Tây Ninh, tỉnh thuộc Đông Nam Bộ, nổi tiếng với nhiều địa danh lịch sử. Hãy khám phá vẻ đẹp độc đáo của các khu đình tháp cổ, nơi lưu giữ dấu ấn văn hóa của vùng đất này.
Nổi tiếng với Núi Bà Đen và Tòa Thánh Cao Đài, Tây Ninh – vùng đất linh thiêng miền Đông Nam Bộ – còn ẩn chứa những ngôi đình tháp cổ kính, chứng tích của lịch sử hào hùng. Dẫu trải qua hàng trăm, thậm chí hàng ngàn năm, những công trình kiến trúc độc đáo này đang dần bị lãng quên, chờ đợi bàn tay nâng niu, gìn giữ của con người.
Tháp cổ Bình Thạnh
Ấp Bình Phú, xã Bình Thạnh, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh (DT786)
Nằm sâu trong một con đường nhỏ sát biên giới Campuchia, tháp cổ Bình Thạnh là điểm đến thanh bình trên quốc lộ 22, cách bến xe An Sương về phía cửa khẩu Mộc Bài. Đường dẫn vào tháp nhỏ, đi qua cánh đồng ruộng mênh mông, mang đến cảm giác yên bình cho du khách.
Tây Ninh: Khám phá di sản ẩn mình.
Đường Bến Đình uốn lượn giữa hai cánh đồng lúa trải dài bất tận.
Tháp Bình Thạnh, cùng với tháp Chót Mạt tại huyện Tân Biên, là di sản kiến trúc Óc Eo cổ kính hiếm hoi còn sót lại ở Tây Ninh. Được xây dựng vào khoảng thế kỷ VIII – IX, tháp Bình Thạnh đã tồn tại hơn 1000 năm, là minh chứng cho sự rực rỡ của nền văn hóa Óc Eo trong lịch sử.
Tây Ninh: Di sản ẩn mình chờ khám phá.
Con đường nhỏ dẫn đến tháp Bình Thạnh, nơi lịch sử và kiến trúc hòa quyện.
Được phát hiện vào năm 1886, tháp Bình Thạnh vẫn giữ nguyên vẹn vẻ cổ kính, như một chứng nhân lịch sử. Ngôi tháp tọa lạc trên một mảnh đất vuông vắn, cao 10 mét, mỗi mặt rộng 5 mét. Cửa chính dẫn vào nơi thờ tự, được chạm khắc tinh xảo hình thần linh, tạo nên sự độc đáo và linh thiêng hiếm có.
Khám phá di sản Tây Ninh: Đình tháp bí ẩn.
Miếu cổ kính trước tháp Bình Thạnh toát lên vẻ thanh bình.
Tháp cổ Bình Thạnh, tương tự như các tháp Chăm ở miền Trung, được xây dựng bằng kỹ thuật xếp chồng các viên gạch nung mà không cần chất kết dính. Bí mật về kỹ thuật này đã bị thất truyền, khiến các nhà khảo cổ vẫn chưa tìm ra lời giải cho sự vững chãi phi thường của công trình.
Đình Hiệp Ninh
Khu phố 4, Đường Ba Mươi Tháng Tư, Phường 3, Thành phố Tây Ninh.
Không chỉ là biểu tượng văn hóa của miền Bắc và miền Trung, đình làng còn hiện diện ở Tây Ninh với 23 ngôi đình được công nhận Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Đặc biệt, đình Hiệp Ninh là một trong số đó, được vinh danh là Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia, góp phần tô điểm thêm bức tranh văn hóa độc đáo của vùng đất này.
Nằm trên đất thành Phiên An xưa thuộc tỉnh Gia Định, đình Hiệp Ninh là một minh chứng cho truyền thống văn hóa lâu đời của vùng đất Tây Ninh. Được xây dựng vào năm 1900, đình đã trở thành nơi thờ tự, hội họp và là biểu tượng của cộng đồng địa phương trong suốt hơn một thế kỷ qua.
Tây Ninh: Khám phá di sản ẩn mình.
Cổng Đình uy nghi, khoác lên mình tấm áo vàng rực rỡ.
Ngôi đình cổ kính hiện ra với vẻ đẹp uy nghiêm, màu vàng rực rỡ của tường bao toát lên vẻ cổ xưa, điểm xuyết là hàng cây sao quen thuộc, dẫn lối vào như những vị thần hộ mệnh. Từ ngoài cổng, du khách đã bị thu hút bởi những nét điêu khắc tinh xảo, tạo nên một kiệt tác kiến trúc độc đáo.
Khám phá di sản Tây Ninh: Đình, tháp lãng quên.
Hai cổng đình uy nghi, hai câu đối ghi nhớ công lao người xưa, dẫn bước du khách vào không gian linh thiêng.
Kiến trúc đình làng gồm tiền đình, hậu đình và nhà khách, tạo nên một không gian uy nghi và trang nghiêm. Mặt tiền đình được nâng lên bằng ba bậc tam cấp, hai bên là lầu chuông gác trống. Cửa chính ba gian được đóng bằng gỗ chạm lọng hoa dây, bát quái, chữ Thọ, mang ý nghĩa cầu an, phúc lộc. Trên mái nhà, lưỡng long tranh châu và cá chép hóa rồng thể hiện ước vọng về sự thịnh vượng và thăng tiến. Phía trước đình là khoảng sân rộng, mang đến sự tĩnh lặng cho những ai ghé thăm, tạo nên không gian thanh tịnh để du khách chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc độc đáo của đình làng.
Tây Ninh: Du lịch văn hóa, khám phá di sản.
Đình làng sở hữu mặt tiền chạm khắc tinh xảo, thể hiện sự tinh tế trong nghệ thuật kiến trúc truyền thống.
Đình Hiệp Ninh không chỉ là nơi thờ phụng mà còn lưu giữ nhiều hiện vật quý giá mang dấu ấn lịch sử. Nổi bật là Sắc phong thần do vua Khải Định ban tặng năm 1917, bàn thờ Thành Hoàng được chạm khắc tinh xảo với họa tiết vân mây, long chầu nguyệt, và tủ thờ Thiên Kim Thiên Tử Thượng vị độc đáo với cặp rùa đội hạc. Các hiện vật này góp phần tôn vinh giá trị văn hóa, lịch sử của đình Hiệp Ninh.
Đình Hiệp Ninh là điểm đến lý tưởng để khám phá lịch sử và văn hóa độc đáo của cha ông, một di sản quý giá cần được bảo tồn và phát huy.
Tây Ninh: Khám phá di sản ẩn mình.
Mái đình được chạm khắc tinh xảo với những bức tượng lưỡng long tranh châu, thể hiện sự uy nghi và linh thiêng.
Đình Thái Bình
Khu phố 4, phường 1, thành phố Tây Ninh.
Đình Hiệp Ninh và đình Thái Bình, hai công trình kiến trúc cổ kính, đã tồn tại hơn một thế kỷ trên mảnh đất Tây Ninh. Dù được xây dựng muộn hơn so với các đình làng khác, chúng vẫn lưu giữ trọn vẹn những nét đẹp truyền thống và kiến trúc độc đáo của người Việt.
Khám phá di sản Tây Ninh: Đình tháp bí ẩn.
Tiền đình rộng, sân rộng vắng người, chỉ còn lại sự tĩnh lặng.
Đình Thái Bình là nơi thờ Thành Hoàng Võ Văn Oai, vị tướng có công đánh giặc bảo vệ đất nước. Đình lưu giữ sắc phong thần của vua Khải Định ban năm 1917, minh chứng cho công lao to lớn của vị thần linh này.
Tây Ninh: Di sản ẩn mình chờ khám phá!
Ngôi đình ẩn mình trong vẻ cô độc, khi nhìn từ bên ngoài.
Nắng chói chang nhuộm vàng ngôi đình cổ, nhưng sự cô độc vẫn bao trùm nơi đây. Ít người lui tới, có lẽ bởi sức hút của những ngôi đình cổ đã phai nhạt, hoặc bởi chúng chỉ mở cửa trong những ngày lễ hội Kỳ yên.
Chùa Botum Kirirangsay
Ấp Thạnh Đông, xã Thạnh Tân, thành phố Tây Ninh, đường Khedol.
Nằm ẩn mình dưới chân núi Bà Đen, chùa Botum Kirirangsay ẩn hiện sau cánh đồng cọ xanh rì rào, nét cổ kính phai màu theo thời gian, níu giữ bao câu chuyện xưa.
Khám phá di sản Tây Ninh: Đình tháp cổ kính.
Cánh đồng Khedol, đầy gió, trải rộng phía sau chân núi Bà.
Nằm trên đường Khedol, chùa Botum Kirirangsay còn được biết đến với tên gọi chùa Khedol. Ngôi chùa này tọa lạc tại một địa điểm biệt lập, tách biệt với những ngôi chùa nổi tiếng khác của Tây Ninh, mang đến một không gian thanh bình hiếm có. Chính vì sự biệt lập này, chùa Botum Kirirangsay vẫn còn khá xa lạ với nhiều người dân địa phương.
Tây Ninh: Khám phá di sản ẩn mình
Chùa Botum Kirirangsay ẩn mình giữa khu vườn xanh mát, tỏa ra vẻ đẹp thanh bình và cổ kính.
Ngôi chùa mang đậm kiến trúc Khmer độc đáo, gợi nhớ đến những ngôi chùa ở Sóc Trăng. Dù đã xuống cấp và đang được trùng tu, chùa vẫn giữ được màu sơn vàng chủ đạo cùng sắc hồng bắt mắt. Bên cạnh chùa, cây thốt nốt cao lớn, loài cây đặc trưng của người Khmer, tạo nên một khung cảnh thanh bình, yên tĩnh.
Tây Ninh: Di sản ẩn mình chờ khám phá.
Kiến trúc chùa độc đáo, nhuốm màu thời gian, mang vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc.
Nằm ẩn mình trên núi Bà, Chùa Botum Kirirangsay mang đậm nét trầm mặc của phái Nam Tông, thờ Phật Thích Ca ở chính điện. Du khách đến thăm chùa có thể ghé thăm và cúng viếng, đặc biệt là vào tháng 4 âm lịch khi chùa tổ chức Tết Chol Chnam tưng bừng, cầu mong một năm mới an lành, mưa thuận gió hòa.
Khám phá Tây Ninh: Đình tháp cổ kính.
Mặt bên chùa nổi bật với hoa văn chạm khắc tinh xảo, điểm xuyết bởi những bức tượng thần linh uy nghiêm.
Tây Ninh có thể không sở hữu biển xanh cát trắng, nhưng lại níu chân du khách bởi vẻ đẹp huyền bí của những địa điểm linh thiêng. 4 khu đình tháp được nhắc đến hứa hẹn mang đến cho bạn một trải nghiệm độc đáo, một góc nhìn mới về vùng đất đầy sức hút này.
Tác giả: Tiêu Ngọc Vi
