp như tranh.
Thượng Công Linh Miếu rực rỡ sắc đỏ, nổi bật giữa khu lăng mộ cổ kính.
Nét trang nghiêm hướng về Thượng Công Linh Miếu.
Mỗi góc máy đều đẹp đến nao lòng.
Chỉ khi chạm vào những bức phù điêu nơi đây, bạn mới cảm nhận trọn vẹn sự kỳ diệu từ đôi bàn tay nghệ nhân. Những mảnh vỡ tưởng chừng không liên quan, nay lại kết hợp hài hòa, tạo nên sự sống động lạ thường. Các điển tích cổ như Cá chép hóa Rồng, Long Mã, Chim Công, Đại Bàng… hiện diện khắp nơi, mang màu sắc rực rỡ, xưa cũ như chính dấu ấn thời gian của công trình.
Nghệ thuật khảm sành trên mái nhà lăng Ông Bà Chiểu, một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, góp phần tô điểm cho kiến trúc độc đáo của công trình.
Bức phù điêu Long Mã được chạm khắc tinh xảo, thể hiện rõ nét sự uyển chuyển và mạnh mẽ của con vật.
Thượng Công Linh Miếu gồm 3 điện: Tiền điện, Trung điện và Chính điện, được phân cách bởi các sân thiên tĩnh với giếng trời, hai bên là dãy Đông lang và Tây lang.
Hai điện tách biệt, tĩnh lặng giữa khoảng sân.
Lối kiến trúc kép 2 mái như đưa người ta về thời Nguyễn, nơi những con rồng uốn lượn trên nền kiến trúc rực rỡ, mang đến cảm giác hoài cổ tinh tế. Mỗi góc máy đều như một dòng thời gian chảy ngược, khơi gợi những hồi ức về một thời vàng son.
Kiến trúc mái vòm độc đáo, mang đậm phong cách trùng thiềm điệp ốc.
Góc hành lang uốn lượn giữa Tây Lang và Tiền Điện, nơi ánh nắng lấp ló.
Từ sân Thiên Tĩnh, tầm mắt hướng về phía Tây Lang.
Xin xăm tại Lăng Ông Bà Chiểu
Ngoài việc tham quan, lễ bái và chụp ảnh, bạn có thể trải nghiệm xin xăm tại Lăng Ông Bà Chiểu. Khu vực Tây điện, Trung điện hoặc khu nhà Hương là nơi bạn có thể xin xăm về sức khỏe, bệnh tật. Hình thức xin xăm Tả quân phổ biến tại đây. Lăng Ông Bà Chiểu mở cửa từ sáng đến chiều tối, khoảng 17h00 sẽ đóng cửa.
Danh sách địa điểm xăm tại Tây Lang
Thời điểm lý tưởng đến Lăng Ông Bà Chiểu?
Lăng Ông Bà Chiểu, nơi an nghỉ của Tả quân Lê Văn Duyệt, hằng năm tổ chức lễ giỗ long trọng vào ngày 29-30/7 và mùng 1-2/8 âm lịch. Đây là dịp thu hút du khách thập phương về tham dự và cầu an. Vào các dịp lễ Tết, Lăng Ông còn là điểm đến hấp dẫn của giới trẻ, với kiến trúc cổ kính và áo dài truyền thống, tạo cơ hội trải nghiệm lịch sử và nâng cao giá trị văn hóa địa phương.
Góc mái u ám, đèn dầu treo lủng lẳng, nhuốm màu thời gian.
Nằm ẩn mình giữa lòng Sài Gòn hoa lệ, Thượng Công Miếu – Lăng Ông Bà Chiểu như một viên ngọc cổ kính, mang dấu ấn lịch sử gần trăm năm. Nơi đây không chỉ là di tích văn hóa lịch sử, mà còn là chốn linh thiêng, thu hút du khách tứ phương cầu an, sức khỏe. Giá trị của công trình toát ra từ kiến trúc lộng lẫy, những tác phẩm chạm khắc khảm sành tinh xảo, cùng tinh thần gìn giữ lịch sử, biết ơn công lao của các vị quan, đồng thời khơi gợi khám phá văn hóa địa phương. Đến Sài Gòn, đừng quên ghé thăm công trình kỳ diệu này.
Tác giả: Phạm Thị Uyên Uyên