Thoát khỏi nhịp sống vội vã, hãy tìm về Trung tâm văn hóa nghệ thuật Hà Nội (22 Hàng Buồm) để chìm đắm trong những giây phút sống chậm, hoài niệm về dòng thời gian xưa cũ.

Hà Nội, kinh đô nghìn năm văn hiến, nổi tiếng với 36 phố phường, khu đô thị cổ sầm uất từ thời Lý – Trần. Nơi đây lưu giữ dấu ấn của những phố làng nghề và ngôi nhà cổ mang đậm kiến trúc truyền thống. Tên gọi của các phố phường được đặt theo sản phẩm buôn bán chính, thêm chữ “Hàng” phía trước, tạo nên bản sắc riêng biệt. 36 phố phường đã đi vào thơ ca nhạc họa, để lại ấn tượng sâu đậm nhất là bài vè cùng tên, ghi dấu ấn lịch sử và văn hóa của thủ đô.

Khắp Long Thành, rủ nhau vui chơi,
Ba mươi sáu phố chẳng sai một lời:
Hàng Bồ, Hàng Bạc, Hàng Gai, Hàng Buồm,
Hàng Thiếc, Hàng Hài, Hàng Khay…

Những ngày giáp Tết, tôi dành cho mình những khoảnh khắc thư giãn tại Trung tâm văn hóa nghệ thuật số 22 Hàng Buồm, nơi lưu giữ dấu ấn thời gian. Nơi đây như đưa tôi trở về quá khứ, sống lại những năm tháng đã qua. Cùng tôi khám phá những điều thú vị ẩn chứa trong không gian cổ kính này nhé!

I. Đôi nét giới thiệu

Nằm giữa lòng Hà Nội, Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật 22 Hàng Buồm tọa lạc trên diện tích 1800m2, nơi từng là Hội quán của người Quảng Đông. Phố Hàng Buồm xưa là điểm đến của cộng đồng người Hoa, ban đầu tập trung ở phố Việt Đông (nay là Hàng Ngang), sau đó lan sang các phố lân cận như Hàng Bồ, Phúc Kiến (Lãn Ông) và cuối cùng là Hàng Buồm. Sự nhạy bén trong kinh doanh của họ đã đưa họ đến với phố thuộc phường Hà Khẩu (Giang Khẩu), tổng Hữu Túc, huyện Thọ Xương, nơi cửa sông Tô Lịch đổ vào sông Hồng. Vị trí thuận lợi trên bến dưới thuyền đã biến Hà Khẩu thành trung tâm buôn bán sầm uất và nơi cư trú chính của người Hoa Quảng Đông.

Nằm dọc bờ sông Nhị và sông Tô Lịch, cư dân phố Hàng Buồm xưa kia sống bằng nghề sông nước, thạo việc đan lát, tạo nên những chiếc bị, giỏ, chiếu, buồm, mành… từ cói. Cái tên phố Hàng Buồm cũng từ đó mà ra. Con phố như dòng sông, trải qua bao kiếp người, chứng kiến biết bao thăng trầm, vui buồn. Phố Hàng Buồm xưa, nơi tập trung những mảnh buồm, những vật tư phục vụ cho thuyền bè, nay chỉ còn là ký ức. Số nhà 22 phố Hàng Buồm như một khúc xoáy, cuốn vào đó tất cả những đổi thay, những câu chuyện đời, chuyện phố, chuyện ngày xưa, chuyện hôm nay, của mưa Âu gió Á, của dân Kẻ Chợ, của những Hoa kiều và của người Hà Nội hôm nay. (Trích lời giới thiệu Không gian triển lãm Ký ức 22 Hàng Buồm)

II. Không gian triển lãm

1. Không gian trưng bày

Hội quán Quảng Đông, nơi từng là trung tâm tín ngưỡng và kinh doanh của cộng đồng người Hoa, nay đã trở thành điểm hẹn văn hóa sôi động. Nơi đây thường xuyên tổ chức triển lãm nghệ thuật hấp dẫn, thu hút giới trẻ như “Phiêu diêu”, “Ký họa phố cổ 2021”, “Hà Nội là…”, “Không gian ký ức 22 Hàng Buồm”. Đặc biệt, trung tâm triển lãm mở cửa tự do, tạo cơ hội cho mọi người tiếp cận nghệ thuật một cách dễ dàng.

Hội quán Quảng Đông, như nhiều hội quán khác, mang kiến trúc điển hình với bố cục chữ Khẩu, gồm bốn dãy nhà bao quanh sân thiên tỉnh. Sân thiên tỉnh đóng vai trò lưu thông không khí và ánh sáng, tạo nên không gian thoáng đãng. Kiến trúc này cũng được ứng dụng trong các công trình kiến trúc truyền thống Việt Nam như chùa Tây Phương hay đình chùa lớn, thể hiện sự giao thoa văn hóa độc đáo.

Không gian xung quanh Trung tâm văn hóa nghệ thuật đậm chất Á Đông.

Không gian đậm chất nghệ thuật bừng sáng khi cánh cửa lớn mở ra.

Bước chân vào không gian triển lãm, tôi như lạc vào dòng chảy thời gian, chứng kiến những kỳ diệu của năm tháng.

Sự giao thoa văn hóa Tây – Việt – Hoa tạo nên một không gian văn hóa độc đáo và đặc sắc.

Nơi đây như một vườn ươm cho tâm hồn nghệ sĩ, nơi họ thỏa sức sáng tạo, đam mê được thỏa mãn. Những ý tưởng từ tâm trí được hiện thực hóa trên giá trưng bày, trở thành những tác phẩm đầy ngụ ý, vừa dung dị, vừa sâu lắng. Các nghệ sĩ như những người thợ khéo léo, gom nhặt, kết nối những mảnh vụn lịch sử, tạo nên vẻ đẹp tưởng chừng tình cờ mà ẩn chứa bao điều kỳ diệu.

Mơ Tiên, tác phẩm nghệ thuật độc đáo, là minh chứng cho tài năng sáng tạo của các nghệ sĩ Việt Nam đương đại.

Phòng MƠ TIÊN như một giấc mộng tiên, tái hiện hình ảnh phóng khoáng, lãng mạn của các nàng tiên, nguồn cảm hứng bất tận cho nghệ sĩ Việt hiện đại. Không gian trưng bày khơi gợi mạch nguồn lịch sử, tái hiện dòng chảy tạo hình người Việt qua hình tượng tiên nữ suốt chiều dài lịch sử từ thời Lý đến nay, mang đến một hành trình khám phá đầy mê hoặc.

Hình ảnh nàng tiên được vẽ bằng màu nước trên lụa, toát lên vẻ đẹp mềm mại và cuốn hút.

Tác phẩm “Tắm tiên – nguyệt đầy” toát lên tâm huyết của tác giả, tạo nên một thế giới sống động, cuốn hút người đọc.

Hình ảnh tiên nữ cưỡi rồng rực rỡ, nổi bật trên nền tường cổ kính.

Hình ảnh này, xuất hiện phổ biến trong các không gian tôn giáo truyền thống của Việt Nam từ thế kỉ XI đến XIII, như một dấu ấn rực rỡ của nghệ thuật tạo hình thời quân chủ chuyên chế.

Giống như lạc vào chốn bồng lai tiên cảnh, nơi thần tiên ẩn náu.

Chõng tre mộc mạc, những vật dụng chân quê như đưa ta về một tuổi thơ êm đềm, giản dị, đầy ắp tiếng cười.

Không gian triển lãm “Cuộc gặp gỡ Xưa – Nay” của họa sĩ Xuân Lam, được tô điểm bởi những chiếc đèn lồng độc đáo.

Khu đèn lồng rực rỡ, điểm check-in lý tưởng cho giới trẻ, hứa hẹn mang đến những bức ảnh lung linh.

Hội quán Quảng Đông: Không gian lưu giữ di sản văn hóa.

2. Kiến trúc

Quay ngược dòng lịch sử, năm 1872, khi người Pháp đặt chân lên Bắc Kỳ, Hà Nội – thành phố xinh đẹp của chúng ta – bị đổi tên thành Rue des Voiles. Phố Hàng Buồm khi ấy là nơi các nhà buôn Hoa Kiều tấp nập giao thương trong Hội quán Quảng Đông. Không màng đến luật pháp triều đình, nhiều lái buôn Hoa Kiều đã lén lút hợp tác với người Pháp, trở thành nội gián, góp phần đẩy thủ đô vào vòng nguy hiểm. Hai lần thất thủ của thành cửa Bắc (năm 1873 và 1882) dẫn đến cái chết bi thương của hai tổng đốc Nguyễn Tri Phương và Hoàng Diệu, minh chứng cho những tháng năm đầy biến động của nước nhà. Tuy nhiên, Hàng Buồm, Hàng Ngang, là khu vực được người Pháp bảo hộ, nên phố người Hoa Kiều vẫn đông vui, tấp nập. Có lẽ từ đó, kiến trúc Á Đông đã bắt đầu giao thoa với kiến trúc phương Tây, để lại dấu ấn cho đến tận ngày nay.

Tòa nhà mang nét kiến trúc Pháp cổ điển, thanh lịch.

Kiến trúc châu Âu tinh tế hòa quyện cùng nét cổ kính của văn hóa Trung Hoa, tạo nên một tổng thể hài hòa và độc đáo.

Đứng giữa giao lộ thời gian

Hội quán Quảng Đông – nơi lưu giữ nét đẹp tâm linh với gian thờ Mẫu uy nghiêm, thể hiện lòng thành kính của người Hoa đối với tín ngưỡng truyền thống.

Cánh cửa gỗ in bóng thời gian

3. Thời gian mở cửa

Ngày thường: 8h đến 17h

Thứ 7 & Chủ nhật: 8h đến 21h

4. Vé vào cửa

Vé vào cửa miễn phí. Gửi xe máy: 5.000 VND/xe (đối diện) hoặc 10.000 VND/xe (phía trước trung tâm).

Bước chậm rãi qua dòng chảy thời gian, bạn sẽ lạc vào không gian nhuốm màu hoài cổ của Bảo tàng Hà Nội. Nơi đây, kiến trúc cổ kính của ba nền văn hóa hòa quyện, kể những câu chuyện về dòng sông Tô Lịch, người Kẻ Chợ, người Hoa Kiều… Hãy giao lưu với những nghệ nhân, lắng nghe những câu chuyện đời, chuyện người, để hiểu hơn về Hà Nội xưa – nay. Đây là trải nghiệm thú vị mà bạn không nên bỏ lỡ!