Pamir Highway là con đường cao tốc trải nhựa cao thứ hai thế giới, dài 1.252 km, bắt đầu từ Osh (Kyrgyzstan), băng qua dãy núi Pamir, dọc biên giới Afghanistan đến Dushanbe (Tajikistan).

Pamir Highway, con đường cao tốc trải nhựa cao thứ hai thế giới (sau cao tốc Karakoram), dài 1.252 km, bắt đầu từ thị trấn Osh ở miền nam Kyrgyzstan. Nối liền dãy núi Pamir hùng vĩ, con đường băng qua biên giới với Afghanistan trước khi kết thúc tại Dushanbe, thủ đô Tajikistan.

Cao tốc Pamir, với địa hình hiểm trở, những con đèo cao ngất ngưởng, nguy cơ động đất và lở đá thường trực, là thử thách lớn đối với những người ưa mạo hiểm. Khí hậu khắc nghiệt càng tăng thêm sự hấp dẫn của con đường này, thu hút những tay lái xe máy, những người đạp xe và những ai muốn khám phá vẻ đẹp hoang sơ, xa xôi của vùng đất này.

Pamir Highway, được người Nga xây dựng trong thế kỷ 19, đã được Liên Xô tu sửa và mở rộng vào những năm 1930. Đến đầu thế kỷ 21, tuyến đường này đã được kết nối với cao tốc Karakoram của Trung Quốc, tạo thành một tuyến đường huyết mạch kết nối các quốc gia Trung Á.

Dãy núi Pamir, từng là tuyến đường thương mại chiến lược trên Con đường tơ lụa, nối liền Kashgar và Kokand, đã chứng kiến ​​sự băng qua của Marco Polo vào thế kỷ 13. Trong nhật ký của mình, ông miêu tả những khó khăn và sự cô lập của vùng đất này. Ngày nay, việc đi lại ở Pamir dễ dàng hơn, nhưng cao nguyên vẫn là nơi thưa dân cư, với chỉ khoảng 220.000 người sinh sống tại phần thuộc Tajikistan.

Con đường trải dài, từ một tuần đến nửa tháng để khám phá hết những làng mạc đồi núi như Karakul, Murghab, Alichur, Khorog, Kalaikhum… Nếu bạn eo hẹp thời gian, có thể đi đường tắt qua thung lũng Bartang, mất khoảng năm ngày.

Thời gian lý tưởng nhất

Thời gian lý tưởng nhất để khám phá Pamir là từ tháng 6 đến tháng 11, đặc biệt nếu bạn muốn đi xe đạp hoặc đi bộ. Trong thời gian này, đường xá dễ đi, thời tiết ôn hòa, không quá lạnh. Từ tháng 12 đến đầu tháng 6, tuyết rơi dày đặc, đường bị đóng băng, khiến một số đoạn đường không thể đi được.

Khám phá Pamir mất bao lâu?

Thời gian khám phá Pamir phụ thuộc vào kế hoạch của bạn. Nếu chỉ muốn lái xe dọc con đường chính, ghé thăm Murgab, Khorog, Dushanbe, Yamchu, Ishakashim,… bạn sẽ mất từ 5 đến 7 ngày. Nhưng nếu bạn muốn khám phá các thung lũng bằng cách đi bộ, thời gian sẽ kéo dài hơn, khoảng 2-3 tuần.

Khám phá Pamir trong 7 ngày: Lịch trình cơ bản, đầy đủ trải nghiệm.

Khởi hành từ Osh, điểm đến đầu tiên là Murgab, nơi chúng tôi nghỉ đêm.

Ngày 2: Murgab tới Alichur

Ngày 3: Alichur tới Langar

Ngày 4: Langar tới Ishkashim

Ngày 5: Ishkashim tới Khorog

Ngày 6: Khorog tới Kalaikhum

Ngày 7: Kalaikhumtới Dushanbe

Di chuyển trên Pamir

Bạn có thể bắt đầu hành trình theo hai hướng: từ Osh (Kyrgyzstan) đến Dushanbe hoặc ngược lại. Dọc đường, bạn có nhiều lựa chọn: từ Karakul, bạn có thể xuyên qua thung lũng Bartang và đến gần Khorog. Từ Murgab, bạn có thể đi qua Alichur hoặc thung lũng Wakhan, qua Langar và Ishkashim, rồi đến Khorog.

Pamir là vùng đất biệt lập, không có phương tiện công cộng như xe bus. Để khám phá Pamir, bạn chỉ có thể lựa chọn những phương thức di chuyển độc đáo như đi xe đạp, đi bộ, chia sẻ taxi với người bản địa hoặc thuê xe riêng.

Thuê xe riêng

Để trải nghiệm Pamir một cách trọn vẹn, bạn nên thuê xe 4WD gầm cao như Pajero, Land Cruiser. Đường ở đây có nhiều đoạn xấu và đèo cao, nên tốt nhất bạn nên thuê lái xe bản địa. Giá thuê xe ở Pamir tính theo km, dao động từ 0,6-0,8 USD/km. Để tính chính xác chi phí, bạn cần có lịch trình cụ thể để xác định số km cần đi. Giá thuê xe bao gồm ăn, ngủ cho tài xế, xăng, phí cầu đường.

Du lịch trên cung đường Pamir, bạn nên cân nhắc thuê thêm người hướng dẫn biết tiếng Anh. Hầu hết tài xế địa phương không nói được tiếng Anh, gây khó khăn trong giao tiếp. Chi phí thuê guide dao động từ 50-80USD/ngày (khoảng 1.175.000 – 1.880.000VND), giúp bạn thuận lợi trong chuyến đi.

Để lên kế hoạch cho chuyến du lịch Tajikistan, bạn có thể liên hệ với các công ty du lịch uy tín như Pamir Guides, Pamir Travel. Sau khi gửi lịch trình và nhận được báo giá, bạn cần đặt cọc khoảng 30% tổng giá trị tour. Phương thức thanh toán phổ biến là chuyển tiền qua Western Union hoặc Paypal, thẻ tín dụng thường không được chấp nhận.

Khi đặt cọc, bạn cần chuẩn bị hợp đồng du lịch bằng tiếng Anh ghi rõ các điều khoản thanh toán, bao gồm số tiền cọc, số tiền còn lại thanh toán bằng tiền mặt hay chuyển khoản, cùng các thông tin chuyển tiền như mã Swift Code. Lưu ý thỏa thuận với công ty du lịch về bên nào chịu phí chuyển tiền.

Kết hợp phương tiện

Để tiết kiệm chi phí khi du lịch độc hành hoặc đi nhóm, bạn có thể kết hợp phương tiện công cộng như shared taxi và marshrutka. Từ Osh hoặc Dushanbe, hãy tìm những nhà nghỉ/khách sạn có nhiều khách quốc tế và thử rủ rê họ đi chung xe. Nhiều nhà nghỉ/khách sạn thường có bảng thông báo về những người muốn chia sẻ chi phí đi taxi. Chia sẻ xe sẽ giúp bạn tiết kiệm đáng kể chi phí, giá xe sẽ chia 3 hoặc 4 tùy số lượng người đi chung. Marshrutka chỉ phù hợp cho những chặng ngắn, ví dụ như Osh tới Sary Tash, và gần như tương đương với thuê xe riêng hoặc shared taxi.

Giá share taxi từ Osh tới Murgab là 30 USD/người (khoảng 705.000 VND), từ Murgab tới Khorog là 20 USD/người (khoảng 470.000 VND) và từ Khorog tới Dushanbe là 40 USD/người (khoảng 940.000 VND).

Đi Pamir bằng phương tiện công cộng được không?

Bạn có thể đi từ Osh đến Khorog bằng xe đạp hoặc taxi chia sẻ. Tuy nhiên, tìm người cùng chia sẻ chi phí ở chặng từ Murgab đến Khorog sẽ khó hơn nhiều so với chặng từ Osh đến Murgab. Lưu ý rằng taxi chia sẻ thường đi theo đường nhanh nhất, không đi qua thung lũng Wakhan.

Di chuyển bằng phương tiện công cộng ở thung lũng Wakhan có khả thi không?

Không có phương tiện công cộng từ Murgab đến Wakhan. Taxi chạy tuyến Ishkashim – Khorog, nhưng bạn sẽ phải quay lại Khorog và tìm taxi chia sẻ để đến Murgab.

Tiền tệ

Tajikistan sử dụng đồng Somani (TJS), với tỷ giá vào tháng 4/2022 là 1 USD tương đương 12.5 TJS.

Nên đổi tiền USD sang tiền bản địa tại các ngân hàng hoặc quầy đổi tiền ở Dushanbe, Khorog trước khi di chuyển dọc theo cao tốc Pamir. Dọc đường không có điểm đổi tiền và các nhà nghỉ, quán ăn không nhận USD.

Nhà nghỉ

Dọc cao tốc Pamir, những ngôi làng nhỏ chào đón du khách với dịch vụ homestay giá cả phải chăng (15 USD/người/ngày – tương đương 350.000 VND), bao gồm ăn sáng và tối. Bạn cũng có thể mang theo lều trại để cắm trại trong làng hoặc ven hồ. Tuy nhiên, vào cuối thu đầu đông, nhiệt độ ban đêm xuống rất thấp, cần chuẩn bị đầy đủ chăn, nệm và đồ ấm để giữ ấm.

Khi đến Dushanbe, bạn nên tìm chỗ ở gần quảng trường trung tâm để thuận tiện cho việc đi bộ tham quan và mua sắm. Trên đường khám phá Pamir, bạn không cần đặt phòng trước, các nhà nghỉ địa phương dọc đường luôn sẵn sàng chào đón du khách. Bạn có thể tìm thấy một số nhà nghỉ trên các website như Booking, Agoda, hoặc nhờ tài xế đưa bạn đến những nơi lưu trú quen thuộc trong khu vực.

Ẩm thực

Các ngôi làng ở Pamir hẻo lánh, thiếu thốn nguồn lương thực. Siêu thị, nhà hàng chỉ có ở các thành phố lớn. Nếu bạn chỉ thuê xe đi dọc Pamir, các nhà nghỉ sẽ cung cấp đủ bữa ăn cơ bản: súp thịt cừu khoai tây với bánh mì cho bữa tối, bánh mì với mứt và bơ cho bữa sáng. Nếu bạn có kế hoạch leo núi, đi bộ xuyên rừng, hãy mua đồ ăn tại siêu thị ở Osh và Khorog.

Nên mang theo đồ ăn vặt Việt Nam như khô gà, khô bò, mắm tép, ruốc, thịt hộp, cá hộp, ruốc cá, xúc xích và snack để phòng khi lỡ bữa hoặc muốn đổi khẩu vị.

Điện

Hành trình từ biên giới Kyrgyzstan đến Khorog trải qua những thị trấn chủ yếu không có điện lưới, thay vào đó là năng lượng mặt trời. Một số nhà nghỉ trang bị phích cắm năng lượng mặt trời, cho phép bạn sạc thiết bị. Do đó, hãy mang theo pin sạc dự phòng cho máy ảnh DSLR và điện thoại. Điện chỉ được cung cấp trong vài tiếng buổi tối, nên bạn cần tranh thủ sạc mọi thứ ngay khi có điện.

Internet

Kyrgyzstan có kết nối internet ổn định, cả wifi và 3G, trong khi Tajikistan chỉ có internet tại các thành phố lớn như Khorog và Dushanbe.

Độ cao

Pamir có độ cao trung bình trên 4.000m, lên đến gần 5.000m khi qua đèo. Phản ứng độ cao khác nhau tùy cơ địa, từ không cảm thấy gì đến đau đầu, chóng mặt. Hãy đi lại nhẹ nhàng, uống nhiều nước, mang theo thuốc chống shock độ cao và bình oxy để phòng tránh những tác động bất lợi.

Những trạm dừng chân ở Pamir

Osh

Osh, thành phố lớn thứ hai của Kyrgyzstan sau thủ đô Bishkek, là điểm trung chuyển quan trọng trên tuyến đường Pamir Highway. Từ Osh, du khách có thể băng qua đèo Irkeshtam để đến Tân Cương, Trung Quốc hoặc qua Dostyk để đến Uzbekistan, mở ra những hành trình khám phá đầy thú vị.

Sary Tash

Sary Tash, nằm giữa thung lũng Alay cách Osh 184km, là ngôi làng nhỏ sát biên giới Tajikistan. Nơi đây có vài nhà nghỉ, quán ăn, trạm xăng và cửa hàng bán nhu yếu phẩm. Từ Sary Tash, du khách có thể khám phá các cung đường xung quanh như làng Sary Mogol – điểm xuất phát đến Lenin Peak Basecamp, hồ Tulpar… Đi thêm 45km nữa, bạn sẽ đến biên giới giữa Kyrgyzstan và Tajikistan trên đèo Kyzyl Art cao 4200m, cửa khẩu biên giới cao thứ hai thế giới, chỉ sau đèo Khunjerab ở Trung Quốc và Pakistan.

Karakul: Ngôi làng đầu tiên của Tajikistan

Cách biên giới 50km, Karakul là hồ lớn nhất Tajikistan. Ven hồ là ngôi làng nhỏ với những ngôi nhà bằng gạch bùn, một căn cứ quân sự và dấu tích của Liên Xô – những chiếc xe tải cũ kỹ.

Murgab: Trái tim Pamir

Murgab, một trong những thị trấn lớn nhất Pamir, từng là căn cứ quân sự của Nga. Nơi đây có đầy đủ tiện nghi như trạm xăng, chợ, nhà cửa, cơ quan hành chính, quán ăn và quán cà phê. Từ Murgab, bạn có thể khám phá thung lũng Pshart, Madiyan và chinh phục đèo Gumbezkul, nơi sở hữu khung cảnh hùng vĩ.

Alichur: Nơi lạnh giá bậc nhất thế giới

Alichur, từ xa, có vẻ là một thị trấn nhỏ bé và đơn điệu với vài ngôi nhà nằm rải rác. Tuy nhiên, khi bạn tiến sâu vào các thung lũng, một vẻ đẹp ấn tượng sẽ hiện ra. Vào mùa đông, Alichur có thể lạnh tới -60 độ C, tuyết có thể rơi vào tận tháng 8. Từ đây, bạn có thể đi bộ đường dài, cưỡi ngựa khám phá các thung lũng, và câu cá tại hai hồ nước trong xanh Bulukhun và Yashikul.

Thung lũng Wakhan

Nằm giữa Tajikistan và Afghanistan, thung lũng Wakhan từng là ranh giới giữa Bắc và Nam Á, giữa Liên Xô và Afghanistan vào thế kỷ 20. Nơi đây sở hữu nền văn hóa độc đáo ở phía Đông Tajikistan. Trong hành trình khám phá Wakhan, bạn sẽ đi dọc theo dòng sông, một bên là Tajikistan, bên kia là Afghanistan. Nhiều đoạn, hai quốc gia chỉ cách nhau vài mét, cho phép bạn chào hỏi người dân Afghanistan bên kia bờ sông.

Langar là nơi cư trú đầu tiên ở hành lang Wakhan, nhưng tôi khuyên bạn nên đi tiếp vài km đến làng Hisor. Tầm nhìn từ Hisor đẹp hơn và đáng để bạn khám phá.

Vrang: ngôi làng cổ khá đẹp

Yamchun, pháo đài cổ với tầm nhìn ngoạn mục ra Afghanistan hùng vĩ, là điểm đến hấp dẫn cho du khách yêu thích lịch sử và phong cảnh.

Kaakha là pháo đài nổi tiếng thứ hai sau Yamchun, một biểu tượng lịch sử hùng vĩ.

Iskashim, thị trấn chính của Thung lũng Wakhan, là điểm khởi đầu lý tưởng cho hành trình khám phá Afghanistan.

Kalai Khumb

Nằm trên bờ sông Panj, Kalai-Khumb (còn gọi là Qal’ai Khumb, Qal’a-i-Khum) là một ngôi làng nhỏ, là điểm dừng chân đầu tiên thu hút du khách khi di chuyển từ Dushanbe. Nơi đây nằm sát biên giới Afghanistan với dân số khoảng 1.600 người. Kalai-Khumb sở hữu nhiều điểm dịch vụ thuận tiện như quán ăn nhỏ, nhà hàng, quán cà phê và trạm xăng.

Khorog: Chào mừng bạn trở lại văn minh!

Sau những ngày lênh đênh trên Pamir, thiếu thốn điện thoại và mạng, Khorog sẽ là cú shock với bạn. Nơi đây đầy đủ tiện nghi: điện 24/7, internet, siêu thị, khách sạn, nhà hàng, rượu vang, pizza… Đặc biệt, thứ Bảy hàng tuần, chợ biên giới giữa Tajikistan và Afghanistan diễn ra sôi động. Người Afghanistan được phép qua lại Khorog, mang theo những sản phẩm đặc trưng để trao đổi với người Tajik, như vodka và vải vóc. Nếu bạn đến Khorog vào ngày này, hãy thử trải nghiệm không khí tấp nập và sôi động của chợ biên giới.

Dushanbe: Thủ đô Tajikistan

Nằm giữa thung lũng Gisar thơ mộng, Dushanbe là thủ đô của Tajikistan, một thành phố hiện đại, sạch đẹp và tràn đầy sức sống. Trái ngược với khung cảnh khô cằn của Pamir, Dushanbe mang đến một bầu không khí trong lành với những con đường rợp bóng cây xanh mát. Thành phố là trung tâm chính trị và văn hóa của đất nước, nơi đặt trụ sở của các cơ quan chính phủ và đại sứ quán.

Chi phí roadtrip Pamir: Ước tính

Chi phí di chuyển trên Pamir Highway phụ thuộc vào phương tiện bạn chọn. Dưới đây là mức giá cơ bản cho thuê xe có tài xế.

Chỗ ở: 353.000 – 705.000 VND (tương đương 15 – 30 USD)

Khách sạn bao gồm bữa tối và bữa sáng. Bữa ăn tại nhà hàng địa phương dao động từ 2-5 USD (tương đương 47.000 – 118.000 VND).

Khám phá Pamir trong 7 ngày với tài xế và hướng dẫn viên, phù hợp cho nhóm 4 người với chi phí khoảng 1.000 USD (tương đương 23.500.000 VND), tương đương 45 USD/người/ngày (khoảng 1.058.000 VND).

Chi phí trung bình một ngày ở Pamir khoảng 55 USD (tương đương 1.293.000 VND). Nếu bạn di chuyển bằng phương tiện công cộng hoặc đi nhờ xe, chi phí có thể giảm xuống dưới một nửa.

Bài viết này là sản phẩm hợp tác giữa chúng tôi và blogger Trần Hồng Ngọc. Bản quyền nội dung và hình ảnh thuộc về chúng tôi. Mọi hành vi sao chép, sử dụng trái phép đều bị nghiêm cấm.

Mục lục bài viết

Thời gian lý tưởng nhất

Cần bao lâu để khám phá Pamir?

Di chuyển trên Pamir

Thuê xe riêng

Kết hợp phương tiện

Pamir có thể đi bằng phương tiện công cộng không?

Thung lũng Wakhan có thể đi bằng phương tiện công cộng không?

Tiền tệ

Nhà nghỉ

Ẩm thực

Điện

Internet

Độ cao

Những trạm dừng chân ở Pamir

Osh

Sary Tash

Karakul, ngôi làng đầu tiên của Tajikistan, chào đón du khách với nét đẹp hoang sơ và văn hóa độc đáo.

Murgab – Thị trấn chính ở Pamir

Alichur, một trong những vùng đất lạnh giá nhất thế giới, với khí hậu khắc nghiệt và mùa đông kéo dài.

Thung lũng Wakhan

Kalai Khumb

Khorog: Nơi văn minh chào đón bạn trở lại.

Dushanbe – Thủ đô của Tajikistan

Chi phí ước tính roadtrip ở Pamir