Bukhara, một ốc đảo thịnh vượng trên Con đường Tơ lụa, từng là trung tâm thương mại sầm uất, nơi giao thoa của các nền văn hóa, tôn giáo và tri thức. Thành phố này nổi tiếng với kiến trúc và lịch sử ấn tượng, minh chứng cho vai trò trung tâm của nó trong thế giới Hồi giáo.

Nằm dọc theo con đường tơ lụa huyền thoại, Bukhara từng là một ốc đảo thịnh vượng, nơi giao thoa của các nền văn hóa, tôn giáo và tri thức. Không chỉ là trung tâm trao đổi hàng hóa, thành phố này còn là nơi hội tụ của kiến trúc và lịch sử ấn tượng, ghi dấu một trung tâm thương mại sầm uất và trung tâm của người Hồi giáo trong nhiều thế kỷ. Là một trong số ít những nơi giữ vẹn nhịp đập của Trung Á cổ đại, Bukhara từng nằm dưới sự quản lý của đế chế Sogdian đến thế kỷ thứ 8, sau đó bị người Ả Rập chinh phục và phát triển rực rỡ, chỉ đứng sau Baghdad. Đến thế kỷ 16, Bukhara đạt đến đỉnh cao của sự thịnh vượng, trở thành trung tâm văn hóa, thương mại và tôn giáo nổi tiếng trên con đường tơ lụa. Phần lớn các di tích nổi tiếng và ấn tượng nhất của Bukhara ngày nay được xây dựng trong thời kỳ này.

Thời điểm đẹp nhất

Thời gian lý tưởng nhất để đến Bukhara là mùa thu (tháng 9 và tháng 10) và mùa xuân (tháng 4 và tháng 5), khi thời tiết dễ chịu, không quá nóng hay quá lạnh. Tuy nhiên, đây cũng là mùa du lịch cao điểm. Mùa đông (tháng 12 đến tháng 2), Bukhara phủ tuyết trắng, bạn nên chuẩn bị quần áo ấm kỹ càng.

Mùa hè (tháng 6 đến tháng 8) ở đây rất nóng nực, nhiệt độ có thể lên tới hơn 40 độ C. Để tránh mệt mỏi, bạn nên hạn chế ra khỏi khách sạn trong khoảng thời gian từ 12 giờ trưa đến 5 giờ chiều.

Đến Bukhara như thế nào?

Bukhara, tọa lạc ở phía tây nam Uzbekistan, tuy nằm xa các thành phố khác của đất nước nhưng vẫn dễ dàng tiếp cận từ các trung tâm lớn như Tashkent, Samarkand và Khiva bằng tàu hỏa, xe buýt hoặc taxi.

Từ Tashkent

Bạn có thể mua vé tàu tại ga xe lửa chính của Tashkent (ga đường sắt phía bắc). Nhớ mang theo hộ chiếu khi mua vé.

Tàu cao tốc Afrosiyob: giá vé tham khảo 94.000 Som/người (khoảng 190.000 VND).

Tàu thường Sharq: 09:13 & 15:09, trừ thứ Ba.

Tàu đêm Tashkent-Bukhara khởi hành lúc 22:20 và đến Bukhara lúc 06:19, ngoại trừ thứ Bảy và Chủ Nhật.

Từ ga xe lửa Bukhara, bạn có thể bắt taxi đến thành phố cổ với giá khoảng 20.000 Som (khoảng 40.000 VND).

Xe bus đường dài từ Tashkent đến Bukhara khởi hành từ trạm xe bus gần ga tàu điện ngầm Olmazor. Nên mua vé trực tiếp tại bến xe thay vì mua trực tuyến. Giá vé có thể thay đổi nhưng thường khoảng 66.000 Som (khoảng 135.000 VND).

Nếu bạn thuê ô tô tự lái, hãy đi theo đường cao tốc M39 về phía Tây Nam để đến Samarkand. Từ đó, tiếp tục đi dọc theo đường cao tốc M37 về phía Tây để đến Bukhara. Bukhara cách Tashkent 576 km và mất khoảng 8 giờ đi xe.

Từ Khiva

Vé tàu hỏa đến Bukhara từ Khiva có thể mua tại ga xe lửa nằm gần phố cổ. Nên mua vé trước vào mùa cao điểm và nhớ mang theo hộ chiếu. Tàu khởi hành vào thứ Ba, thứ Sáu và Chủ Nhật. Chuyến tàu buổi sáng rời Khiva lúc 8:57 và đến Bukhara lúc 14:50. Chuyến tàu chiều khởi hành lúc 14:30 và đến Bukhara vào khoảng 22:30.

Bạn có thể thuê taxi với giá khoảng 50USD (1.175.000VND) cho xe 4 chỗ hoặc đi ghép xe với giá 15USD/người (353.000VND).

Từ Samarkand

Từ Samarkand đến Bukhara, bạn có thể lựa chọn nhiều chuyến tàu mỗi ngày. Vé tàu được bán tại ga. Ngoài ra, bạn có thể đi taxi với giá 50USD/xe 4 chỗ (khoảng 1.175.000 VND) hoặc đi xe chung với giá 15USD/người (khoảng 353.000 VND).

Điểm tham quan nổi bật

Quảng trường Po-i-Kalya

Nằm ở Bukhara, Uzbekistan, quần thể Po-i-Kalya là minh chứng hùng hồn cho sự giao thoa giữa kiến trúc Hồi giáo và lịch sử. Trung tâm quần thể là thánh đường Kalyan, được xây dựng trên nền móng của một thánh đường Karakhanids từ thế kỷ thứ 10. Trải qua biến cố lịch sử, năm 1220, Thành Cát Tư Hãn tàn phá Bukhara, chỉ duy nhất tháp Kalyan Minaret được giữ lại. Mãi đến thời trị vì của Ubaidulla-Khan, thánh đường Kalyan được phục hồi và hoàn thiện vào năm 1514. Kiến trúc của thánh đường mang đậm dấu ấn Timur, với sảnh chính hình chữ nhật, bao quanh là các phòng học, và hốc cầu nguyện hướng về Mecca.

Nằm đối diện Kalon Mosque, Học viện hồi giáo Mir-i Arab được xây dựng vào thế kỷ 16 bởi Ubaydullah-khan, người cai trị Bukhara từ 1533-1540. Kiến trúc của học viện tương tự các trường học ở Samarkand và bên trong là lăng mộ của Ubaydullah.

Được xây dựng vào năm 1127 theo lệnh của Mohammad Arslan Khan thuộc triều đại Karakhanid, Tháp Kalon là một công trình kiến trúc vĩ đại của Trung Á. Với chiều cao 48m và móng sâu 10m, tháp được xây hoàn toàn bằng gạch nung. Kalon, nghĩa là “Vĩ đại” trong tiếng Tajik, từng là ngọn hải đăng của Bukhara, với những ngọn đuốc sáng rực trên đỉnh tháp dẫn đường cho các đoàn thương nhân trong đêm.

Chor-Minor

Chor-Minor, được xây dựng năm 1807 bởi thương nhân Thổ Nhĩ Kỳ Khalifa Niyaz Qouli, là một kiến trúc độc đáo ở Bukhara. Bốn ngọn tháp của Chor-Minor tượng trưng cho 4 vương triều Samanids, Shaybanids, Karakhanids và Manghits. Tầng dưới của công trình là nơi buôn bán lưu niệm, dẫn lên tầng trên và đỉnh tháp bằng một lối nhỏ.

Pháo đài Ark

Ark Bukhara, một pháo đài kiên cố và nơi ở của các vị vương cai trị Bukhara, là kiến trúc cổ xưa nhất của thành phố từ thế kỷ thứ 5. Năm 1920, trong cuộc bao vây Bukhara dưới sự chỉ huy của Mikhail Frunze, Ark bị quân đội Bolshevik phá hủy một phần lớn. Người ta cho rằng Alimkhan, vị tiểu vương cuối cùng (1880-1944), đã trốn thoát sang Afghanistan và ra lệnh cho nổ tung Ark để bảo vệ những bí mật của các vương triều. Sau sự kiện này, Ark đã bị tàn phá nặng nề, chỉ còn lại 10% cấu trúc ban đầu. May mắn thay, công trình đã được trùng tu và phục hồi lại, mang đến cho du khách cơ hội khám phá một phần lịch sử hào hùng của Bukhara.

Học viện Nadir Divan-Begi

Uzbekistan nổi tiếng với những Madrasah – Học viện Hồi giáo, sở hữu kiến trúc độc đáo. Cổng vào thường được trang trí cầu kỳ, dẫn vào một khoảng sân rộng với các phòng học và sảnh cầu nguyện. Theo đạo Hồi, việc sử dụng hình tượng người hay động vật trong trang trí là điều cấm kỵ. Lý do là Chúa trời, hay Thánh Alla, là người duy nhất có quyền tạo ra sự sống, và việc sử dụng hình ảnh như vậy sẽ được xem là tự cho mình ngang bằng với Thánh Alla.

Học viện Nadir Divan-Begi khác biệt với những học viện Hồi giáo thông thường bởi biểu tượng trên cổng vào – con chim thần Simurg. Sinh vật huyền thoại của Iran này đại diện cho hạnh phúc và công lý, nhưng cũng đi ngược lại với các quy ước của đạo Hồi. Không có sảnh cầu nguyện, học viện từng là khách điếm cho các đoàn thương nhân dừng chân trên Con đường tơ lụa. Ngày nay, ban ngày nơi đây trở thành điểm bán hàng lưu niệm, và buổi tối là sân khấu cho các show diễn múa truyền thống.

Học viện hồi giáo Ulughbek

Được xây dựng vào năm 1417 bởi Ismail ibn Isfaghani theo lệnh của Mirzo Ulughbek, cháu trai của đại đế Timur, Học viện mang dấu ấn của vị vua kiêm nhà khoa học lỗi lạc này. Là một nhà thiên văn học, Ulughbek đã thổi hồn vào kiến trúc của học viện bằng những họa tiết trang trí liên quan đến vũ trụ bao la. Trên cổng vào, dòng chữ trích dẫn từ kinh Koran như lời khẳng định: “Theo đuổi kiến thức là trách nhiệm của mọi đàn ông và phụ nữ Hồi giáo”.

Học viện Abdulaziz-Khan

Được xây dựng vào năm 1652, Abdulaziz-Khan là minh chứng cho sự phát triển đỉnh cao của kiến trúc Trung Á, thể hiện tài năng phi thường của các kiến trúc sư và thợ xây thời bấy giờ. Không giống những học viện khác với họa tiết thiên văn và hoa lá, Abdulaziz-Khan được trang trí bằng thơ ca và những hoa văn sinh động, rực rỡ. Các bức tường, phòng học và hốc cầu nguyện được tô điểm lộng lẫy với gam màu xanh lam, trắng, cam, cùng những bức tranh tường mô tả cảnh quan Trung Quốc và Ấn Độ. Abdulaziz-Khan là tổng hòa của các kỹ thuật trang trí thời kỳ đó: phù điêu, chạm khắc đá cẩm thạch, khảm gạch, sơn tường và thậm chí là mạ vàng.

Các chợ mái vòm ở Bukhara

Toki Zargaron, được xây dựng năm 1570, là chợ mái vòm lớn nhất ở Bukhara trong suốt thế kỷ 16 và 17, thời kỳ hoàng kim của con đường tơ lụa. Nơi đây từng là trung tâm buôn bán trao đổi những mặt hàng quý giá như vàng, bạc, san hô và kim loại quý. Tên gọi Zargaron bắt nguồn từ từ “zarga”, nghĩa là thợ kim hoàn, phản ánh sự chuyên biệt của chợ với hàng loạt cửa hàng sản xuất và bán đồ kim loại, vàng bạc cùng các mặt hàng thủ công mỹ nghệ, lưu niệm độc đáo.

Toki-Sarrofon, được xây dựng vào thế kỷ 16, từng là trung tâm giao dịch tiền tệ sầm uất bậc nhất Trung Á. Ngày nay, di sản lịch sử này chỉ còn là nơi buôn bán những món đồ lưu niệm độc đáo của Uzbekistan, lưu giữ nét văn hóa truyền thống của vùng đất này.

Nằm giữa 5 con phố của Bukhara, Telpak Furushon là một chợ cổ kính được xây dựng từ thế kỷ 16. Nơi đây là thiên đường mua sắm với vô số món đồ hấp dẫn như mũ thêu hạt cườm, thổ cẩm và lụa, mũ lông thú, dao, đồ trang sức, dụng cụ âm nhạc và nhiều món quà lưu niệm khác.

Chỗ ở

Để thuận tiện khám phá phố cổ, bạn nên đặt khách sạn gần khu vực này. Tại đây, bạn dễ dàng tiếp cận các nhà hàng, quán ăn, cửa hàng lưu niệm. Trên các trang web đặt phòng như Booking, Agoda, chúng tôia, Hostelworld… bạn sẽ tìm thấy nhiều lựa chọn về giá cả và loại phòng phù hợp.

Nazira&Azizbek: Gần học viện hồi giáo Nadir Divan-Begi, quán phục vụ bữa sáng ngon tuyệt. Không gian ấm cúng, chủ nhà thân thiện.

Rumi Hotel & Hostel: cách Lyabi Haus 5 phút đi bộ.

Lyabi Haus Hotel, tọa lạc tại quảng trường Lyabi Haus trung tâm Bukhara, mang đến tầm nhìn tuyệt đẹp.

Nhà hàng nào ngon?

Old Bukhara là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích món thịt cừu truyền thống của Uzbekistan. Không gian quán thoáng mát, đẹp mắt, cùng đội ngũ nhân viên thân thiện và chu đáo chắc chắn sẽ mang đến cho bạn trải nghiệm tuyệt vời.

Bolo Hauz Chaikana, lấy cảm hứng từ những quán trà truyền thống trên con đường tơ lụa, mang đến hương vị Uzbekistan đích thực. Thưởng thức các món ăn ngon như salad, súp, cơm plov và mì.

Chashmai Mirob là nơi lý tưởng để tận hưởng view ngoạn mục của quảng trường Po-i-Kalya. Nhà hàng/quán cafe này phục vụ đồ ăn, thức uống đa dạng và đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, nhiệt tình.

Chinar là nhà hàng chuyên phục vụ các món Uzbekistan hấp dẫn như salad cà tím và thịt nướng shashlyk, với mức giá vô cùng hợp lý.

Những địa điểm xung quanh Bukhara

Chợ gia súc Molbazaar mở cửa từ 3h sáng đến 9h sáng Chủ Nhật và thứ Năm. Từ The Ark, bạn có thể đi taxi đến chợ với giá khoảng 5.000 som (tương đương 10.000 VND), mất khoảng 10 phút.

Bảo tàng búp bê, nơi hồi sinh nghệ thuật làm búp bê giấy bồi truyền thống.

Khám phá thành phố với xe buýt Hop On Hop Off, đưa bạn đến mọi điểm tham quan nổi tiếng. Khởi hành từ Lyabi-Kauz lúc 9 giờ sáng và kết thúc lúc 6 giờ chiều hàng ngày.

Hoàng hôn nhuộm vàng khung cảnh, bạn sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của pháo đài Ark và những công trình cổ kính khác từ trên đỉnh tháp quan sát.

Nên ở Bukhara bao lâu?

Hãy dành 3 ngày để khám phá Bukhara, nơi bạn có thể trải nghiệm cuộc sống địa phương và chiêm ngưỡng những địa danh nổi tiếng.

Ngày đầu tiên khám phá Samarkand đầy ấn tượng với những điểm tham quan lịch sử: quảng trường Po-i-Kalya, học viện Ulughbekm Abdulaziz Khan, pháo đài Ark, Chor Minor, Maghoki-Attar. Buổi chiều, ngắm toàn cảnh thành phố từ tháp quan sát và viếng thăm thánh đường Bolo-Hauz.

Khám phá di sản văn hóa Samarkand: viếng thăm Đài tưởng niệm Chashma-i Ayub, nhà Fayzulla Khojaev, thánh đường Hoja Zayniddin, học viện Hồi giáo Mir-i-Arab, và khu phức hợp Kukeldash.

Ngày 3: Khám phá Lyabi-Hauz, học viện hồi giáo Nadir Divan-begi và khu chợ sầm uất với Taki-Sarrafon, Taki-Telpak Furushon và Taki-Zargaron.

Bài viết này là sản phẩm hợp tác giữa chúng tôi và blogger Trần Hồng Ngọc. Toàn bộ nội dung và hình ảnh thuộc bản quyền của chúng tôi. Vui lòng không sao chép hoặc sử dụng dưới bất kỳ hình thức nào mà không có sự cho phép của chúng tôi.