Medinet Habu là một quần thể đền đài được xây dựng bởi Pharaoh Ramses III vào triều đại thứ 20 của thời kỳ Tân Vương quốc, dành riêng cho thần Amun và cũng là nơi an nghỉ của ông.

Cuối chuyến du lịch Ai Cập trên du thuyền 5 sao dọc sông Nile, tôi đã tưởng chừng mình đã “no” đền đài. Nhưng may mắn thay, tôi đã không bỏ qua Medinet Habu trong Thung lũng các vị Vua. Ngôi đền này đã khiến tôi phải thay đổi suy nghĩ, bởi đối với tôi, Medinet Habu là ngôi đền độc đáo và thú vị nhất của đất nước Pharaoh.

Medinet Habu, viên ngọc ẩn giấu của Luxor, chờ đợi du khách khám phá những bí mật lịch sử.

Medinet Habu, viên ngọc ẩn giấu của Ai Cập, nằm cách Thung lũng các vị Vua khoảng 2km, thường bị bỏ qua trong các hành trình du lịch tập trung vào đền Luxor, Karnak, Thung lũng các vị Vua, đền Hatshepsut và tượng Memnon.

Medinet Habu, nằm ở Luxor, là một quần thể đền đài đồ sộ được xây dựng bởi Pharaoh Ramses III vào triều đại thứ 20 của thời kỳ Tân Vương quốc (khoảng năm 1186 trước Công nguyên). Dành riêng cho thần Amun, vị thần tối cao của người Ai Cập, Medinet Habu cũng là lăng mộ của Ramses III, vị Pharaoh vĩ đại cuối cùng của Ai Cập cổ đại trước khi vương quốc này suy tàn. Nơi đây từng được gọi là Tjamet – trung tâm hành chính của Tây Thebes, được người Ai Cập cổ đại tin rằng là nơi thần Amun xuất hiện lần đầu tiên. Ramses III cho xây dựng Medinet Habu như một thánh địa tổ chức các nghi lễ tôn giáo và tang lễ, khiến toàn bộ khu đền trở thành một kho tàng các biểu tượng, dòng chữ, điêu khắc và hình vẽ miêu tả thần Amun, cuộc đời và thời đại của Pharaoh Ramses III.

Medinet Habu, với chiều dài khoảng 150 mét và diện tích hơn 66.000 mét vuông, là một phức hợp kiến trúc đồ sộ. Nơi đây nổi tiếng với hơn 7.000 mét vuông các bức phù điêu được bảo tồn tốt, kể lại lịch sử và văn hóa của Ai Cập cổ đại. Lịch sử của Medinet Habu bắt đầu từ thời kỳ Trung Vương quốc với ngôi đền nhỏ thờ thần Amun và Ogdoad do nữ hoàng Hatshepsut và Pharaoh Tuthmosis III xây dựng. Sau đó, Pharaoh Ramses III đã hợp nhất ngôi đền nhỏ này vào khuôn viên của mình, mở rộng và xây dựng thêm nhiều công trình kiến trúc, tạo nên quần thể Medinet Habu như ngày nay.

Ramesses III, trị vì từ năm 1186 đến 1155 trước Công nguyên, là một Pharaoh chiến binh lỗi lạc. Ông bảo vệ vương quốc trước vô số kẻ thù, từ Sea People, người Libya đến người Nubian, và giành chiến thắng trong nhiều trận chiến quyết định. Ông không tiếc tiền xây dựng đền đài và tượng đài, thể hiện sức mạnh của một nhà cai trị tối cao. Giống như các vị vua trước, Ramesses III cũng xây dựng một lăng mộ đồ sộ cho riêng mình. Medinet Habu, công trình tang lễ vĩ đại cuối cùng ở Thebes, là minh chứng cho sự uy quyền của ông.

Medinet Habu là công trình tang lễ cuối cùng và hoành tráng nhất được xây dựng ở phía Tây Thebes.

Nằm ẩn mình trong lòng sa mạc, Medinet Habu là một quần thể kiến trúc đồ sộ, với ba sảnh nối tiếp nhau, sảnh cuối cùng dẫn đến ba lối vào, trong đó một lối vào dẫn đến nơi được cho là nơi chứa con thuyền thần Amun. Ngôi đền là một kho tàng lịch sử, tái hiện cuộc đời và bối cảnh triều đại của Pharaoh Ramesses III. Trên tường đá, cột trụ, khắp mọi ngóc ngách, những bức phù điêu chạm khắc tinh xảo kể về lịch sử hào hùng của vương quốc Ai Cập cổ đại: Cuộc chiến chống người Libya, người Biển, chiến thắng Amorite, hình ảnh Ramesses III cầu nguyện, dâng lễ vật cho thần Amun, ăn mừng chiến thắng, các vị thần và đời sống thường nhật của người dân.

Sea People là một nhóm chiến binh hải tặc hoạt động vào thời kỳ đồ đồng muộn (1550–1200 trước Công nguyên), gieo rắc nỗi kinh hoàng cho khu vực Địa Trung Hải. Từ 1276 đến 1178 trước Công nguyên, họ tấn công các thị trấn và thành phố ven biển, bao gồm cả Ai Cập cổ đại. Trong hơn một thế kỷ, Sea People liên tục xâm lược lãnh thổ Ai Cập, cướp bóc, tàn phá và đe dọa nghiêm trọng đến sự thịnh vượng của quốc gia này. Các ghi chép lịch sử ghi lại chiến công của ba vị Pharaoh vĩ đại: Ramesses II (1279-1213 trước Công nguyên), con trai ông là Merenptah (1213-1203 trước Công nguyên) và Ramesses III (1186-1155 trước Công nguyên), những người đã chiến đấu dũng cảm để đánh bại Sea People và bảo vệ đất nước khỏi sự tàn phá của họ.

Bước vào Medinet Habu, tôi choáng ngợp bởi vẻ đẹp tráng lệ của ngôi đền. Ba cổng vào, trong đó cổng Đông được bảo tồn tốt nhất, hứa hẹn một hành trình khám phá đầy thích thú.

Ngôi đền Medinet Habu, được xây dựng bởi Pharaoh Ramses III, sở hữu một lối vào độc đáo. Thay vì kiến trúc truyền thống, nó được thiết kế theo kiểu migdol, một loại cổng kiên cố giống như pháo đài. Được cho là lấy cảm hứng từ những tòa thành Ramses III từng chứng kiến trong các cuộc chiến tranh ở Syria, lối vào này khiến Medinet Habu trông giống một pháo đài quân sự hơn là một ngôi đền thông thường.

Cổng vào migdol

Ngay sau cổng vào là đại sảnh nguy nga, nơi bức tượng khổng lồ của Pharaoh Ramesses III và thần Osiris được điêu khắc tinh xảo.

Đại sảnh đầu tiên

Pharaoh Ramesses III và thần Osiris

Sảnh rộng lớn, khoảng 33m x 42m, được trang trí bằng những cảnh chiến đấu hoành tráng giữa người Ai Cập với quân Syria và Libya, tái hiện lại lịch sử hào hùng của thời kỳ cổ đại.

Sảnh thứ hai, rộng 38m và dài 42m, là nơi diễn ra những nghi lễ tôn giáo trang trọng. Các bức tường được trang trí bằng những hình ảnh về lễ hội tôn vinh Min, thần mùa màng, và Sokaris, người cai trị người chết. Pharaoh dâng lễ vật cho các vị thần Ai Cập cổ đại trong không gian linh thiêng này.

Đại sảnh thứ 2

Cuộc chiến tranh của Pharaoh Ramses III chống lại quân xâm lược “Biển Nhân dân” là một trong những trận đánh lịch sử được ghi chép tỉ mỉ nhất. Các bức phù điêu khắc họa cuộc chiến khốc liệt trên đất liền và trên biển, cho thấy sự dũng cảm của Ramses III và quân đội Ai Cập.

Hypostyle Hall ban đầu có 16 nhà nguyện, 24 cột trụ được điêu khắc tinh xảo như đền Karnak, chia thành 6 hàng. Hiện nay, chỉ còn lại phần móng của sảnh trong cùng.

Hypostyle Hall

Bức phù điêu đóng vai trò quan trọng trong việc ghi lại lịch sử Ai Cập cổ đại. Nó khắc họa lễ kỷ niệm của Pharaoh, với sự xuất hiện của nhiều Pharaoh tiền nhiệm như Merenptah, Seti II, Horemheb, Amenhotep III. Điều này cung cấp thông tin quý giá cho các nhà sử học, giúp họ tái hiện bức tranh toàn cảnh về Ai Cập thời kỳ này.

Bức phù điêu tuyệt đẹp tại Medinet Habu, một tác phẩm nghệ thuật ấn tượng.

Pharaoh Ramesses III, đầu đội vương miện, quỳ trước thần Amun, vị thần bảo hộ của Thebes (Luxor ngày nay) từ vương triều thứ 11. Amun, tay cầm Ankh (chìa khóa của sự sống), ngồi trên ngai vàng với vương miện hai chóp lông truyền thống, đang trao sức mạnh cho Ramesses III. Đằng sau Amun là thần mặt trăng Khonsu, con của Amun và Mut. Khonsu, dưới hình dạng một xác ướp, đầu đội đĩa mặt trăng, tay cầm móc-néo và vương trượng, tượng trưng cho quyền lực. Thần Mut, mẹ của các nữ thần Ai Cập, đứng sau Pharaoh Ramesses III.

Phía Nam tòa tháp, bức phù điêu khắc họa cảnh Pharaoh Ramesses III oai phong cưỡi xe săn bò.

Pharaoh Ramesses III, hùng dũng trên cỗ xe, phiêu lưu săn bò hoang dã.

Ngôi đền Medinet Habu là minh chứng hùng hồn cho sự giàu có và huy hoàng của các Pharaoh thời kỳ Tân vương quốc. Những bức phù điêu được chạm khắc tinh xảo trên đá, với màu sắc vẫn còn rực rỡ sau hàng ngàn năm, khiến người ta không khỏi kinh ngạc và sửng sốt. Sự khéo léo của người Ai Cập cổ đại trong nghệ thuật điêu khắc và sử dụng phẩm màu thật đáng kinh ngạc, để lại di sản bất hủ cho hậu thế.

Màu sắc bất biến, trường tồn qua hàng ngàn năm.

Khám phá Medinet Habu: Kinh nghiệm du lịch

Medinet Habu, nằm ở bờ Tây Luxor, là một trong những ngôi đền đẹp nhất Ai Cập. Nơi đây thuận tiện cho việc kết hợp với các điểm tham quan lân cận như Thung lũng các vị Vua, Thung lũng các Nữ hoàng và đền Hatshepsut, tạo nên một hành trình khám phá lịch sử và văn hóa đầy hấp dẫn.

Ngôi đền Medinet Habu được khai quật lần đầu tiên từ năm 1859 đến 1899, sau đó được tiếp tục khai quật từ năm 1924 và vẫn đang được tiến hành cho đến nay.

Mở cửa: 6h sáng – 5h chiều

Vé vào cửa: 100 EGP (tương đương 80.000 VND). Sinh viên được giảm giá vé còn 50 EGP (tương đương 40.000 VND).

Luxor Pass bao gồm vé vào Medinet Habu.

Medinet Habu, nằm ở bờ tây sông Nile, ngoại ô Luxor, Ai Cập, có thể được tiếp cận bằng máy bay từ sân bay quốc tế Cairo (CAI). Chuyến bay thẳng đến sân bay Luxor (LXR) kéo dài khoảng 1 giờ và có giá khoảng 90 USD (tương đương 2,200,000 VND). Ngoài ra, du khách có thể lựa chọn đi tàu hoặc ô tô từ Cairo đến Luxor.

Khám phá Medinet Habu và các điểm tham quan lân cận tại Luxor bằng taxi hoặc tham gia tour du lịch.

Thời tiết Luxor nóng, khi tham quan đền bạn nên mặc quần áo thấm hút mồ hôi, mang theo mũ rộng vành, kem chống nắng và đủ nước.

Ngoài cổng Medinet Habu, du khách có thể tìm thấy một vài quán cà phê và nhà hàng.

Những cây cột điêu khắc tinh xảo, hoành tráng.

Medinet Habu là một trong những ngôi đền ấn tượng và đầy màu sắc nhất ở Ai Cập. Rời khỏi nơi đây, tôi không khỏi băn khoăn vì sao ngôi đền lại bị lãng quên bởi phần lớn du khách và các tour du lịch thông thường? Phải chăng sự vĩ đại của những công trình nổi tiếng như đền Luxor, đền Karnak, thung lũng các vị vua… đã làm lu mờ Medinet Habu? Thực tế, Medinet Habu sẽ khiến bạn liên tục ngạc nhiên và chuyến du lịch Luxor của bạn sẽ không trọn vẹn nếu thiếu vắng địa điểm này.

Tác giả: Hoàng Thảo Nguyên

Bài viết tham gia chương trình “Chúng Tôi Gogolobal”