Múa rối nước, một loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống của Việt Nam, phản ánh rõ nét văn hóa nông nghiệp lúa nước và lịch sử lâu đời của đất nước.

Múa rối nước, một biểu tượng văn hóa của Việt Nam, mang trong mình tinh hoa của nền văn minh lúa nước. Không chỉ đơn thuần là trò chơi dân gian, múa rối nước là sự kết hợp độc đáo giữa nghệ thuật múa, nhạc, ca, diễn, hề, cùng những hiệu ứng đặc sắc: âm thanh, ánh sáng, khói, lời thoại… Tất cả hòa quyện tạo nên những tiết mục sống động, đầy cảm xúc, lưu giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Nét đẹp văn hoá của người Việt

1. Múa rối có từ bao giờ?

Múa rối nước, một loại hình nghệ thuật sân khấu cổ truyền độc đáo của Việt Nam, đã được ghi nhận là phổ biến từ thời nhà Lý (1121) qua các ghi chép trên bia tháp Sùng Thiện Diên Linh. Qua nhiều thế hệ, múa rối nước không ngừng được hoàn thiện và đầu tư, thể hiện sự tài hoa, khéo léo và thông minh của người nghệ nhân. Những năm gần đây, sân khấu múa rối được chú trọng đầu tư, đặc biệt là ở khâu hiệu ứng, góp phần nâng tầm giá trị của loại hình nghệ thuật độc đáo này.

Tiếng hát vang vọng trong rạp múa rối nước.

Hình ảnh làng quê Bắc Bộ hiện lên sống động, đầy chất thơ.

Múa rối nước Việt Nam: nét độc đáo

Múa rối nước, một nét văn hóa dân gian độc đáo của người Việt, không phải là sự ngẫu nhiên. Sức hút của bộ môn nghệ thuật này thể hiện rõ ngay từ tên gọi: Múa rối nước – lấy nước làm sân khấu. Mặt nước, mặt hồ, ao vừa là sân khấu, bối cảnh, vừa là nhân vật bổ trợ cho những con rối biểu diễn dưới sự điều khiển khéo léo của người nghệ nhân. Phía trên là sân khấu, phía dưới là hệ thống máy, sào, dây kết nối với buồng trò, tạo nên một tổng thể hài hòa, độc đáo.

Sân khấu rối nước là khoảng trống trước buồng trò, được tô điểm bởi cờ, quạt, voi, lọng, cổng, hàng mã,… Những con rối, được làm từ gỗ sung nhẹ, được đục cốt, đẽo, gọt giũa, đánh bóng và trang trí tỉ mỉ bởi bàn tay khéo léo của người nghệ nhân. Mỗi con rối, mỗi nhân vật đều mang nét riêng biệt, phản ánh sắc màu tính cách độc đáo.

Nhân vật chú Tiều

Các tiết mục dân gian

Đua thuyền

Hồn vía sân khấu rối nước

Kho tàng múa rối nước Việt Nam sở hữu khoảng 30 tiết mục cổ truyền và hàng trăm tiết mục hiện đại. Nội dung các tiết mục đa dạng, từ những câu chuyện dân gian quen thuộc như đi bừa, đi cấy, chăn vịt đến những hoạt động đời thường như đấu vật, đua thuyền, bơi chải, chèo tuồng Thị Màu lên chùa. Ngày nay, múa rối nước được khai thác phong phú hơn, với các đề tài về sản xuất, chiến đấu, cùng sự đầu tư công phu, hoành tráng, kết hợp kỹ xảo sân khấu hiện đại.

Một buổi biểu diễn rối nước là kết quả của sự kết hợp tài năng từ nhiều nghệ nhân: từ người sáng tác kịch bản, người làm con rối, người điều khiển rối đến người hát xướng. Mỗi vị trí đòi hỏi kỹ năng và sự nhiệt huyết, đam mê, đồng lòng, tạo nên một tập thể gắn kết, mang đến những màn trình diễn ấn tượng.

Âm nhạc đóng vai trò quan trọng trong múa rối nước, góp phần tạo nên sự chân thực và sống động cho tiết mục. Lời ca, tiếng trống, pháo thăng thiên, mõ, tù và, pháo mở cờ,… kết hợp nhịp nhàng, tạo nên một không gian âm nhạc đặc sắc, đưa người xem vào thế giới huyền ảo của rối nước.

Múa rối, nghệ thuật độc đáo của Việt Nam, đã trở thành niềm tự hào quốc gia, mang đến tiếng cười và những câu chuyện truyền cảm hứng cho mọi thế hệ.

Khám phá múa rối Hà Nội

Lưu ý:

Thời gian diễn ra: khoảng 45 phút

Vui lòng mua vé trước 30 phút tại địa điểm xem.

Hãy đến đúng giờ để không làm phiền người xem khác.

Nhà hát múa rối Thăng Long

57B Đinh Tiên Hoàng, phường Lý Thái Tổ, Hà Nội.

Thời gian:

Mùa hè: 4:10 PM – 8:00 PM (cách 1 tiếng 10 phút)

Buổi chiều đông: 3:00, 4:10, 5:20, 6:30. Buổi tối: 8:00, 9:15.

Chủ nhật: 9:30 sáng

Mỗi suất diễn múa rối nước Thăng Long kéo dài khoảng 45 phút.

Giá vé:

Giá vé người lớn: Hạng 3 – 100.000 VND, Hạng 2 – 200.000 VND, Tiêu chuẩn – 300.000 VND.

Trẻ em dưới 1,2m: 60.000 VND/người

Phụ phí máy ảnh: 20.000 VND/máy

Phụ thu máy quay phim: 60.000 VND/máy

4.2 Nhà hát Múa rối Việt Nam

Nhà hát Múa rối Việt Nam là trung tâm nghệ thuật múa rối lớn nhất Việt Nam, với bề dày lịch sử hơn 60 năm xây dựng và phát triển. Nơi đây quy tụ những nghệ sĩ, nhà nghiên cứu, hoạ sĩ tạo hình, tác giả và đạo diễn hàng đầu, góp phần giữ gìn và phát huy nghệ thuật múa rối truyền thống của Việt Nam.

Số 361, Đường Trường Chinh, Phường Khương Trung, Quận Thanh Xuân, Hà Nội.

Giá vé: 80.000 VND/ vé

Nhà hát múa rối nước Bông Sen

Múa rối nước Bông Sen là nơi quy tụ những nghệ nhân, nghệ sĩ tài năng đến từ khắp mọi miền đất nước, mang theo truyền thống múa rối độc đáo của từng vùng.

16 Lê Thái Tổ, Hàng Trống, Hoàn Kiếm, Hà Nội

Thời gian diễn: 14:45, 15:30, 16:00, 17:15, 18:30.

Vé thường: 80.000 VND
Vé VIP: 100.000 VND

Bạn đã từng xem múa rối chưa? Nếu chưa, hãy thử trải nghiệm xem, bạn sẽ thích thú đấy!

Sự thật thú vị về múa rối nước

Mỗi con rối gỗ sung đều ẩn chứa linh hồn riêng, kể những câu chuyện độc đáo.

Nhạc rối nước thường sử dụng các làn điệu dân gian truyền thống như chèo và dân ca đồng bằng Bắc Bộ.

Múa rối nước là nghệ thuật độc đáo, chỉ có ở Việt Nam.

Nghệ nhân ẩn mình sau mành cửa buồng trò, lội nước ngâm bùn, khéo léo điều khiển con rối.

Bác Phạm Viết Trâm, nghệ nhân rối nước làng Đống (Đông Hưng – Thái Bình), nhớ lại: “Ngày xưa, rét cắt da cắt thịt, buồng trò phải quây kín. Chúng tôi chống rét bằng cách uống nước mắm, nhai gừng sống, lấy bã xoa khắp người. Giờ, may mắn là có quần áo cao su và những phương pháp giữ ấm riêng”.

“Từ điển” múa rối:

Thủy đình: Biến mặt nước thành sân khấu, nơi nghệ thuật thăng hoa.

Tâm y môn: Bí mật ẩn sau hậu trường.

Rối nước vốn dĩ được trình diễn ngoài trời, cần âm thanh mạnh mẽ để tạo nhịp điệu, thu hút khán giả và tạo không khí sôi động cho buổi diễn.