Di sản ruộng bậc thang Hoàng Su Phì, Hà Giang là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên, thích khám phá và tìm hiểu những điều mới lạ, đặc biệt là vào mùa lúa chín.

Mùa nước đổ, từ tháng 6 đến đầu tháng 7, những thửa ruộng bậc thang Hoàng Su Phì như những tấm gương khổng lồ phản chiếu trời mây, đẹp đến nao lòng. Vẻ đẹp ấy khác biệt hẳn với cánh đồng lúa mênh mông ở đồng bằng, thay vào đó là những bậc thang nối tiếp, uốn lượn quanh sườn núi, tạo nên bức tranh hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc.

Hoàng Su Phì, vẻ đẹp ruộng bậc thang làm say lòng du khách. Mỗi bậc thang như một nét vẽ mềm mại, uốn lượn trên nền núi xanh ngút tầm mắt.

Ruộng bậc thang Tây Bắc đẹp nhất vào mùa nước đổ (tháng 5 – đầu tháng 7) và mùa lúa chín (tháng 9 – 10). Khi nước đổ, ruộng bậc thang như những tấm gương phản chiếu bầu trời, còn khi lúa chín, những thửa ruộng vàng óng ánh như dát vàng trên núi. Vẻ đẹp nên thơ ấy thu hút du khách đến tham quan, chiêm ngưỡng.

Ruộng bậc thang là nét đặc trưng của vùng núi cao phía Bắc Việt Nam, với những địa danh nổi tiếng như Mù Cang Chải (Yên Bái), Sa Pa, Y Tý (Lào Cai) và Hoàng Su Phì (Hà Giang). Những thửa ruộng bậc thang được tạo nên bởi bàn tay khéo léo của người dân địa phương, góp phần tạo nên vẻ đẹp hùng vĩ và thơ mộng cho vùng núi cao.

Đôi nét về Hoàng Su Phì

Hoàng Su Phì, huyện miền núi phía Tây Hà Giang, cách thành phố Hà Giang khoảng 80 km, được thành lập từ năm 1906. Với 24 xã và 1 thị trấn, trong đó có 4 xã biên giới, huyện sở hữu hơn 40 km đường biên giới.

Hoàng Su Phì có địa hình đồi núi hiểm trở, với những sườn dốc cao và chia cắt mạnh.

Nằm ở thượng nguồn Sông Chảy, Hoàng Su Phì sở hữu địa hình đồi núi hiểm trở, chia cắt mạnh, với nhiều con suối lớn nhỏ cắt qua thung lũng. Nơi đây là quê hương của 12 dân tộc, mỗi dân tộc mang bản sắc văn hóa riêng. Đồng bào Dao, Nùng, La Chí… vẫn giữ gìn truyền thống canh tác trên ruộng bậc thang Hoàng Su Phì, tạo nên khung cảnh hùng vĩ, tuyệt đẹp. Cảnh quan thiên nhiên kết hợp với bàn tay con người đã kiến tạo nên kiệt tác ruộng bậc thang, hứa hẹn tiềm năng phát triển du lịch lớn.

Hoàng Su Phì đẹp mê hồn với hàng trăm nghìn thửa ruộng bậc thang xếp tầng tầng lớp lớp, như những bậc thang lên trời. Những con đường nhỏ uốn lượn theo ruộng bậc thang, tựa sợi chỉ mỏng len lỏi giữa núi rừng. Cảnh sắc càng thêm hùng vĩ với những cánh rừng xanh dãy Tây Côn Lĩnh, điểm xuyết những cây sa mộc vươn thẳng trên thửa ruộng và những cây chè cổ thụ, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp.

Ruộng bậc thang: Di sản lâu đời

Ruộng bậc thang, tập quán canh tác lâu đời của người dân khu vực núi cao Đông Nam Á và Tây Bắc Việt Nam, đã hiện hữu tại Hoàng Su Phì từ 200 đến 300 năm trước. Qua bao thế hệ, những thửa ruộng bậc thang ấy vẫn được gìn giữ, trở thành nét đẹp văn hóa đặc trưng của vùng đất này.

Địa hình chia cắt mạnh, dốc cao lên đến 45 độ khiến việc trồng lúa ở vùng này trở nên khó khăn. Để khắc phục, người dân đã sáng tạo ra phương thức làm ruộng bậc thang ôm lấy sườn đồi. Phương pháp này không chỉ giúp canh tác hiệu quả mà còn hạn chế xói mòn đất, bảo vệ môi trường ở những khu vực hiểm trở.

Mùa nước đổ, đất trời như bừng tỉnh, báo hiệu vụ lúa mới bắt đầu. Người dân hối hả lên nương cày cấy, gieo mầm hy vọng vào mùa vàng bội thu.

Hoàng Su Phì, với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng khắc nghiệt, chỉ cho phép người dân trồng một vụ lúa mỗi năm. Từ tháng 1 đến tháng 2, khi mùa xuân về, họ bắt đầu khai khẩn đất đai. Bụi rậm được phát quang để kịp gieo trồng khi hè đến. Bờ ruộng bậc thang, cách nhau 0,5 – 1 mét, được đắp cao để giữ nước. Đến tháng 5, nước được dẫn vào ruộng từ các dòng suối chảy qua hệ thống dẫn nước thủ công do chính người dân sáng tạo. Mỗi bờ ruộng có một khe để nước chảy từ bậc cao xuống bậc thấp, lấp đầy các thửa ruộng trong vòng một tháng. Hệ thống này, dù được chế tạo thủ công, lại vô cùng khoa học. Sau khi ruộng được cày bừa, bà con bắt đầu cấy mạ non. Tháng 7, tháng 8, những mầm lúa non xanh mướt phủ kín các thửa ruộng. Đến tháng 9, tháng 10, màu vàng óng ả của lúa chín bao phủ khắp vùng, báo hiệu một mùa vụ bội thu.

Buổi sáng, bản Luốc ẩn hiện trong mây, nơi ruộng bậc thang cao nhất Việt Nam cùng với Bản Phùng.

Hoàng Su Phì: Mùa nước đổ tuyệt đẹp

Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì không chỉ là kho tàng tri thức bản địa được gìn giữ qua hàng trăm năm, mà còn là kiệt tác nghệ thuật thiên nhiên, mê hoặc du khách và nhiếp ảnh gia. Vào mùa nước đổ, từ cuối tháng 6 đến đầu tháng 7, những triền đồi nhuộm sắc xanh mướt, biến thành những tấm gương khổng lồ phản chiếu bầu trời và rừng núi, tạo nên một bức tranh thủy mặc kỳ ảo.

Mùa nước đổ, ruộng bậc thang như những tấm gương khổng lồ phản chiếu mây trời, đẹp lung linh.

Hoàng hôn trên ruộng bậc thang Hoàng Su Phì là một bức tranh tuyệt đẹp. Bầu trời nhuộm đỏ, rực rỡ như đổ xuống mặt nước, những tia sáng đỏ tím vần quanh mây cuộn. Những thửa ruộng lung linh huyền ảo phản chiếu sắc trời, yên bình trong không gian tĩnh lặng. Chỉ còn tiếng gió, tiếng nước chảy róc rách và tiếng lá cây xào xạc.

Ruộng bậc thang ở Bản Luốc.

Mùa lúa mới về trên những cánh đồng bậc thang Hoàng Su Phì. Không khí rộn ràng, trâu cày đất, suối róc rách tưới mát, mạ non phủ xanh triền đồi. Trên những con đường làng, người lớn, trẻ con cùng gùi ra ruộng, dáng người lom khom của các cô chú nông dân đang cấy lúa, tạo nên bức tranh lao động đầy nhịp nhàng.

Hoàng Su Phì: Ngắm ruộng bậc thang đẹp nhất

Hoàng Su Phì, với 3.700 ha ruộng bậc thang, là một bức tranh thiên nhiên kỳ vĩ. Trong đó, 1.380 ha tại 11 xã: Bản Phùng, Bản Luốc, Sán Sả Hồ, Hồ Thầu, Thông Nguyên, Nậm Ty, Tả Sử Choóng, Bản Nhùng, Pố Lồ, Thàng Tín, Nậm Khòa đã được công nhận di tích danh thắng cấp quốc gia. Núi non trùng điệp, những mảnh ruộng bậc thang uốn lượn như dải lụa, mang đến một vẻ đẹp hùng vĩ, khiến du khách choáng ngợp.

Xã Nậm Khòa sở hữu 300 ha ruộng bậc thang trải dài trên 9 thôn bản, trong đó, thôn Khòa Hạ nổi tiếng với những ruộng bậc thang đẹp nhất.

Di chuyển đến Hoàng Su Phì

Hoàng Su Phì, tọa lạc phía Tây Hà Giang, cách trung tâm thành phố 80 km, nổi tiếng với khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ.

Hoàng Su Phì mùa nước đổ đẹp mê hồn, thu hút du khách và nhiếp ảnh gia đến khám phá vẻ đẹp hùng vĩ của ruộng bậc thang.

Để đến Hoàng Su Phì từ Hà Nội, bạn có hai lựa chọn: đi xe khách đến Bắc Quang, sau đó thuê xe máy qua xã Thông Nguyên; hoặc xuống xe ở thành phố Hà Giang, đi xe máy theo QL2, rẽ vào đường dẫn lên Hoàng Su Phì. Cung đường này sẽ đưa bạn qua DT177, nơi có những ruộng bậc thang được xếp hạng di tích.

Từ bến xe Mỹ Đình, bạn có thể lựa chọn các chuyến xe khách đi Hà Giang, trong đó có những chuyến khởi hành vào khoảng 21h để bạn có thể đến Hà Giang vào sáng sớm. Lưu ý, đường đi ở Hoàng Su Phì hiện đang có nhiều đoạn đường xấu, đang được sửa chữa nên di chuyển khá khó khăn. Người lái xe cần hết sức cẩn thận. Bên cạnh đó, vào mùa mưa, Hoàng Su Phì thường xảy ra mưa giông vào buổi chiều.

Lưu trú tại Hoàng Su Phì

Hoàng Su Phì, với cảnh quan hùng vĩ và văn hóa bản địa đa dạng, là điểm đến lý tưởng cho du lịch cộng đồng. Nơi đây, những bản làng như Bản Phùng, Bản Luốc, Thông Nguyên,… đã hình thành các homestay phục vụ du khách. Từ bungalow ấm cúng đến phòng nghỉ cộng đồng tiện nghi, du khách có thể lựa chọn nơi dừng chân phù hợp. Không chỉ vậy, các cơ sở lưu trú còn phục vụ ẩm thực độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa địa phương, góp phần làm nên sự hấp dẫn cho du lịch Hoàng Su Phì.

Homestay ấm cúng tại làng văn hóa du lịch cộng đồng Nậm Hồng, xã Thông Nguyên.

Hoàng Su Phì không chỉ là nơi lưu giữ kho tàng tri thức bản địa, mà còn là một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp với những ruộng bậc thang uốn lượn. Nơi đây còn ẩn chứa những bí mật hấp dẫn chờ bạn khám phá: nương chè Shan tuyết cổ thụ, đỉnh Tây Côn Lĩnh hùng vĩ, chợ phiên đậm nét văn hóa dân tộc… Đặc biệt, Hoàng Su Phì nằm trên cung đường Lào Cai – Hà Giang – Cao Bằng, hứa hẹn một hành trình chinh phục núi non kỳ vĩ, mang đến những trải nghiệm tuyệt vời cho những tâm hồn yêu thích khám phá.