Ayutthaya, cách Bangkok 80km về phía Bắc, là điểm đến lý tưởng cho du khách tìm kiếm sự yên tĩnh và cổ kính, trái ngược với nhịp sống sôi động của thủ đô. Nơi đây nổi tiếng với các di tích kiến trúc Phật giáo cổ.

Ayutthaya, kinh đô của vương quốc Ayutthaya, là một thành phố cổ của người Thái tồn tại từ thế kỷ XIV đến thế kỷ XVIII. Được thành lập năm 1348 bởi vua U Thong (Ramathibodi), Ayutthaya đã trở thành trung tâm của một vương quốc hùng mạnh, phát triển rực rỡ với nền văn hóa Phật giáo Theravada. Trong suốt 4 thế kỷ tồn tại, thành phố được xây dựng với nhiều đền đài, công trình kiến trúc Phật giáo độc đáo, phản ánh sự thịnh vượng của vương quốc.

Năm 1767, cuộc tấn công của người Miến Điện đã tàn phá Ayutthaya, biến kinh đô tráng lệ thành đống hoang tàn. Các công trình nghệ thuật, kho sách quý giá đều bị thiêu rụi, chấm dứt vai trò của Ayutthaya. Sau thảm họa, người Thái xây dựng Bangkok, kinh đô mới và là trung tâm của đất nước cho đến ngày nay.

Cách Bangkok 80km về phía Bắc, Ayutthaya là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm kiếm sự yên bình và cổ kính. Nơi đây sở hữu vô số di tích kiến trúc Phật giáo cổ, tạo nên một không gian thanh tịnh trái ngược với nhịp sống sôi động của thủ đô.

Lữ Phong, người say mê những phế tích thành quách và đền đài cổ, không thể bỏ qua cơ hội ghé thăm Ayutthaya. Trong chuyến du lịch Bangkok cùng bạn bè, anh dành trọn một ngày để khám phá những tàn tích kiến trúc Phật giáo cổ xưa ở cố đô này.

Từ khu Sukhumvit ở Bangkok, Lữ Phong di chuyển bằng tàu điện BTS tuyến Sukhumvit từ trạm Asok đến trạm cuối Mochit. Sau đó, anh lên xe bus tại bến xe Mochit để đến Ayutthaya. Bến xe Mochit có nhiều chuyến bus đi Ayutthaya hoạt động liên tục đến 18h hàng ngày. Giá vé bus tùy thuộc vào hãng và loại xe, dao động khoảng 100.000 VND.

Wat Yai Chaimongkhon

Wat Yai Chaimongkhon, một tu viện Phật giáo cổ kính tại khu vực Đông Nam thành phố Ayutthaya, là điểm dừng chân đầu tiên của Lữ Phong trong hành trình khám phá Ayutthaya. Nằm trong quần thể di tích Công viên lịch sử Ayutthaya, tu viện này được xây dựng đầu tiên ở kinh đô mới Ayutthaya dưới thời trị vì của vị vua đầu tiên Ramathibodi vào giữa những năm 1350. Được xây dựng dành cho các vị sư học đạo ở Tích Lan (theo lệnh của Ramathibodi) trở về, Wat Yai Chaimongkhon là minh chứng cho sự hưng thịnh và tầm nhìn của vương quốc Ayutthaya thời kỳ đầu.

Nằm biệt lập trong Công viên lịch sử Ayutthaya, Wat Yai Chaimongkhon là một trong những địa điểm được bảo tồn tốt nhất. Nổi tiếng với bức tượng Phật nằm khổng lồ, ngôi chùa còn sở hữu một ngọn tháp hình quả chuông cao 62 mét, là điểm nhấn độc đáo có thể nhìn thấy từ xa trong toàn bộ khu di tích. Ngọn tháp được xây dựng trên một bệ nền cao, với hai tượng Phật uy nghi trấn giữ phía trước.

Ngôi tháp đồ sộ vươn cao với những bậc thang dốc, thử thách lòng kiên nhẫn của du khách. Nửa chừng, một bình đài vuông vức bao quanh ngọn tháp, cao hơn đỉnh hai pho tượng Phật trước mặt. Từ đây, du khách có thể đi vòng quanh thân tháp, phóng tầm mắt ra khắp khung cảnh. Bao quanh tu viện là bức tường gạch đã phần nào bị đổ nát, nhưng được trùng tu khéo léo. Xung quanh ngôi tháp lớn, những ngôi tháp gạch nhỏ hơn rải rác trên thảm cỏ xanh mướt, một số đã bị tàn phá theo thời gian.

Khuôn viên xung quanh tòa tháp được tô điểm bởi những dãy tượng Phật cổ kính, được xếp thành hàng thẳng tắp, tạo nên một khung cảnh uy nghiêm và trang nghiêm. Những bức tượng Phật được khoác lên mình những tấm vải lụa vàng óng ánh, thêm phần linh thiêng cho cảnh sắc khu di tích.

Wat Mahathat

Rời Wat Yai Chaimongkhon, Lữ Phong đến thăm Wat Mahathat, một ngôi đền lớn và quan trọng khác thuộc quần thể di tích Công viên lịch sử Ayutthaya. Nằm gần trung tâm hoàng cung Ayutthaya xưa, Wat Mahathat được xây dựng vào cuối thế kỷ XIV. Ngôi đền tháp chính bị sụp đổ vào đầu thế kỷ XVII dưới thời vua Intharacha (1611-1628), sau đó được xây dựng lại nhưng lại bị chiến tranh tàn phá trong những năm tiếp theo.

Năm 1911, Wat Mahathat, một biểu tượng của Ayutthaya, hứng chịu sự tàn phá của quân đội Miến Điện. Ngôi đền chính gần như sụp đổ, các ngôi tháp và tượng Phật bị phá hủy. Tuy nhiên, một truyền thuyết kỳ diệu đã được lưu truyền: Trong lúc phá hoại, một người lính Miến Điện đã đặt đầu một pho tượng Phật vào gốc cây. Theo thời gian, rễ cây phát triển, ôm trọn lấy đầu tượng, tạo nên một hình ảnh kỳ vĩ: gương mặt Phật từ bi, thánh thiện, mỉm cười được bao bọc bởi rễ cây khổng lồ. Hình ảnh này trở thành điểm thu hút du khách đến Wat Mahathat, để chiêm bái gương mặt Phật nổi tiếng.

Wat Mahathat từng sở hữu một ngôi chùa cao uy nghi, nhưng giờ chỉ còn lại những tàn tích. Tuy nhiên, những ngôi tháp gạch đỏ trong khuôn viên vẫn kiêu hãnh đứng vững, chứng minh sự trường tồn của lịch sử. Dù có dấu hiệu thời gian như lún nghiêng, sụp đổ một phần, chúng vẫn giữ nguyên nét đẹp cổ kính, gợi nhắc về một quá khứ huy hoàng.

Wat Phra Si Sanphet

Nằm ngay cạnh Wat Mahathat, Wat Phra Si Sanphet là di tích lịch sử quan trọng bậc nhất Ayutthaya, tọa lạc giữa trung tâm Công viên lịch sử và hoàng cung cổ xưa. Nơi đây thu hút đông đảo du khách với kiến trúc độc đáo và giá trị lịch sử to lớn.

Mặc dù bị quân Miến Điện tàn phá, nhiều công trình kiến trúc trong hoàng cung Ayutthaya bị phá hủy, Wat Phra Si Sanphet vẫn giữ được một số công trình quan trọng, trong đó nổi tiếng nhất là ba ngôi mộ tháp vĩ đại theo kiến trúc của Tích Lan. Ba ngọn tháp này lưu giữ tro cốt của 3 vị vua thuộc vương triều Suphannaphum, vương triều thứ hai của vương quốc Ayutthaya.

Ánh nắng chiều nhuộm vàng ba tòa tháp đồ sộ, ngọn chóp vút cao giữa khung trời xanh biếc. Xung quanh, phế tích hoang tàn, ngổn ngang như minh chứng cho một thời huy hoàng đã khuất. Lữ Phong miệt mài chụp ảnh, lòng đầy cảm khái trước kỹ thuật xây dựng tinh xảo của người xưa, vừa tráng lệ, vừa bi ai.

Wat Phu Khao Thong

Chiều đã ngả bóng, rời Wat Phra Si Sanphet, Lữ Phong vội vã tìm taxi đến Wat Phu Khao Thong. Nằm cách trung tâm hoàng cung khoảng 5km, ngôi đền nổi tiếng này thu hút Lữ Phong bởi kiến trúc cao vút, màu trắng tinh khôi. Từ xa, Lữ Phong đã thấy rõ tượng đài vị vua Ramesuan cưỡi ngựa trên bệ cao, sừng sững trước cổng đền.

Nằm ẩn mình ngoại ô, Wat Phu Khao Thong ít được du khách biết đến. Theo tài liệu tại khu đền, công trình này được vua Ramesuan khởi dựng năm 1387 sau khi ông lên ngôi. Năm 1569, vua Miến Điện Hongsawadi sau khi chiếm Ayutthaya đã cho xây dựng một bảo tháp lớn theo phong cách kiến trúc Miến Điện để ghi dấu chiến thắng.

Vào giữa thế kỷ XVII, vua Boromarathachirat III (1733 – 1758) cho xây dựng lại tòa tháp cổ theo phong cách kiến trúc Thái Lan, giữ nguyên mặt bằng hình vuông. Một con đường bậc thang dốc dẫn lên bình đài ở lưng chừng tháp, tương tự như ở Wat Yai Chaimongkhon, nơi du khách có thể phóng tầm mắt bao quát khung cảnh ngoại ô Ayutthaya.

Bóng mát dưới góc tường tháp là nơi Lữ Phong bắt gặp những khoảnh khắc bình yên: nhà sư thiền định bên kinh Phật, người dân bày bán đồ lưu niệm say sưa đọc sách.

Wat Chaiwatthanaram

Mặt trời bắt đầu lặn, Lữ Phong vội vã rời Wat Phu Khao Thong, băng xuống dãy bậc thang dốc đứng để kịp bắt taxi đến Wat Chaiwatthanaram. Dù chỉ cách Wat Phu Khao Thong một quãng đường ngắn theo đường chim bay, nhưng di chuyển bằng đường bộ lại khá vòng vèo. Wat Chaiwatthanaram nằm bên kia bờ sông Chao Phraya, ở phía Tây Ayutthaya, chờ đón Lữ Phong khám phá.

Wat Chaiwatthanaram, một quần thể đền tháp bằng gạch tráng lệ theo phong cách Khmer, nổi bật với tháp trung tâm đồ sộ được bao quanh bởi 8 tháp nhỏ và vô số tượng Phật dọc các hành lang. Mặc dù hầu hết các tượng Phật đều bị hư hại bởi cuộc chiến tranh tàn khốc của người Miến Điện năm 1767, Wat Chaiwatthanaram vẫn được coi là ngôi đền bằng gạch nguyên vẹn và đẹp nhất Ayutthaya, mang đậm dấu ấn lịch sử và nghệ thuật của thời kỳ vàng son.

Lữ Phong tiếc nuối vô cùng. Wat Chaiwatthanaram, với khung cảnh hoàng hôn tuyệt đẹp trên sông Chao Phraya, giờ chỉ là giấc mơ dang dở. Y không đủ thời gian để tận hưởng khoảnh khắc lãng mạn ấy, thậm chí để tham quan và lưu giữ khoảnh khắc đẹp của khu đền đồ sộ và lộng lẫy. Những chuyến bus cuối ngày chờ đợi y ở Bangkok, khiến y phải vội vã rời đi, bỏ lại phía sau bao tiếc nuối.

Ngô Hoà Nam – Tác giả tham gia chương trình Chúng Tôi aGoglobal.