Nha Trang không chỉ có biển đảo! Khám phá những địa điểm thú vị khác, bạn sẽ bất ngờ với vẻ đẹp đa dạng của thành phố biển này.

Nha Trang không chỉ là thiên đường biển đảo, mà còn ẩn chứa những điều thú vị khác. Một ngày cuối tuần rực nắng, Lữ Phong bất chợt muốn dạo phố biển, và rồi… sáng chủ nhật, anh đã lạc vào khung cảnh thơ mộng của thành phố biển.

Lữ Phong, một kẻ ưa lang thang, luôn có bạn bè khắp nơi. Khi chiếc xe bus “Xe Nhà” dừng ở ngã ba Cầu Lùng, Nha Trang, một người bạn địa phương đã đợi sẵn với chiếc cào cào nhỏ gọn, chào đón Lữ Phong đến với thành phố biển.

Sau bữa sáng ở Diên Khánh, Lữ Phong và người bạn trò chuyện rôm rả tại quán cà phê. Từ công việc, dịch bệnh đến kế hoạch du lịch bù đắp thời gian bị giam chân vì dịch, đủ chủ đề được bàn luận sôi nổi. Khi đồng hồ điểm gần 10 giờ sáng, nắng đã gắt gao ngoài đường, Lữ Phong tạm biệt bạn bè, vội vàng leo lên chiếc cào cào, phóng về nội thành Nha Trang.

Thánh địa Po Nagar: Di sản Champa huy hoàng

Người Champa, cư dân của vùng đất miền Trung, chịu ảnh hưởng sâu sắc từ văn hóa và tôn giáo Ấn Độ. Họ xây dựng những ngôi tháp gạch nguy nga để thờ các vị thần Ấn giáo, trong đó hai khu vực tập trung nhiều đền đài tráng lệ nhất, trở thành thánh địa tôn giáo của họ: khu đền tháp Mỹ Sơn ở Quảng Nam và khu đền tháp Po Nagar ở Nha Trang – xưa kia thuộc xứ Kauthara, phía Nam vương quốc Champa.

Tháp Bà Po Nagar uy nghi, tráng lệ, soi bóng xuống dòng sông Cái, ẩn hiện giữa khung cảnh nên thơ của cầu Trần Phú, Nha Trang.

Nằm trên một ngọn đồi nhỏ ở cửa sông Cái, khu đền tháp Po Nagar là quần thể các ngôi tháp gạch do người Champa xây dựng từ thế kỷ VIII. Suốt chiều dài lịch sử, công trình này đã được sửa sang, xây mới và tu bổ nhiều lần do ảnh hưởng của những cuộc chiến tranh với người Java từ biển và người Khmer từ phía Tây.

Khu đền tháp hiện nay chỉ còn lại 5 khối kiến trúc cổ.

Bốn ngọn tháp gạch cổ kính uy nghi sừng sững trên đỉnh đồi, tạo nên một khung cảnh hùng vĩ và thơ mộng.

Khu đền tháp Po Nagar ngày nay chỉ còn lại 5 khối kiến trúc cổ bằng gạch, gồm 4 ngôi tháp trên đỉnh đồi và những cột gạch của một công trình ở chân đồi, thẳng hàng với tháp trung tâm. Lữ Phong đến thăm nơi này khi cả nước vừa thoát khỏi đại dịch Covid-19, vào dịp cuối năm nên Nha Trang vắng vẻ, du khách thưa thớt. Điều này giúp anh tha hồ chụp ảnh các góc cạnh của từng ngôi tháp mà không phải chờ đợi.

Các ngôi tháp, được xây dựng trong những thời kỳ khác nhau, thể hiện sự đa dạng về hình dáng và trang trí độc đáo.

Khu đền tháp Po Nagar được người Champa tu bổ và thờ phụng cho đến cuối thế kỷ XVIII. Khi người Việt đến, họ đã Việt hóa các yếu tố tôn giáo tại đây, phù hợp với tín ngưỡng của mình và tiếp quản, biến khu đền thờ thành nơi thờ phụng riêng. Từ đó, khu đền tháp được gọi là Tháp Bà Po Nagar.

Không gian thờ cúng trong các tháp của Po Nagar là sự kết hợp hài hòa giữa tín ngưỡng Chăm và Việt. Nơi đây, những pho tượng cổ kính của người Chăm xưa được đặt cạnh các vật thờ cúng truyền thống của người Việt, tạo nên một không gian linh thiêng và độc đáo.

Tượng nữ thần Po Nagar, di sản của người Chăm xưa, nay được người Việt thờ cúng Bà theo phong cách Việt trong tháp trung tâm khu Tháp Bà Po Nagar.

Tượng nữ thần Po Nagar, vốn được người Chăm thờ cúng, nay được người Việt tôn kính và thờ cúng theo phong cách Việt tại tháp trung tâm khu Tháp Bà Po Nagar.

Viếng mộ bác sĩ Yersin

Lữ Phong miệt mài khám phá Tháp Bà Po Nagar, hai tiếng trôi qua nhanh như chớp mắt. Đã gần 13h, y phóng cào cào về trung tâm, ghé quán bún cá Nguyên Loan no bụng. Sau bữa trưa, Lữ Phong gặp gỡ một người bạn, giải quyết công việc. Gần 16h, y lại lên đường, cào cào lướt về phía Nam thành phố, hướng đến mộ bác sĩ Yersin – bậc danh nhân lỗi lạc, người đã cống hiến cả đời cho y học.

Mộ bác sĩ Alexandre Yersin tọa lạc trên một ngọn đồi nhỏ gần trại chăn nuôi Suối Dầu, xã Suối Cát, huyện Cam Lâm, Khánh Hòa. Nơi đây cách trung tâm thành phố Nha Trang khoảng 20km về phía Nam, cách quốc lộ 1A vài trăm mét về bên phải, theo hướng từ Nha Trang vào Nam.

Chiếc cào cào lặng lẽ chờ chủ trước cổng khu mộ bác sĩ Yersin.

Nắng chiều vàng ươm không thể xuyên qua tán lá xanh rì trên đỉnh đồi, nơi vị bác sĩ khả kính yên nghỉ. Từ chân đồi, con đường bậc thang bằng đá uốn lượn dưới tán lá xanh mát, dẫn lên nơi yên tĩnh, mát mẻ, tách biệt hẳn với tiếng ồn ào của quốc lộ 1A cách đó vài trăm mét.

Bác sĩ Alexandre Yersin (1863 – 1943), nhà khoa học lừng danh thế giới, chọn Nha Trang làm nơi dừng chân, sống và cống hiến gần 50 năm. Sự khiêm tốn và bình dị toát ra từ lời di chúc của ông: “… Tôi muốn được chôn ở Suối Dầu, yêu cầu ông Bùi Quang Phương giữ tôi lại Nha Trang, đừng cho ai đem tôi đi nơi khác… Đám tang làm giản dị, không huy hoàng, không điếu văn…”. Nơi ông yên nghỉ, Suối Dầu, mãi là minh chứng cho tình yêu và sự gắn bó của ông với mảnh đất Việt Nam.

Ngôi mộ giản dị, ẩn mình trên đỉnh đồi vô danh ngoại ô Nha Trang, là nơi yên nghỉ của một vĩ nhân thế giới.

Là người khám phá ra tác nhân gây bệnh dịch hạch và chế ra thuốc chữa hiệu quả, cứu sống hàng triệu người, bác sĩ Alexandre Yersin được người dân Việt Nam yêu mến gọi là ông Năm. Ông sống giản dị giữa làng chài Nha Trang, chan hòa với bà con, được họ xem như vị cứu tinh. Nơi ông yên nghỉ là một ngọn đồi nhỏ nằm trong trang trại nuôi ngựa của Viện Pasteur – nơi ông sáng lập. Những năm tháng cuối đời, ông dành trọn tâm huyết cho công việc tại đây, và khi qua đời, cũng muốn được an nghỉ tại nơi mình đã cống hiến.

Khám phá chùa Linh Sơn & nhà lưu niệm bác sĩ A. Yersin

Nằm cách khu mộ bác sĩ Yersin khoảng hơn 1km về phía Tây Bắc là chùa Linh Sơn Pháp Ấn, nơi lưu giữ căn nhà tưởng niệm bác sĩ A. Yersin. Chạy từ khu mộ về Nha Trang, chùa nằm trên sườn núi bên QL1A, vượt qua đường sắt là đến cổng chùa.

Chùa Linh Sơn Pháp Ấn tọa lạc ngay bên quốc lộ 1A và đường sắt Bắc Nam.

Cổng chùa sát ngay đường tàu hỏa

Con đường cong cong dẫn từ cổng chùa lên sườn núi, xuyên qua vườn tượng giữa bóng cây xanh, đưa du khách đến nhà lưu niệm bác sĩ A. Yersin. Ngôi nhà mái ngói với các ô vòm, tường sơn vàng nhạt, tọa lạc yên bình giữa khung cảnh thiên nhiên thơ mộng.

Nét cong của những ô vòm thấp thoáng, dẫn lối về chính điện Linh Sơn Pháp Ấn.

Ngôi nhà nhỏ khang trang, ánh sáng tràn ngập qua những ô vòm cao rộng của hiên nhà – nơi bác sĩ A. Yersin từng làm việc khi về trại nuôi ngựa Suối Dầu của Viện Pasteur. Bên cạnh ban thờ Phật trong nhà, Lữ Phong thành kính thắp nén nhang cho ông, tưởng nhớ vị bác sĩ lỗi lạc. Tượng và ban thờ của ông A. Yersin đặt trang trọng trong căn nhà, gợi nhắc về một thời kỳ lịch sử hào hùng.

Tượng và ban thờ bác sĩ Yersin được đặt trang trọng tại nhà lưu niệm, nơi tưởng nhớ công lao to lớn của ông trong việc nghiên cứu và chữa bệnh, góp phần nâng cao sức khỏe cho người dân Việt Nam.

Chính điện chùa Linh Sơn Pháp Ấn, tọa lạc ngay cạnh nhà lưu niệm bác sĩ A. Yersin, là một công trình kiến trúc đồ sộ với 3 tầng xây dựng trên sườn núi. Hoàn thành vào ngày 29/12/2016, ngôi chùa có sảnh rộng thoáng mát ở tầng trệt, dành cho Phật tử và du khách nghỉ ngơi. Chính điện trang nghiêm được đặt ở tầng hai, trong khi tượng Phật uy nghi tọa lạc trên sân trước của tầng cao nhất.

Sảnh tầng trệt thoáng đãng, ngập tràn ánh nắng.

Ban thờ chính điện tọa lạc tại tầng giữa.

Tượng Bồ Tát uy nghi trước sân tầng giữa, Phật uy nghiêm trên sân thượng.

Nhà lưu niệm bác sĩ Yersin, thấp thoáng sau lưng chính điện Linh Sơn Pháp Ấn.

Rời Linh Sơn Pháp Ấn, Lữ Phong bồi hồi nhớ về cuộc đời vĩ đại mà bình dị của bác sĩ Yersin. Nha Trang, nơi ông chọn dừng chân suốt hơn nửa cuộc đời, may mắn được ông vun trồng và trở thành một người con nổi tiếng của thành phố biển xinh đẹp.

Bằng hữu chủ chiếc cào cào nài nỉ Lữ Phong ở lại Nha Trang thêm một ngày, hứa sẽ đưa y lên khu tưởng niệm nổi tiếng khác của bác sĩ Yersin – căn nhà gỗ trên đỉnh Hòn Bà. Y đồng ý, và tối hôm đó, cùng bạn bè leo núi Cô Tiên ngắm phố biển lung linh về đêm. Tuy nhiên, chuyến đi đột xuất khiến Lữ Phong chẳng chuẩn bị gì ngoài máy ảnh và căn cước. Y cảm ơn bạn bè và hẹn sẽ trở lại Nha Trang một ngày khác, để cùng lên núi Hoàng Ngưu Sơn cắm trại ngắm hoàng hôn, sau đó lên Hòn Bà thăm nhà gỗ. Chập tối, Lữ Phong lại lên xe khách về Sài Gòn, hôm sau đi làm như chưa từng rời xa thành phố.