Nằm trên núi thiêng Gunung Agung ở phía Đông Bali, đền mẹ Pura Besakih là ngôi đền linh thiêng và nổi tiếng nhất Bali. Hãy cùng chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nơi này.

Bali được mệnh danh là “ngôi đền khổng lồ”, nơi mọi ngôi nhà đều là một đền thờ. Hòn đảo này sở hữu hàng vạn ngôi đền lớn nhỏ, trong đó nổi tiếng và linh thiêng nhất là đền Mẹ Pura Besakih, tọa lạc trên núi thiêng Gunung Agung ở phía Đông.

Nằm giữa lòng Bali, đền Mẹ Pura Besakih là trung tâm tâm linh quan trọng nhất của tín đồ Hindu trên đảo, nơi tôn vinh văn hóa và tín ngưỡng truyền thống.

Đền Pura Besakih là trung tâm tôn giáo linh thiêng nhất của người Hindu ở Bali.

Lịch sử đền Mẹ Pura Besakih

Markandeya, một nhà hiền triết và thánh nhân Ấn Độ, đã đến Bali với mong muốn đưa 8.000 người xây dựng một thành phố mới. Tuy nhiên, dự định của ông đã gặp thất bại khi nhiều người dân bị ốm bệnh. Bị buộc phải rời bỏ Bali, Markandeya đến Java để thiền định và cầu nguyện. Thần linh đã khai sáng ông, cho phép ông quay lại Bali nhưng với điều kiện phải tôn trọng thiên nhiên. Thay vì san bằng rừng nhiệt đới, Markandeya và người dân phải xây dựng hòa hợp với môi trường. Ông đã thành công trong việc xây dựng nơi ở mới và thể hiện lòng biết ơn thần linh bằng việc xây dựng một ngôi đền nhỏ, tiền thân của đền Besakih ngày nay. Đền Mẹ Pura Besakih trở thành trung tâm tôn giáo quan trọng cho người Bali, đặc biệt là vào thời kỳ Majapahit chinh phục đảo. Năm 1343, ngôi đền được người Hindu sử dụng để thờ cúng. Vào thế kỷ 15, Besakih trở thành trung tâm tâm linh của triều đại Gelgel và Klungkung, minh chứng cho sự tôn trọng thiên nhiên và lòng biết ơn thần linh của Markandeya.

Năm 1963, vụ phun trào dữ dội của núi lửa Gunung Agung đã tàn phá nhiều ngôi làng, cướp đi sinh mạng của hàng ngàn người. Dòng dung nham nóng chảy tiến sát đền Besakih, nhưng kỳ diệu thay, nó dừng lại chỉ vài mét trước cổng đền. Sự kiện này đã củng cố niềm tin của người dân Bali về sự linh thiêng của đền Mẹ Pura Besakih, nơi được cho là đã được các vị thần che chở và cứu thoát. Từ đó, danh tiếng của ngôi đền càng thêm vang vọng.

Đền Mẹ Pura Besakih, được đề cử là Di sản Thế giới của UNESCO năm 1995, là một trong những địa điểm tôn giáo quan trọng nhất của người Hindu ở Bali.

Đền Besakih, một biểu tượng thiêng liêng của văn hóa Bali, là nơi tôn nghiêm và linh thiêng.

Kiến trúc tuyệt mỹ của đền Mẹ Pura Besakih

Nằm ở phía đông đảo Bali, Besakih cách các trung tâm du lịch chính như Ubud, Canggu, Seminyak và Kuta khoảng 2-2,5 giờ lái xe. Tôi chọn phương tiện di chuyển thuận tiện và phổ biến nhất là thuê xe có tài xế để tránh những lo lắng về tắc đường, nắng nóng và tự lái xe. Việc thuê xe có tài xế cũng cho phép tôi dừng lại ở bất cứ địa điểm nào trên đường đi theo ý muốn.

Hành trình từ Kuta đến Besakih là một chuỗi những làng quê yên bình, cánh đồng xanh ngát trải dài bất tận. Tôi dần nhận ra Bali là vùng đất chứa đựng mật độ đền đài dày đặc nhất mà tôi từng đặt chân đến. Từ những ngôi đền nhỏ bé bên đường đến những công trình đồ sộ, kiến trúc từ đơn giản đến phức tạp, từ biển cả đến núi non, từ những mỏm đá hiểm trở đến ngã tư đường, cạnh chợ, thậm chí là bên đường…đều là đền đài. Trước mỗi ngôi đền, những cây nêu màu vàng được làm từ thân cây tre/trúc, được trang trí công phu bằng những hoa văn tết bằng lá dừa, lá cọ, là hình ảnh quen thuộc. Ở chân cây nêu, ngang tầm mắt là những chiếc am nhỏ như chuồng chim bồ câu, nơi chứa đựng cơm gạo, hoa quả, bánh trái để cúng vong hồn. Người dân Bali cúng dường bằng các vật liệu tự nhiên như hoa, lá chuối, cây cỏ địa phương. Hàng ngày, mỗi người phụ nữ Bali đều chuẩn bị lễ vật cúng tế tại nhà 2-3 lần, đội mâm vào đền cúng 2 lần. Đồ cúng thần linh được đặt trong những am nhỏ treo trên thân cây nêu. Dừa được đặt trong chiếc đĩa, ở lối ra vào nhà hoặc bên những bụi cây, là lễ vật cúng cả thần thiện lẫn ác. Mâm cúng được sắp xếp theo thứ tự từ lớn đến nhỏ, dẫn từ cửa đến gian thờ tượng thần chính trong nhà, tạo nên một không gian linh thiêng đầy ấn tượng. Người dân Bali để mâm cúng dưới đất vì tin rằng thần linh khi hạ phàm sẽ đặt chân xuống mặt đất, vì vậy càng mâm cúng càng để thấp thì các thần càng ở lâu với người phàm.

Nét đặc trưng của Bali là những cây nêu màu vàng rực rỡ, điểm tô cho khung cảnh thiên nhiên thêm phần rực rỡ.

Hai tiếng đồng hồ trôi qua trong nháy mắt, đền Mẹ Pura Besakih ẩn hiện sau ngọn núi Agung hùng vĩ, khung cảnh nên thơ hiện ra trước mắt tôi.

Đứng trước đền Mẹ Pura Besakih, tôi bị thu hút bởi cổng vào với những bậc thang cao vút, uy nghiêm, ẩn chứa nét thâm trầm và bí ẩn. Cánh cổng đối xứng, như lời mời gọi, hé lộ phía sau là cả một thế giới huyền bí với những ngôi đền mái lá cọ đen chồng xếp nhiều tầng, thôi thúc tôi khám phá.

Cổng vào đền Mẹ Pura Besakih

Đền Mẹ Pura Besakih là quần thể linh thiêng với 21 ngôi đền lớn nhỏ trải dài trên 3km, được xem là trung tâm tín ngưỡng của người Hindu ở Bali. Ba ngôi đền chính, đại diện cho ba vị thần tối cao Brahma, Shiva và Vishnu, là điểm nhấn của quần thể: Pura Kiduling Kreteg thờ thần sáng tạo Brahma với dải vải đỏ, Pura Panataran Agung thờ thần huỷ diệt Shiva với dải vải trắng và Pura Batu Medeg thờ thần bảo hộ Vishnu với dải vải đen.

Pura Penataran Agung, hay Great Temple of State, là trung tâm của khu phức hợp và nơi thờ cúng chính. Nơi đây bao gồm nhiều khu vực, mỗi khu vực tượng trưng cho 7 tầng khác nhau của vũ trụ Hindu, mỗi khu vực đều có đền thờ riêng.

Gelap Pura, nằm ở phía Bắc, mang tên có nghĩa là “sét”, ám chỉ những tia sét của thần Iswara có thể xua đuổi bóng tối. Pura Batu Madeg, ở phía Tây Bắc, là nơi tổ chức các nghi lễ liên quan đến mùa màng bội thu, mang lại sức mạnh và sức sống cho người dân Bali. Pura Batu Tirtha là nơi những người theo đạo Hindu có thể nghiên cứu những giáo lý cổ xưa của Ấn Độ giáo.

Pura Kiduling Kreteg, nằm ở phía Nam, là nơi người dân đến cầu xin thần Brahma giảm bớt sức nóng của trái đất, tránh hạn hán và thiên tai. Nếu bạn yêu thích loài chim garuda thần thoại, bạn sẽ thích Pura Hyang Haluh (Pura Jenggala), nơi có rất nhiều bức tượng về loài chim này.

Pura Merajan Selonding, một ngôi đền nhỏ thú vị, lưu giữ Gamelan – một trong những nhạc cụ gõ cổ xưa nhất của Indonesia. Và cuối cùng, Pura Ulun Kulkul, nổi tiếng với “kulkul” (cồng chiêng bằng gỗ của người Bali).

Đền Mẹ Pura Besakih

Đền Mẹ Pura Besakih

Những ngọn tháp được xây dựng từ nguyên liệu thiên nhiên.

Pura Besakih là một quần thể đền linh thiêng với nhiều ngôi đền nhỏ, mỗi ngôi đền đều tổ chức lễ hội riêng biệt, tăng khả năng du khách gặp lễ hội khi đến thăm. Mỗi năm, Besakih tổ chức khoảng 70 lễ hội, trong đó Batara Turun Kabeh và Purnama Kedasa được xem là lớn nhất và quan trọng nhất. Batara Turun Kabeh, nghĩa là “các vị thần cùng xuất hiện”, là dịp người dân Bali tin rằng các vị thần Hindu sẽ đồng loạt giáng thế. Lúc này, rất nhiều người dân trên đảo đổ về Besakih để cúng tế. Purnama Kedasa, lễ hội trăng tròn, mang ý nghĩa quan trọng đối với người Hindu Bali. Khi đến Besakih vào dịp này, bạn sẽ được chiêm ngưỡng một Bali truyền thống, với toàn bộ khu đền được trang trí rực rỡ bởi vải, cờ trắng, đỏ, đen, vàng. Người dân Bali diện trang phục truyền thống, tay hoặc đầu cầm lễ vật, hành hương về các ngôi đền. Cảnh tượng họ xếp hàng dài quanh ngôi đền để dâng lời cầu nguyện thật đẹp mắt.

Người dân Bali dâng lễ vật, cầu nguyện tâm linh tại đền.

Đồ thờ cúng ở Besakih

Đồ thờ cúng ở Besakih

Khám phá đền Mẹ Besakih: Kinh nghiệm du lịch

Phí vào cửa đền Mẹ Pura Besakih là 60.000 IDR (khoảng 95.000 VND) cho mỗi người lớn, đã bao gồm một chiếc sarong để che chân khi vào đền. Bạn không cần phải mua sarong riêng vì nó đã được bao gồm trong phí, tuy nhiên, thường có những phụ nữ địa phương bán sarong ở bãi đậu xe.

Thời điểm lý tưởng nhất để du lịch Bali và thăm viếng đền Besakih là mùa khô, từ tháng 3 đến tháng 9. Nắng đẹp, ít mưa, thời tiết dễ chịu. Mùa mưa ở Bali kéo dài từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau.

Đền Besakih mở cửa 24/7 cho tín đồ Hindu, còn du khách tham quan có thể đến từ thứ Hai đến Chủ nhật, 8h đến 18h hàng ngày.

Khu đền rộng lớn nên thuê hướng dẫn viên địa phương sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về lịch sử và ý nghĩa của từng ngôi chùa. Mỗi ngôi chùa đều mang một ý nghĩa riêng biệt, đại diện cho những điều khác nhau. Dù có thuê hướng dẫn viên hay không, hãy dành thời gian tìm hiểu về Besakih trước chuyến tham quan.

Besakih cần bạn di chuyển nhiều nên hãy mang giày êm, thoải mái. Mùa nắng, đừng quên mũ nón che nắng.

Ghé thăm thị trấn ven biển Amed khi đến Besakih, Bali, bạn sẽ có một ngày đáng nhớ.

Nên mang theo tiền mặt để mua đồ uống, đồ ăn nhẹ hoặc quà lưu niệm.

Để giữ gìn nét tôn nghiêm của đền Hindu, bạn vui lòng tuân thủ một số quy định:

• Che kín chân khi vào đền.
• Không thể hiện tình cảm riêng tư như ôm ấp.
• Flycam không được phép bay.

Để tránh đám đông và chụp ảnh đẹp tại Besakih, hãy ghé thăm vào sáng sớm hoặc tối muộn. Buổi trưa và chiều thường đông du khách, khiến việc tìm góc chụp ảnh vắng người trở nên khó khăn.

Góc nhỏ bình yên

Cổng đặc trưng của văn hoá Bali

Buổi chiều, mưa lất phất như giăng tấm màn sương mờ ảo trên Besakih. Cảnh vật trầm mặc, ẩn hiện trong màn mưa ẩm ướt, lại càng thêm phần bí ẩn và cuốn hút. Tạm biệt Besakih, ngôi đền Mẹ với những trải nghiệm khó quên. Hy vọng tôi sẽ sớm được quay lại nơi linh thiêng này.

Tác giả: Hoàng Thảo Nguyên

Bài viết tham gia chương trình Chúng tôi Go Global, trình bày quan điểm cá nhân, chia sẻ kinh nghiệm và mong muốn đóng góp vào sự thành công của chương trình.