Hà Tiên không chỉ nổi tiếng với thập cảnh đẹp mà còn sở hữu những ngôi chùa cổ kính, tựa chốn bồng lai như Tam Bảo, Phù dung cổ tự, chùa Phật Đà. Hãy cùng khám phá 3 ngôi chùa này khi đến Hà Tiên!

Dù Hà Tiên nổi tiếng với “Hà Tiên thập cảnh”, thời gian hạn hẹp khiến tôi không thể khám phá hết vẻ đẹp của thành phố nhỏ này. Thay vào đó, tôi lựa chọn cách riêng của mình: viếng thăm những ngôi chùa cổ kính, tìm kiếm sự bình yên và nét đẹp tâm linh ẩn chứa trong từng nét kiến trúc độc đáo.

Chùa Tam Bảo – Hà Tiên thập cảnh xưa

Chùa Tam Bảo, một ngôi chùa cổ kính tọa lạc tại Hà Tiên, được ban sắc tứ bởi triều Nguyễn. Theo truyền thuyết, chùa được ông Mạc Cửu – người khai phá Hà Tiên – xây dựng vào năm 1730 để mẹ ông tu hành. Bà mẹ, khi ấy đã rất cao tuổi, vì nhớ con nên đã vượt biển từ Trung Quốc đến Hà Tiên với Mạc Cửu. Chùa Tam Bảo là minh chứng cho lòng hiếu thảo và tình mẫu tử thiêng liêng của ông Mạc Cửu.

Chùa Tam Bảo, 75 Phương Thành, phường Bình San, Hà Tiên.

Chùa bị tàn phá trong cuộc chiến tranh giữa Xiêm La và Hà Tiên. Năm 1811, vua Gia Long cho xây dựng lại chùa và ban sắc phong, đặt tên là Sắc tứ Tam Bảo tự, đánh dấu sự hồi sinh của ngôi chùa cổ kính.

Chùa Tam Bảo trải qua nhiều lần trùng tu trong lịch sử, hiện nay chỉ còn dấu tích tường thành cũ. Các kiến trúc còn lại được xây dựng lại từ đợt trùng tu năm 1930.

Chính điện chùa Tam Bảo

Từ năm 1974, chùa Tam Bảo được Ni sư Như Hải trụ trì và dày công trùng tu, kiến tạo mới. Ni sư đã an vị tượng Quán Thế Âm Bồ Tát cao 5m, nặng khoảng 7 tấn vào năm 1974, tiếp đó là tượng Đức Thích Ca ngồi dưới cội bồ đề năm 1983 và tượng Thiên Thủ Thiên Nhãn năm 1987,…

Ban thờ trong chính điện

Tượng Phật Thiên Thủ Thiên Nhãn uy nghi, tọa lạc tại hậu điện, toát lên vẻ đẹp trang nghiêm và linh thiêng.

Tượng Bồ Tát uy nghi, được tạc từ đá trắng nguyên khối, nặng 7 tấn.

Phật Thích Ca Mâu Ni nhập định dưới gốc bồ đề, toát lên vẻ thanh tịnh, giác ngộ.

Bảo tháp chùa Tam Bảo

Phù Dung cổ tự

Chùa cổ Phù Dung, tọa lạc dưới chân núi Bình San trên đường Phù Dung, thành phố Hà Tiên, được cho là do Tổng trấn Mạc Thiên Tích (con trưởng của ông Mạc Cửu) cho xây dựng vào năm 1750 để một bà vợ thứ của mình tu hành. Xung quanh ngôi chùa cổ kính này, nhiều huyền thoại về mối quan hệ giữa Tổng trấn và người thiếp được lưu truyền, thậm chí có lời đồn cho rằng mộ của bà được táng ngay tại khuôn viên chùa.

Phù Dung cổ tự ẩn mình dưới chân núi Bình San, một nơi linh thiêng và cổ kính.

Chùa trải qua nhiều lần tu sửa do chiến tranh tàn phá ở thế kỷ 18 – 19. Năm 1910, chùa được xây dựng lại và đặt tên là Phù Dung, với chính điện nhỏ kiểu nhà cổ 3 gian. Hiện nay, chính điện có đặt tượng Bồ Tát lớn bằng đá trắng phía trước.

Chính điện, với những cột trụ gỗ vững chãi, mái ngói mát rượi, là nơi đặt ban thờ Phật trang nghiêm, giản dị. Ngay trước ban thờ, một bức tượng Phật lớn uy nghi. Hai bên tường, những bức bích họa miêu tả cuộc đời Đức Phật Thích Ca, mang nét cổ kính. Sau chính điện, ẩn mình trên sườn núi Bình San là Ngọc Hoàng Bửu Điện, một tòa tháp gỗ 2 tầng cổ kính, nhuốm màu thời gian.

Ban thờ chính điện chùa Phù Dung – nơi tâm linh thiêng liêng.

Ngọc Hoàng Bửu Điện uy nghi trên lưng chừng núi, ẩn mình sau chính điện.

Chùa Phù Dung, với ngôi cổ tự được gìn giữ nguyên vẹn, giờ đây còn thêm một chính điện mới bề thế, khánh thành gần đây. Kiến trúc hiện đại của chính điện, kết hợp với tường bao và cổng chùa được đầu tư xây dựng mới, tạo nên một quần thể độc đáo, vừa cổ kính, vừa hiện đại. Sự kết hợp hài hòa này đã biến chùa Phù Dung thành điểm đến thu hút du khách khi du lịch Hà Tiên.

Chùa Phù Dung với cổng chính và chính điện mới, mái chùa cổ thấp thoáng bên phải bức ảnh.

Chùa Phật Đà (chùa Lò Gạch)

Nằm tại số 32 đường Mạc Cửu, chùa Lò Gạch nép mình dưới chân núi Bình San, gần chùa Phù Dung và chùa Tam Bảo. Tên gọi độc đáo của chùa xuất phát từ lò gạch bỏ hoang trong khuôn viên. Tương truyền, lò gạch này được dùng làm chính điện đầu tiên của chùa vào năm 1945.

Được thành lập ban đầu với tên gọi Tịnh Xá Chí Hòa, ngôi chùa khiêm tốn chỉ là một lò gạch bỏ hoang được Hòa thượng Thích Chí Hòa sử dụng làm chính điện. Các công trình phụ trợ khác đều được xây dựng đơn sơ bằng cỏ cây.

Chùa Phật Đà tọa lạc tại ngã ba đường Mạc Cửu và Mạc Tử Hoàng.

Cuối năm 1993, Tịnh xá Chí Hòa được xây dựng lại và đổi tên thành chùa Phật Đà. Ngay trước chính điện mới khang trang, một cội cổ thụ khổng lồ với bộ rễ ngoằn ngoèo nổi lên, dưới gốc là tượng Phật bằng đá trắng uy nghi. Tán cây rộng lớn, mang đến bóng mát cho ngã ba đường Mạc Cửu – Mạc Tử Hoàng, tạo nên một không gian mát mẻ cho người dân xung quanh nghỉ ngơi, hóng mát.

Gần cổng bên phải, chiếc lò gạch cũ được bài trí tượng Phật, tạo nên một góc yên tĩnh và thiêng liêng.

Lò gạch cũ, nép mình bên trái tòa chính điện, trước sân chùa.

Tượng Bồ Tát uy nghi trấn giữ bên phải chính điện, đối diện lò gạch cũ, tạo nên sự cân bằng độc đáo cho không gian thiêng liêng.

Lầu Trống bên phải chính điện

Lầu Chuông bên trái chính điện

Gian chính điện rộng rãi, cao thoáng, ban thờ Phật giản dị mà trang nghiêm.

Ban thờ trong lò gạch cũ.

Hà Tiên, thành phố nhỏ yên bình bên dòng sông Giang Thành, là điểm dừng chân lý tưởng cho những ai yêu thích sự thanh bình. Nơi đây, những con phố nhỏ rợp bóng cây xanh, núi Bình San xanh biếc tạo nên khung cảnh thơ mộng. Dù chỉ có vài tiếng quá cảnh ở Hà Tiên trước khi đến Phú Quốc, tôi vẫn may mắn ghé thăm 3 ngôi chùa nổi tiếng, đều nằm cách nhau chỉ vài trăm mét. Nếu bạn có dịp đến thành phố yên bình này, hãy dành thời gian ghé thăm những ngôi chùa tuyệt đẹp, để cảm nhận nét đẹp văn hóa độc đáo của vùng đất này.